امیدوار به لمس قله‌های تازه در بورس

چشم بازار سهام به اصلاح سیاست‌های ارزی دوخته شد

اقتصاد

136050
امیدوار به لمس قله‌های تازه در بورس

بازار سهام در معاملات دیروز، تصویری دوگانه از خود به نمایش گذاشت؛ تصویری که در آن رکوردشکنی در سطح شاخص کل و ارزش معاملات، همزمان با افزایش تردید در بدنه بازار و غلبه نمادهای منفی رقم خورد. ارزش معاملات خرد سهام و صندوق‌های سهامی با عبور از مرز ۲۲.۵ هزار میلیارد تومان، به چهارمین رکورد از ابتدای سال ۱۴۰۰ رسید. با این حال، این حجم بالای دادوستد بیش از آنکه نشانه اجماع صعودی باشد، بیانگر جابه‌جایی سنگین موقعیت‌ها و بازآرایی پرتفوی‌ها در سایه متغیرهای کلان بود.

حبیب آرین- گروه بورس: شاخص کل بورس تهران در ابتدای معاملات تا محدوده ۳.۸ میلیون واحدی پیشروی و رکورد تازه‌ای را لمس کرد، اما این صعود پایدار نماند و در ادامه، فشار عرضه بر جریان معاملات غلبه کرد. در نهایت شاخص با رشد ۳۲ هزار واحدی در سطح ۳ میلیون و ۷۶۰ هزار واحد آرام گرفت. اهمیت این نوسان زمانی بیشتر می‌شود که ترکیب بازار مورد توجه قرار گیرد؛ جایی که تنها ۲۵۹ نماد مثبت بودند و در مقابل، ۶۴۷ نماد با افت قیمت به کار خود پایان دادند. این آمار نشان می‌دهد رشد شاخص کل، بیش از آنکه فراگیر باشد، بر دوش تعداد محدودی از نمادهای بزرگ و اثرگذار قرار داشته است.

توجه بازار به سیاست‌های ارزی برمی‌گردد؟
در کانون تحولات امروز، بار دیگر سیاست ارزی نقش متغیر تعیین‌کننده را ایفا کرد. همزمان با فروکش کردن هیجانات بازار ارز پس از جهش‌های کم‌سابقه روزهای گذشته، اخبار و شایعات مربوط به احتمال تک‌نرخی شدن ارز و کاهش فاصله دلار نیمایی و آزاد، انتظارات تازه‌ای را در بازار سهام شکل داد. واکنشی که در صورت تثبیت سیاست‌های جدید، می‌تواند فضای سفته‌بازی را محدود و مسیر تحلیل‌پذیرتری برای بازارها ایجاد کند.
انتشار خبر رسیدن نرخ دلار تالار دوم مرکز مبادله به ۱۰۷ هزار تومان، نقطه عطف این جریان خبری بود. به گفته محمد شیریجیان، معاون سیاست‌گذاری پولی و سخنگوی بانک مرکزی، نرخ توافقی ارز در تالار دوم اکنون در بازه ۱۰۰ تا ۱۰۷ هزار تومان قرار دارد؛ نرخی که در عمل مرز جدیدی برای دلار رسمی ترسیم می‌کند. همزمان، نشانه‌های حذف تدریجی نرخ‌های پایین‌تر در تالار اول و هم‌راستایی این تصمیم با کلیات بودجه مصوب دولت، این پیام را به فعالان بازار مخابره کرد که دوران تحلیل با دلار رسمی ۷۰ هزار تومانی رو به پایان است.
برآیند این تحولات، بازاری است که اگرچه همچنان در مسیر صعودی حرکت می‌کند، اما شتاب آن کاهش یافته و حساسیتش به اخبار سیاستی افزایش پیدا کرده است. خروج پول از برخی صنایع، از جمله گروه دارویی در واکنش به خبر حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، نشان می‌دهد بازار در حال بازتخصیص سرمایه بر اساس مفروضات جدید ارزی است. در چنین شرایطی، ادامه رشد بازار سهام بیش از هر چیز به میزان قطعیت سیاست‌های ارزی و توان آنها در کاهش فاصله دلار رسمی و آزاد وابسته خواهد بود؛ مسیری که می‌تواند هم فرصت‌های تازه‌ای برای سهام ایجاد کند و هم نوسانات مقطعی را به واقعیتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل کند.
 
