نقش دیپلماسی آب در چارچوب سیاست خارجی هوشمند

به گزارش گروه اقتصادی ایران آنلاین، ایرج حشمتی به مناسبت روز جهانی آب با اشاره به اهمیت این روز بیان داشت: به منظور ترویج اهمیت آب و مدیریت پایدار منابع آب، از سال ۱۹۹۳ هر ساله بزرگداشت روز جهانی آب در ۲۲ مارچ ( ٣ فروردین) در سراسر جهان برگزار می‌شود. این رویداد هر ساله با یک شعار خاص برگزار می‌شود و شعار روز جهانی آب در سال ۲۰۲۴ «Leveraging water for peace » (آب برای صلح) است که پیام صلح از طریق آب را به جهانیان اعلام می کند.

وی افزود: اولین بار در مورد روز جهانی آب که همایشی در سال ۱۹۹۲ با موضوع محیط زیست برپا شد، بحث هایی صورت گرفت و در دسامبر همان سال اعلام کردند که بیست و دوم ماه مارس هر سال، روز جهانی آب برگزار می شود؛ روزی که برای افزایش آگاهی درباره مشکلات آب در کل جهان است و همه کشورها باید متحد شوند تا کمک کنند همه افراد به آب تمیز آشامیدنی و بهداشتی دسترسی داشته باشند.

حشمتی گفت: روز جهانی آب همچنین به این می پردازد که همگان چگونه می توانند به جمعیت های تحت آسیب کمک کنند تا آب کافی و لازم را در طولانی مدت تامین کنند.

وی افزود: آب اغلب به‌عنوان یک منبع استراتژیک (راهبردی) کلیدی کنار تهدیدات امنیت جهانی مورد تأکید قرار می‌گیرد. ماهیت سیال آب و عبور آن از مرزهای ملی علاوه بر همکاری، زمینه تنش، منازعه و گاه جنگ بین دولت‌ها را فراهم می‌ کند، منابع آب‌ فرامرزی با توجه به اهمیت آن در تمام جهان، نیازمند توجه بیشتر از سوی محافل سیاسی و دیپلماتیک است. ازاین‌رو، مدیریت آب‌های فرامرزی مسئله‌ای محوری در سیاست جهانی و سیاست خارجی کشورها به شمار می‌رود.

معاون سازمان محیط زیست افزود: دیپلماسی آب با افزایش همکاری‌ها در نهادهای آبی و موافقتنامه‌های بین‌المللی در حوزه آبی، به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز منازعات کمک می کند. دیپلماسی آب در چارچوب سیاست خارجی هوشمند می‌تواند برای مقابله با تهدیدات پیش‌رو مانند تهدیدات زیست‌محیطی، تغییر اقلیم و کمبود آب به توسعه همکاری‌های دو و چندجانبه درباره‌ آب‌های فرامرزی یاری رساند.

وی گفت: در همین راستا رهبر معظم انقلاب نیز تقویت دیپلماسی محیط زیست را از ارکان سیاست‌های محیط‌زیستی کشورمان اعلام کردند و بر تلاش برای ایجاد و تقویت نهادهای منطقه ای، توسعه مناسبات و جلب مشارکت و همکاری های هدفمند و تأثیرگذار در زمینه محیط زیست، مقابله با گرد و غبار، رفع آلودگی ها و توسعه تکنولوژی (فناورانه) تاکید داشته‌اند.

حشمتی تاکید کرد: فرامرزی بودن مسائل منابع آب که بهسازی و صیانت از آنها برای بهره‌برداری نسل‌های فعلی و آتی را تبدیل به هدف و دغدغه مشترک کشورها می‌ کند، آن را به یکی از مهم‌ترین محورهای مذاکرات محیط‌زیستی تبدیل کرده است. بدین منظور دولت مردمی نیز تلاش مضاعفی را در به کارگیری دیپلماسی محیط زیست برای توسعه روابط و تقویت همکاری، به ویژه در میان کشورهای همسایه که دارای حوضه‌های آبریز مشترک با ایران هستند، داشته است.

به گفته وی، از نمونه‌های تعاملات محیط زیستی می‌توان به اهتمام و همکاری دو کشور ایران و ارمنستان برای به صفر رساندن ورود آلودگی‌های معدنی به رودخانه ارس اشاره کرد که در طول بیش از دو دهه به صورت مستمر ادامه داشته و در آبان‌ سال گذشته، صورتجلسه بیست و پنجمین نشست ایران و ارمنستان به امضای نهادهای محیط زیستی دو طرف رسید که با هدف حفاظت مشترک از رودخانه ارس، صورت گرفته است.