ایران در قلب گفتوگوی آسیای میانه؛ رهاورد سفر پزشکیان از ترکمنستان
دولت
135468
حضور «مسعود پزشکیان» رئیسجمهور ایران در کنفرانس بینالمللی «صلح و اعتماد» در عشقآباد، بهعنوان یکی از مهمترین رویدادهای دیپلماتیک منطقهای در پایان سال جاری میلادی، بازتاب گستردهای داشت و فرصتی تازه برای تقویت نقش ایران در گفتوگوهای چندجانبه و همکاریهای منطقهای فراهم کرد.
ایران آنلاین: در حاشیه این کنفرانس، پزشکیان با چندین مقام بلندپایه کشورهای شرکتکننده دیدارهای دوجانبهای برگزار و بر تقویت همکاریهای اقتصادی، امنیتی و حملونقل منطقهای تاکید کرد. کارشناسان دیپلماتیک معتقدند که این سفر میتواند نقش ایران را در گفتوگوی منطقهای و تقویت ثبات آسیای میانه برجستهتر کند و موقعیت تهران را بهعنوان بازیگری فعال در امنیت و توسعه منطقه تثبیت نماید.
تمرکز سخنرانی؛ صلح پایدار و همگرایی چندجانبه
پزشکیان در سخنرانی خود در اجلاس «صلح و اعتماد» که با مشارکت سران و مقامهای بلندپایه کشورهای منطقه از جمله روسیه، ترکیه، قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان و دیگر کشورهای آسیای میانه برگزار شد، با تأکید بر اهمیت صلح واقعی فراتر از شعار، گفت که «صلح امروز در عمل به یک امتیاز برای برخی از مناطق محدود تبدیل شده و دیگر یک حق همهجانبه جهانی نیست.» وی تأکید کرد که دستیابی به صلح پایدار تنها از مسیر برخورد با علل بنیادین ناپایداری همچون نابرابری، تبعیض و انحصار ممکن است و افزایش بودجههای نظامی یا اتحادهای دوجانبه سختافزاری بهتنهایی نمیتواند صلح واقعی را تضمین کند.
پزشکیان همچنین خواستار تقویت همکاریهای چندجانبه، احترام به قواعد بینالمللی و پایبندی به منشور سازمان ملل متحد شد و تأکید کرد که توسعه روابط صلحآمیز میان ملتها نیازمند اعتماد و تعامل برابر است، نه یکجانبهگرایی یا زورگویی.
پیام ایران درباره صلح و اعتماد؛ نقش جمعی و دیپلماسی فعال
رئیسجمهور ایران در دیدارهای دوجانبه خود با مقامات کشورهای شرکتکننده از جمله با رئیسجمهور ترکمنستان، بر اهمیت اعتماد متقابل بهعنوان پایه و اساس برای صلح و ثبات منطقهای تأکید کرد و ضمن تبریک به مناسبت سیامین سالگرد بیطرفی دائمی ترکمنستان، همکاریهای تهران – عشقآباد را در مسیر تقویت پیوندهای صمیمانه دانست.
در دیدار با رئیسجمهور ترکمنستان، پزشکیان بر اجرای توافقات مشترک و افزایش اعتماد متقابل تأکید کرد و ضمن تبادل نظر درباره مسائل منطقهای و بینالمللی، راهکارهایی برای ارتقای همکاریهای چندجانبه و توسعه پروژههای مشترک انرژی و زیرساختی مطرح شد.
دیدار با پوتین و تقویت همکاری با روسیه
یکی از مهمترین دیدارهای حاشیهای پزشکیان در عشقآباد، ملاقات با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه بود. در این دیدار دو طرف بر اجرای پیمان جامع راهبردی ایران و روسیه که در ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) امضا شده، تأکید کردند و پوتین آن را «نقطه عطف» در روابط دوجانبه توصیف کرد.
پزشکیان نیز ضمن ابراز رضایت از روند گسترش روابط بامسکو، آمادگی ایران را برای سرعت بخشیدن به اجرای توافقات مشترک اعلام کرد و خواستار عملیاتی شدن کامل پروژههای مشترک زیرساختی، انرژی و حملونقل شد.
دیپلماسی منطقهای؛ دیدار با مقامهای دیگر شرکتکننده
در ضمن حضور در کنفرانس، رئیسجمهور ایران با دیگر مقامات حاضر از جمله نخستوزیر پاکستان دیدار کرد که در آن درباره موضوعات امنیتی منطقهای از جمله لزوم اقدامهای مؤثر در برابر تروریسم گفتوگو شد.
همچنین رایزنیهای جداگانه با مقامهای آسیای جنوبشرق و منطقهای، از جمله نخستوزیر میانمار، برگزار و بر پتانسیل گسترش همکاریهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تأکید شد.
دستاوردهای سفر
گزارشهای تحلیلی از این سفر حاکی از آن است که مشارکت فعال ایران در این کنفرانس، علاوه بر ارتقای نقش تهران در گفتوگوی چندجانبه منطقهای، زمینه را برای تقویت همکاریهای اقتصادی و امنیتی با کشورهای آسیای میانه، روسیه و دیگر همسایگان فراهم کرده است.
کارشناسان معتقدند که این سفر میتواند به بهبود روابط اقتصادی، افزایش تبادلات تجاری، توسعه همکاری در حملونقل و انرژی و تقویت دیپلماسی صلحطلبانه ایران منجر شود و همچنین موقعیت تهران را بهعنوان بازیگری موثر در فرآیندهای گفتوگوی جهانی و منطقهای تقویت کند.
کنفرانس صلح و اعتماد ترکمنستان که هر ساله در عشقآباد برگزار میشود، دیروز جمعه ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) نیز با هدف تقویت همکاریهای منطقهای، گفتوگوی چندجانبه و اعتمادسازی میان کشورهای آسیای میانه و شرکای فرامنطقهای شکل گرفت.
سفر رئیسجمهور ایران به قزاقستان پیش از حضور در ترکمنستان، نیز در چارچوب توسعه روابط دوجانبه و تقویت همکاریهای اقتصادی، انرژی و حملونقل با آستانه انجام شد.
انتهای پیام/