۱۴ میلیون هکتار از اراضی کشور در معرض بیابانزایی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: حدود ۱۴ میلیون هکتار از اراضی کشور در معرض بیابانزایی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی قرار دارند.
ایران آنلاین: رضا افلاطونی در نشست کارگروه ملی مقابله با بیابانزایی که امروز با حضور نمایندگان دستگاههای اجرایی و حاکمیتی در سازمان منابع طبیعی برگزار شد، با اشاره به گسترش پدیده بیابانزایی در سطح جهان اظهار کرد: از مجموع ۱۹۷ کشور عضو کنوانسیون مقابله با بیابانزایی، ۱۱۰ کشور دارای اراضی بیابانی هستند که این موضوع بیانگر تهدیدی جدی و فراگیر در مقیاس جهانی است.
به گزارش ایسنا، وی افزود: جمهوری اسلامی ایران با وجود برخورداری از حدود ۲ درصد از خشکیهای جهان، دارای ۳۲ میلیون هکتار اراضی بیابانی است که معادل ۴ درصد از بیابانهای جهان محسوب میشود و این رقم بیشتر از متوسط جهانی است همچنین حدود ۱۴ میلیون هکتار از اراضی کشور در معرض بیابانزایی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی قرار دارند.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به تکالیف قانونی مندرج در ماده ۳۲ قانون برنامه هفتم پیشرفت تصریح کرد: بر اساس این قانون، کشور مکلف به کاهش ۲۰ درصدی میزان فرسایش خاک و سطح کانونهای بحرانی فرسایش بادی است که تحقق آن معادل کاهش حدود ۱.۷ میلیون هکتار از عرصههای بحرانی خواهد بود.
افلاطونی با تأکید بر ضرورت تأمین منابع مالی لازم برای تحقق این اهداف خاطرنشان کرد: برآوردهای کارشناسی نشان میدهد اجرای این برنامهها نیازمند حدود ۳۰ همت اعتبار است و تحقق آن مستلزم مشارکت و نقشآفرینی همه دستگاههای اجرایی اثرگذار از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست و سایر نهادهای مرتبط است.
وی با اشاره به جایگاه حقوقی کارگروه ملی مقابله با بیابانزایی خاطرنشان کرد: این کارگروه دارای شخصیت حقوقی مستقل است و میتواند اقدامات دستگاهها را در حوزه بیابانزایی بهصورت ایجابی و سلبی رصد، پایش و مدیریت کند. بر همین اساس منظمسازی جلسات کارگروه، تدوین دستورالعملها و شیوهنامههای تخصصی و پیگیری اجرای مصوبات از اولویتهای این کارگروه خواهد بود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین بر استفاده از ظرفیت قوانین بالادستی از جمله قانون حفاظت از خاک مصوب سال ۱۳۹۸ و مواد مرتبط در قانون معادن برای احیا و بازسازی عرصههای تخریبشده تأکید کرد و افزود: مشارکت جوامع محلی و بهرهگیری از دانش بومی و روشهای نوین فناورانه، از الزامات اصلی تحقق مدیریت پایدار اراضی بیابانی است.
افلاطونی با تأکید بر ضرورت حکمرانی یکپارچه اراضی بیابانی و مدیریت جامع حوزههای آبخیز اظهار کرد: بیابانها در صورت مدیریت صحیح میتوانند از یک تهدید جدی به فرصتی برای توسعه پایدار از جمله در حوزه تولید انرژیهای تجدیدپذیر تبدیل شوند و تحقق این هدف نیازمند همکاری و هماهنگی فرابخشی میان تمامی دستگاههای اجرایی کشور است.
مقابله با بیابانزایی نیازمند تقویت دیپلماسی محیط زیستی
حسن وحید اظهار کرد: بیش از ۱۱۰ کشور جهان با پدیده بیابانزایی مواجه هستند و ایران نیز به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمهخشک جهان بهطور جدی تحت تأثیر این بحران قرار دارد.
وی با اشاره به وسعت بیش از ۳۰ میلیون هکتاری عرصههای بیابانی کشور افزود: تاکنون برای حدود ۱۳.۱ میلیون هکتار از این عرصهها مطالعات انجام و اقدامات متعددی از جمله مالچپاشی، ایجاد بادشکن و اجرای طرحهای رسوبگیر به منظور کنترل فرسایش و تثبیت سرزمین اجرا شده است.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی با تأکید بر شرایط ویژه منطقه سیستان تصریح کرد: بیابانزایی در این منطقه به شدت تحت تأثیر عوامل فرامرزی و عملکرد کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان است و پیامدهای آن بخشهای گستردهای از جنوب و شرق کشور را درگیر میکند، از اینرو دیپلماسی محیط زیستی و پیگیری همکاریهای بینالمللی ضرورتی اجتنابناپذیر است.
وی مشارکت مردم، بهرهبرداران و خیرین، آگاهیبخشی عمومی و اجرای راهبرد ملی مقابله با بیابانزایی را از اولویتهای اصلی سازمان منابع طبیعی برشمرد و گفت: نگهداری عرصههای طبیعی با کمترین هزینه و با اتکا به مشارکت مردمی، نقش تعیینکنندهای در موفقیت برنامههای مقابله با بیابانزایی دارد.