بورس؛ پناهگاه دارایی‌های ریالی در سایه انتظارات تورمی
بهناز اکبرپور، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با روزنامه ایران، رشد اخیر بورس را بیش از آنکه ناشی از بهبود متغیرهای واقعی اقتصاد بداند، بازتابی از تحولات ارزی و تشدید انتظارات تورمی ارزیابی می‌کند. به گفته او، در چنین فضایی بازار سرمایه بار دیگر به‌عنوان پناهگاه نسبی دارایی‌های ریالی مورد توجه قرار گرفته و این موضوع به افزایش پویایی معاملات و ورود نقدینگی جدید منجر شده است؛ به‌گونه‌ای که همزمان با رشد شاخص‌ها، ارزش معاملات نیز افزایش معناداری داشته است.
اکبرپور با تأکید بر وضعیت ارزش‌گذاری بازار سهام تصریح می‌کند که بورس ایران همچنان در مقایسه با تورم انباشته و رشد نرخ ارز، از عقب‌ماندگی قابل توجهی برخوردار است. به گفته او، بخش مهمی از رشد اخیر بازار ناشی از افزایش نرخ ارز در بازار آزاد و تعمیق شکاف میان دلار آزاد و دلار نیماست؛ شکافی که اکنون به بیش از ۸۰ درصد رسیده و سیگنال ناپایداری نظام چندنرخی ارز را به فعالان اقتصادی مخابره می‌کند.
از نگاه این کارشناس، اختلاف بالای میان نرخ‌های ارزی باعث شده سودآوری بالقوه شرکت‌های بورسی، بویژه در صنایع صادرات‌محور و کالایی، به‌مراتب بالاتر از ارقام ثبت‌شده در صورت‌های مالی برآورد شود. انتظارات فعالان بازار بر این فرض استوار شده که یا نرخ‌های فروش شرکت‌ها، به‌خصوص در بورس کالا، تعدیل خواهد شد یا در نهایت مسیر همگرایی دلار نیما و آزاد ناگزیر است. همین انتظار، موتور اصلی افزایش تقاضا برای سهام بزرگ، دلاری و شاخص‌ساز در ماه‌های اخیر بوده است.

بورس و شکاف ارزی
اکبرپور در ادامه به نقش متغیرهای کلان اشاره می‌کند و می‌گوید رشد نقدینگی، کسری بودجه مزمن دولت و محدودیت منابع ارزی، همگی به تقویت انتظارات تورمی دامن زده‌اند و سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌هایی با قابلیت پوشش ریسک تورم سوق داده‌اند. در این میان، بازار سهام به دلیل ماهیت دارایی‌محور و ارتباط مستقیم با نرخ ارز، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.
به گفته او، تداوم رشد بازار سرمایه به میزان زیادی به نحوه مواجهه سیاست‌گذار با شکاف ارزی و پرهیز از تشدید سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری وابسته است. در صورت انجام اصلاحات حداقلی در نظام ارزی، بازار همچنان ظرفیت حرکت رو به بالا را دارد، هرچند این مسیر احتمالاً با نوسانات مقطعی و چرخش نقدینگی بین صنایع همراه خواهد بود.
 
