فریدزاده: سینمای مستند، سفری در طول زمان و فراتر از ثبت وقایع است

مراسم اختتامیه نوزدهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» دقایقی پیش با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رائد فریدزاده رییس سازمان سینمایی، محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره، همایون اسعدیان مدیرعامل خانه سینما، مهدی شفیعی معاون توسعه منابع سازمان سینمایی، حبیب ایل بیگی مدیر عامل سینماشهر، حامد جعفری مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، علیرضا اسماعیلی معاون توسعه فناوری سازمان سینمایی، داوران بخش‌های مختلف، مستندسازان و جمعی از اهالی سینما با تلاوت آیاتی از قرآن کریم برگزار شد.

پس از پخش سرود ملی و تلاوت قرآن کریم، اجرای پرفورمنس آغاز شد. اجرای این مراسم را فرزاد حسنی برعهده داشت.

سینمای مستند، سفری در طول زمان و فراتر از ثبت وقایع است

رئیس سازمان سینمایی گفت: کارکرد سینمای مستند خیلی فراتر از وجه ثبت وقایع است و یک تجربه پدیدار شناختی است. سینمای مستند هم ثبت اکنون، هم روایت گذشته و هم حفظ حافظه برای آینده است.

رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی با حضور در اختتامیه سینماحقیقت گفت: سال گذشته همین جا یک آرزویی داشتم که سینمای مستند بتواند جایگاه خود را بیش از پیش در عرصه صنعت تصویر ایران پیدا کند؛ امسال بخش زیادی از آن آرزو محقق شده و ما در جشنواره با همت دبیر و تیم اجرایی، شاهد این تنوع تکثر و چند صدایی هستیم و این شور و شوق کم نظیر را نزد مخاطبان و صاحبان آثار می‌بینیم و این بسیار امید بخش است.

وی افزود: فکر می کنم کارکرد سینمای مستند خیلی فراتر از وجه ثبت وقایع و یک تجربه پدیدار شناختی است. اینکه در زمانی و همزمانی را ممزوج کنید، ثبت یک لحظه همزمان و انبساط آن در درون زمان رخ بدهد.

رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: تجربه زمان به عنوان ابژه برای بشر امکان پذیر نیست؛ تجربه ما همیشه در درون زمان محقق می‌شود و سینمای مستند این کارکرد را دارد را هر دو را محقق کند. هم ثبت اکنون، هم روایت گذشته و هم حفظ حافظه برای آینده است.

فریدزاده اظهار داشت: سینمای مستند سفر حجمی در طول زمان و یک حجم تصویری آگاه است که ز مهمانی یک آینه برمی‌گردد. از اینکه این مهمانی به واسطه حضور صاحبان سینمای مستند محقق شده و مخاطبان این عرصه آمدند و کمک کردند که این شور و حال شکل بگیرد و این مهمانی رقم بخورد، صمیمانه از همه سپاسگزارم.

سینمای مستند، سرمایه ملی است

در ابتدای این مراسم محمد حمیدی مقدم دبیر نوزدهمین جشنواره سینماحقیقت در سخنانی گفت: به آیین پایانی نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» خوش آمدید. با افتخار برای هفتمین بار میزبان شما در «سینماحقیقت» هستم و خدا را سپاس می‌گویم که فرصت این تجربه را به من داد.

پیش از آنکه، از مسیر طولانی پشتِ سر بگویم، به آینده و چشم‌اندازی اشاره می‌کنم که بخشی از آن در نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» دیدنی شد. نسلی تازه از جوانانِ فیلمساز، از سراسر ایران در جشنواره حاضر شدند، آثارشان را به داوری گذاشتند، در شش روزِ ثمربخش، کنار هم فیلم دیدند، در کارگاه‌ها شرکت کردند و از سینمای مستند گفتند. فیلمسازانی از نسل‌های مختلف، با نگاه‌ها و سلایق متفاوت، به احترام «سینماحقیقت» زیر یک چتر جمع شدند، این گردهمایی و تضارب آرا، مغتنم است.

وی ادامه داد: «سینماحقیقت ۱۹» رویدادی بزرگ به وسعت ایران، و به گستردگی سینمای مستند بود، اگر فیلمسازان و شرکت کنندگان در این گردهمایی نبودند، این تصویر روشنِ چندوجهی، از جهان و ایران، خلق نمی‌شد. از این همراهی سپاسگزارم. ۶ روز میزبان خانواده سینمای مستند بودیم، مهمانانی از کشورهای مختلف، به جشنواره آمدند و تماشاگر شوق و شوری شدند که «سینماحقیقت» را به یکی از مهمترین و اصیل‌ترین رخدادهای هنری ایران و خاورمیانه تبدیل کرده است. در بخش ملی و بین‌الملل مستندهایی با مضامین و ساختارهایی متفاوت روی پرده رفتند، امروز صحبت کردن درباره تنوع و تکثر آثار، آسان‌تر است، شما شاهد این گوناگونی و رنگارنگی بودید.