وحید با اشاره به ظرفیت بازگشت و احیای سرزمین در بسیاری از مناطق کشور خاطرنشان کرد: استفاده از تجارب موفق جهانی، از جمله تجربیات کشورهایی مانند چین و بهرهگیری از اسناد و همکاریهای بینالمللی میتواند نقش مؤثری در مدیریت و کاهش آثار بیابانزایی ایفا کند.
تعاملات بینالمللی کلید مهار گرد و غبار
دکتر غلامرضا هادربادی - مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور- با تأکید بر ماهیت چندبعدی و فرامرزی بیابانزایی و گرد و غبار گفت: با توجه به تأثیر مستقیم این پدیده بر امنیت غذایی، سلامت عمومی و اقتصاد، تعاملات و همکاریهای بینالمللی ضرورتی اجتنابناپذیر برای مهار بیابانزایی است.
وی با ارائه گزارشی از وضعیت جهانی و اقدامات جمهوری اسلامی ایران در حوزه مقابله با بیابانزایی، خشکسالی و گرد و غبار اظهار کرد: سالانه حدود ۲ میلیارد تن گرد و غبار از مناطق مستعد جهان وارد جو میشود که پیامدهای آن از کاهش حاصلخیزی خاک و افت تولیدات کشاورزی تا تهدید سلامت عمومی را دربرمیگیرد.
هادربادی با اشاره به نقش کنوانسیون مقابله با بیابانزایی سازمان ملل متحد افزود: این کنوانسیون که پس از اجلاس زمین ریو در سال ۱۹۹۴ شکل گرفت، اکنون با عضویت ۱۹۷ کشور یکی از پرعضوترین کنوانسیونهای بینالمللی است و چارچوب اصلی همکاری کشورها در مقابله با بیابانزایی محسوب میشود.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه ایران سومین کشور عضو این کنوانسیون بوده است، تصریح کرد: همزمان با عضویت، برنامه اقدام ملی مقابله با بیابانزایی تدوین شد که نشاندهنده رویکرد پیشگامانه جمهوری اسلامی ایران در این حوزه است.
وی با اشاره به حضور فعال ایران در شانزدهمین اجلاس کنوانسیون (COP16) گفت: جمهوری اسلامی ایران با مشارکت دستگاههای مرتبط، نقش مؤثری در تدوین اسناد راهبردی، بهویژه سند گرد و غبار ایفا کرد که بهدنبال کنفرانس تهران به تصویب اعضا رسید.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه حدود ۷۵ درصد طوفانهای گرد و غبار منشأ فرامرزی دارند، افزود: این پدیده سالانه خسارات قابل توجهی به اقتصاد جهانی و تولیدات کشاورزی وارد میکند و به همین دلیل، دهه ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۴ بهعنوان دهه مقابله با طوفانهای گرد و غبار نامگذاری شده است.
هادربادی با اشاره به اجرای هفت پروژه بینالمللی موفق توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد: پروژه ترسیب کربن ایران در سال ۲۰۱۶ در جمع ۱۰ پروژه برتر اوراسیا قرار گرفت و تجربیات موفق کشور بهزودی در قالب کتابچهای منتشر خواهد شد.
تقویت سازوکارهای اجرایی و همکاریهای بینالمللی، شرط موفقیت مقابله با بیابانزایی
در ادامه این نشست محمدمهدی ساداتینژاد - مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار وزارت امور خارجه - با تأکید بر ضرورت فعالسازی کمیتههای تخصصی و تقویت نظارت بر اجرای مصوبات کارگروه ملی مقابله با بیابانزایی گفت: بهرهگیری هدفمند از ظرفیتهای منطقهای و بینالمللی نقش تعیینکنندهای در مقابله مؤثر با این پدیده دارد.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار وزارت امور خارجه در ادامه اظهار کرد: افزایش تعداد جلسات تخصصی و پیگیری مستمر برنامه اقدام ملی و تعهدات کنوانسیونی میتواند به اجراییتر شدن تصمیمات و ارائه گزارشهای منظم منجر شود.
وی با اشاره به رویدادهای بینالمللی پیشرو افزود: حضور مؤثر ایران در فرآیندهای تصمیمسازی جهانی نیازمند هماهنگیهای پیشدستانه و ارزیابی دقیق دستاوردهای کشور در این مجامع است.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار وزارت امور خارجه با بیان اینکه بیابانزایی و خشکسالی از چالشهای مشترک جهانی هستند، خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران نقش فعالی در نهادینهسازی موضوع مقابله با بیابانزایی در سطح بینالمللی ایفا کرده است و استقرار مرکز منطقهای مرتبط یکی از دستاوردهای مهم کشور در این حوزه به شمار میرود.
به گزارش روایط عمومی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ساداتینژاد گسترش همکاری با کشورهای همسایه و منطقه بهویژه افغانستان و پاکستان و تعامل با نهادها و آژانسهای سازمان ملل مستقر در تهران را از مسیرهای مؤثر توسعه همکاریهای منطقهای و بینالمللی دانست و تأکید کرد: موضوعات محیط زیستی ماهیتی فنی و انسانی دارند و میتوانند زمینهساز همکاریهای سازنده فراتر از ملاحظات سیاسی باشند.
انتهای پیام/