چرخش متغیرهای کلان به نفع پالایشی‌ها
امیررضا بیگ‌زاده، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با روزنامه ایران، از بهبود چشم‌انداز صنعت پالایشی در پی تحولات اخیر بازار ارز سخن می‌گوید. به گفته او، دلار نیما پس از مدت‌ها از محدوده ۷۰ هزار تومان فاصله گرفته و در سطوح ۷۲ تا ۷۳ هزار تومان معامله شده است؛ اتفاقی که می‌تواند خبر مثبتی برای صنایعی باشد که نرخ ارز مبنای آنها دلار نیماست.
بیگ‌زاده با اشاره به دو محرک اصلی صنعت پالایشی توضیح می‌دهد که کرک اسپردها پس از جنگ روسیه و اوکراین افزایش یافته و در حال حاضر در سطوحی بالاتر از میانگین تاریخی قرار دارند؛ موضوعی که نقش مهمی در بهبود سودآوری شرکت‌های پالایشی ایفا کرده است. به گفته او، پارامتر دوم اثرگذار، دلار نیماست که با روند افزایشی اخیر، می‌توان امیدوار بود در ادامه به سطوحی بالاتر نزدیک شود و این موضوع نیز تأثیر مستقیمی بر سودآوری پالایشی‌ها خواهد داشت.
در عین حال، این کارشناس نسبت به ریسک‌های این صنعت هشدار می‌دهد و تأکید می‌کند که کرک اسپردها در سطوح فعلی لزوماً پایدار نیستند و در صورت بازگشت شرایط بازار جهانی انرژی به وضعیت عادی، امکان کاهش آنها وجود دارد.
 
بازار سرمایه ارزنده اما انتخاب‌محور
محمدمهدی زارع‌پور، کارشناس بازار سرمایه، معتقد است بورس تهران بیش از آنکه هیجانی باشد، در حال تجربه بازتنظیم منطقی انتظارات است. به گفته او، نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر فعلی بازار در محدوده ۷.۴ واحد قرار دارد که در مقایسه با میانگین‌های تاریخی و با لحاظ تورم ساختاری اقتصاد ایران، همچنان پایین و غیرحبابی ارزیابی می‌شود.
زارع‌پور با اشاره به ارزش دلاری بازار سهام می‌گوید: «بر مبنای نرخ دلار آزاد، ارزش فعلی کل بازار حدود ۹۷ میلیارد دلار است؛ رقمی که فاصله قابل توجهی با اوج‌های تاریخی بازار دارد و نشان می‌دهد بورس تهران از منظر دلاری همچنان در محدوده‌ای محافظه‌کارانه قرار دارد.»
به گفته او، تثبیت نرخ ارز در سطوح بالاتر، هرچند پیامدهای تورمی دارد، اما برای شرکت‌های صادرات‌محور به معنای ایجاد کف سودآوری و افزایش دیدپذیری درآمدهاست. زارع‌پور در جمع‌بندی تأکید می‌کند که بازار سرمایه ایران در شرایط کنونی «ارزنده اما انتخاب‌محور» است و موفقیت سرمایه‌گذاران بیش از هر چیز به انتخاب آگاهانه صنایع و شرکت‌های دارای سودآوری پایدار وابسته خواهد بود.

 

برش

خداحافظی با حجم مبنا در بازار سهام
حجم مبنا برای نمادهای معاملاتی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران و فرابورس ایران برابر یک سهم تعیین شد. به گزارش روابط‌ عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار، بر اساس مصوبات هیأت‌مدیره شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران و تأیید هیأت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، حجم مبنا برای نماد معاملاتی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازارهای اوراق بهادار تهران و شرکت‌های پذیرفته‌شده فرابورس ایران از تاریخ اول دی‌ماه ۱۴۰۴ برابر یک سهم تعیین می‌شود و مقررات گره معاملاتی در این بازارها از تاریخ مذکور اعمال نخواهد شد. این اتفاق پس از حدود ۲۲ سال رخ داده و یک ابداع ساختگی در بورس تهران که تقریباً نمونه جهانی نداشت از بین رفت. مسأله‌ای که می‌تواند مسیر تقویت نقدشوندگی و جریان پول را در بازار سهام تقویت کند.

ایران آنلاین
انتهای پیام/
دیدگاه ها
آخرین اخبار اقتصاد