این روزها، بزرگان، کنارمان بودند، نام‌های معتبری از چهره‌های علمی، هنری و سیاستمداران در بخش‌های مختلف جشنواره فیلم دیدند، مستند باید از میان مردم بگذرد و به مسئولان و مدیران برسد، مستندسازها به گواهی آثاری که خلق کرده اند، همواره یک گام پیش از دیگران، مسائل و مشکلات را دیده‌اند، پس پیوند مدیران و مسئولان با جشنواره و سینمای مستند را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم این ارتباط، تقویت شود. از سویی دیگر، سینمای مستند باید پوست‌اندازی کند، به تحول بیاندیشد، در شیوه روایت و ساختار، با توجه به مضامین بکرِ بومی، فراتر از قواعد مرسوم و تکراری، «جهانی» روایت کند و درک بهتری از ایرانِ امروز، به تماشاگر بدهد.

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تاکید کرد: سینمای مستند ایران، با وجود کاستی‌ها، یکی از نقاط قوت فرهنگی و سرمایه ملی ماست و می‌تواند فراتر از مرزهای داخلی، قدرت و نفوذ خود را برای دیده شدن در کشورهای همسایه و همسو و افق‌هایی دورتر، افزایش دهد. تجربه مشترک تولید فیلم در غزه، در دلِ بحران، این درس بزرگ را به ما آموخت که می‌شود به مسیرهای تازه برای شنیده شدن صداهای مختلف اندیشید، در جهان امروز، که پیچیدگی‌ها و بحران‌های خاص خود را دارد، ما به دنبال ثبت واقعیت هستیم، برای این هدف، تعامل با کشورهای همسایه و سرزمین‌هایی با ویژگی‌ها و پیوندهای مشترک را در اولویت قرار خواهیم داد.
نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» با توجه ویژه به عکس مستند، در خانه هنرمندان ایران، روایتگر موضوع عکس مستند بودیم و با برگزاری کارگاه‌های آموزشی در این بخش، تلاش کردیم فقدان اطلاعات در این حوزه را جبران کنیم. از داوران محترم این بخش، سپاسگزارم.

حمیدی مقدم ادامه داد: پیش از آغاز اختتامیه، از مشاوران انتخابِ جشنواره، هیات های محترم داوری که امسال وظیفه سنگینی داشتند، تشکر می کنم. همچنین از داوران بین‌الملل، بخش ملی، جایزه شهید آوینی، بخش دانشجویی و غزه. هر جشنواره، انتخاب‌هایی دارد، برای پیشرفت و توسعه هر رویداد، باید به ضوابط آن پایبند باشیم و نظر داوران را بپذیریم.امسال در بخشی ویژه به «ایرانِ عزیز، ایرانِ بزرگ» ادای احترام کردیم. پس از تجاوز آشکار رژیم اشغالگر صهیونیستی، قلب ما ایرانیان، زخم خورده از شهادت هم وطنانمان و داغدار خانواده‌های آسیب دیده، بهم پیوند خورد. همدلی، راهی بود برای عبور از روزهای دشوار، ما تجربه چنین رنجی را داشتیم، پس مانند سال‌های دفاع مقدس، قلب‌هایمان را یکی کردیم و برای «ایران» قدم برداشتیم، با هر دیدگاه و سلیقه، از سرزمینی گفتیم که مادر ماست و پیوندی ناگسستنی میان ما و او پابرجاست.

وی گفت: بخش «ایران»، هم تاریخ و فرهنگ مان را بازتاب داد و هم انعکاسی از جنگ ۱۲ روزه، بود. با خانواده‌های بزرگوار شهدای آن روزها، به تماشای فیلم‌ها نشستیم و به قربانیان این جنگ، ادای احترام کردیم.

امشب و این مراسم را با نام «ایران» آغاز می‌کنیم، خانه‌ای امن و روشن که آبادی و ماندگاری‌اش آرزوی مشترک همه ماست. به افتخار ایران

در این مراسم برگزیدگان بخش مسابقه ملی، بین الملل، جایزه شهید آوینی، ایران و مستندهای دانشجویی شدند.