مسقط؛ میدان تازه دیپلماسی منطقه‌ای
میرجواد میرگلوی بیات، کارشناس امور عمان در یادداشتی نوشت: وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نشست میانجیگری مسقط راهی عمان شد. این سفر در حال حاضر و با توجه به تحولات پرشتاب منطقه که بازیگران تلاش می‌کنند نظم سیاسی مورد نظر خود را بر خاورمیانه اعمال کنند واجد اهمیت است؛ به خصوص با ظاهر شدن نشانه‌هایی که می‌تواند به یک تغییر پارادایم در غرب آسیا منجر شود.
گروه دیپلماسی: طبق اخبار رسمی طرف عمانی سفر آقای عراقچی به مسقط برای شرکت در نشست (خلوت) میانجیگری مسقط (خلوة مسقط للوساطة) اعلام شد. این نشست در واقع ادامه ابتکار سلسله نشست‌های انجمن اسلو است که این‌بار در مسقط برگزار شده است و اساساً آن‌طور که از نام آن پیداست خلوتی برای مذاکراتی است که میانجی‌گری‌های بی‌سر وصدا در آن جریان دارد، چنانچه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اشاراتی به این رویداد مهم در دیپلماسی منطقه‌ای داشته است.
بدر البوسعیدی در ایکس خود پس از دیدار با آقای عراقچی تصریح کرد که در این دیدار بر عمق پیوندهای تاریخی و فرهنگی و نیز بر اهتمام و تلاش مستمر برای تقویت حوزه‌های همکاری میان دو کشور همسایه در تمامی زمینه‌ها تأکید شده است. همچنین آخرین تحولات در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله تلاش‌های مرتبط با برنامه صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای ایران را بررسی کردیم.
روابط تهران- مسقط اکنون در یکی از بهترین دوره‌های خود قرار دارد و با سطحی کم‌سابقه از هماهنگی در موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی همراه شده است. نشانه‌های این همگرایی علاوه بر مناسبات دوطرفه در مواضع رسمی مقامات عمانی نیز بازتاب یافته است؛ چنان که چندی پیش بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان در نشست منامه آشکارا از ضرورت بازنگری شورای همکاری خلیج فارس در رویکرد دیرینه‌اش نسبت به تهران سخن گفت و حتی پا را فراتر گذاشت و به دولت‌های عربی گوشزد کرد که در محاسبات امنیتی خود به جای ایران، اسرائیل را به‌عنوان «خطر و تهدید مشترک» مدنظر قرار دهند.
در چنین فضایی، سفر اخیر وزیر امورخارجه به مسقط معنای گسترده‌تری از نقش‌آفرینی فعال عمان در معادلات منطقه‌ای را بازتاب می‌دهد. عراقچی در این سفر با بدر البوسعیدی وزیر خارجه سلطنت عمان و نیز هانس گروندبرگ، نماینده سازمان ملل در امور یمن، دیدار و گفت‌وگو کرده است؛ دیدارهایی که در سایه رفت‌وآمدهای فشرده مقامات بین‌المللی در پایتخت عمان انجام شد.
همزمان با حضور عراقچی، جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نیز در مسقط حضور داشت و با وزیر خارجه عمان دیدار کرد. علاوه بر او، وزرای خارجه سوریه، نروژ و اردن، وزیر فرهنگ لبنان و محمد الخلیفی از وزارت خارجه قطر نیز همگی در مسقط به‌سر می‌برند و جداگانه با وزیر خارجه عمان دیدار کرده‌اند؛ رخدادی کم‌سابقه که نشان می‌دهد مسقط در این مقطع به صحنه‌ای مهم برای تنظیم گفت‌وگوهای منطقه‌ای و رایزنی‌های دیپلماتیک تبدیل شده است. نشست مسقط که بنا بر ماهیت خود پشت درهای بسته برگزار شد همچنان بدون انتشار جزئیات رسمی باقی مانده و روایت‌ها تنها بر پایه کلیات قابل تأیید استوار است. با توجه به سابقه طولانی مسقط در میانجیگری پرونده‌های حساس منطقه‌ای و بین‌المللی، بار دیگر نگاه تحلیلگران به سمت احتمال شکل‌گیری ابتکار تازه‌ای درحوزه میانجیگری معطوف شده است؛ ابتکاری که برخی نشانه‌های پیرامونی آن از هم‌اکنون توجه ناظران را برانگیخته است. در میان این نشانه‌ها همزمانی حضور عراقچی و «الشیبانی»، وزیر خارجه دولت جولانی در مسقط یکی از مهم‌ترین مواردی است که پرسش‌های تازه‌ای درباره ماهیت رایزنی‌ها ایجاد کرده است. افزون بر این، سفرهای متقابل اخیر میان تهران، دمشق و مسقط با مسکو از سفر جولانی و لاریجانی به روسیه گرفته تا حضور سرگئی شویکو، دبیر شورای امنیت ملی روسیه در مسقط و نیز تماس‌های تلفنی میان مقامات سه کشور احتمال نقش‌آفرینی مسکو در طراحی ابتکاری جدید برای نزدیک‌سازی مواضع ایران و دولت دمشق را نیز تقویت می‌کند. حضور مقام قطری در مسقط نیز ضلع دیگری به این گمانه‌زنی‌ها افزوده است. با وجود همه این نشانه‌ها واقعیت آن است که تنها خروجی این نشست، زمانی خود را آشکار خواهد کرد که تحولات آتی منطقه از جهت‌گیری این گفت‌وگوها پرده بردارد. ازاین رو اکنون باید منتظر ماند و دید که مسقط این بار نیز چه نقشی در شکل دهی به معادلات تازه منطقه‌ای ایفا خواهد کرد.
انتهای پیام/