سیاست‌های ترکیه در قبال جنگ غزه طی چند ماه گذشته

به گزارش گروه بین الملل ایران آنلاین، روز دوشنبه وزیر خارجه ترکیه اعلام کرد که به دلیل خودداری اسرائیل از ارسال کمکهای انساندوستانه این کشور به غزه، آنکارا اقداماتی را علیه اسرائیل به صورت تدریجی دنبال خواهد کرد که تا پذیرش آتش بس از سوی این رژیم ادامه خواهد داشت.

امروز نیز وزارت تجارت ترکیه از اعمال محدودیت صادرات 54 قلم کالا به اسرائیل از جمله فولاد، پلاستیک، سیمان و سوخت هواپیما و جت خبر داد.

این آخرین اقدام ترکیه در قبال جنگ غزه است در حالیکه پیش از این و طی 6 ماه گذشته شاهد سه نوع رویکرد این کشور بوده ایم که به قرار زیر است:

طی یک هفته آغازین جنگ غزه، آنکارا طبق دوره های گذشته و با تصور اینکه جنگ به زودی پایان خواهد یافت، راهی میانه را دنبال کرده و با صدور بیانیه های محکومیت، بدون نام بردن از طرفی، کشتن غیرنظامیان را محکوم کرده و خواستار استفاده دو طرف از عقل سلیم و خویشتنداری آنها برای پایان جنگ می شد.

آنکارا در هفته دوم و درک این موضوع که این جنگ با دوره های گذشته متفاوت است، تلاش کرد تا ابتکار را به دست گرفته و طرحی با موضوع"آتش بس با حضور کشورهای ضامن" ارائه داد که الهام گرفته از جنگ اوکراین بود. در این طرح قرار بود که کشورهایی نظیر ترکیه، مصر و عربستان از سوی فلسطین و کشورهای اروپایی و آمریکا از طرف رژیم صهیونیستی ضامن ایجاد و تداوم آتش بس شوند و نیروهای خود را در منطقه جنگی پیاده کنند. این طرح که در اجلاس فوق العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی رونمایی شد، نه از سوی کشورهای اسلامی و نه کشورهای غربی مورد استقبال قرار نگرفت و به محاق رفت.

از ماه دوم جنگ غزه، اردوغان دریافت که اولاً جنگ غزه طولانی مدت است، دوماً طرفین جنگ اجازه نقش آفرینی به آنکارا را نمی دهند و سوماً اردوغان و حزب حاکم به دلیل رویکرد نه چندان محکم خود در محکومیت جنایات اسرائیل در مظان اتهام و انتقاد افکار عمومی داخلی و منطقه ای قرار گرفته است.

اردوغان برای این موضوع سیاست جدیدی در پیش گرفت و حملات خود علیه رژیم صهیونیستی را آغاز کرد تا بتواند همچنان پرچمدار حمایت از"قضیه فلسطین" بماند تا از سویی پاسخ افکار عمومی منطقه ای و داخلی را داده باشد و هم اینکه برای انتخابات شهرداری ها پایگاه خود را نزد اسلامگرایان از دست ندهد.

رئیس جمهور ترکیه اما حربه ای به کار برده و در آن تنها نتانیاهو و کابینه او را مورد انتقاد شدید قرار داد و نه حاکمیت اسرائیل را؛ زیرا دریافته بود که با پایان جنگ، نتانیاهو و کابینه اش رفتنی هستند و او می تواند با دولت جدید در اسرائیل روابط را به گذشته بازگرداند.

با گذشت چند ماه و روشن شدن تناقضات گفتاری و رفتاری در دولت ترکیه نسبت به اسرائیل که منجر به از دست رفتن بخشی از پایگاه اجتماعی حزب حاکم نیز شد؛ دولت اردوغان سیاست جدیدی را در پیش گرفته است. در این سیاست که توسط وزیر خارجه دنبال می شود، محدودیت(نه قطع) روابط تجاری با اسرائیل در پیش گرفته شده که علیه اسرائیل اجرایی می شود. هنوز از کیفیت و کمیت این محدودیت جزئیاتی منتشر نشده اما می تواند آن را در راستای سیاستهای ترکیه در طول جنگ غزه برای حفظ وجهه حمایت از مردم فلسطین و در عین حال تداوم روابط با رژیم صهیونیستی دانست.