دفاع مشروع ایران با رعایت قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه

محمدعلی بهمنی قاجار، وکیل دادگستری و دبیر کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری مرکز، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایران آنلاین، پاسخ ایران به حمله موشکی نظامیان صهیونیست به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق را دفاع مشروع خواند و گفت: طی دو هفته اخیر بحث‌های مختلفی صورت گرفته و گروهی معتقدند کنسولگری ایران در دمشق خاک ایران محسوب می‌شود و کنسولگری بسان قلمرو و تحت حاکمیت ایران بوده است؛ از این رو حمله صورت گرفته را حمله به خاک ایران برشمردند.

وی با بیان اینکه ایران براساس حق ذاتی دفاع مشروع و ماده ۵۱ منشور ملل متحد حق دارد از قلمرو خود دفاع کند و اقدام متقابلی را انجام داده است، عنوان کرد: براساس یادداشت رسمی سفیر ایران که به سازمان ملل متحد ارائه داده تاکید بر دفاع مشروع است.

دبیر کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری مرکز افزود: از طرفی دیگر عده‌ای بر این باورند کنسولگری و اماکن دیپلماتیک را نمی‌توان قلمرو آن کشور برشمرد؛ چرا که اگر در آن بخش منابعی یافت شود یا جرمی صورت گیرد برعهده کشور میزبان است و حاکمیت قضایی با کشور میزبان خواهد بود.

بهمنی قاجار اقدام اسرائیل را نوعی تجاوز و نقض فاحش قواعد حقوق بین‌الملل خواند و اظهار کرد: حمله به کنسولگری ایران در دمشق تجاوز به مصونیت اماکن دیپلماتیک است و در آن امر کمتر کسی تردید دارد. بنابراین دولت ایران حق داشت یک نوع اقدام متقابل را انجام دهد.

وی ادامه داد: چه ساختمان کنسولگری را جزوی از خاک ایران محسوب کنیم و چه از خاک کشور برنشماریم، این عملیات در خاک سوریه انجام شده و بنابراین نقض حاکمیت سوریه و تجاوز اسرائیل به سوریه محرز است؛ از این باب کشورها می‌توانند حتی دفاع دسته‌جمعی کنند و اگر به خاک سوریه تهاجم شده است، ایران به‌عنوان متحد سوریه که مستشاران نظامی ایران در آن‌جا حضور داشتند، می‌تواند نسبت به دفاع مشروع به همراه سوریه اقدام کند.

دبیر کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری با اشاره به یادداشت رسمی ایران به شورای امنیت گفت: در این یادداشت تاکید شده ایران به شورای امنیت نیز مراجعه کرده است؛ چراکه در دفاع مشروع، گزارش به شورای امنیت نیز لازم است و ایران این اقدام را در دستور کار قرار داده بود.

بهمنی قاجار خاطرنشان کرد: شورای امنیت متاسفانه به وظایف ذاتی خود عمل و اقدام تهاجمی و تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی را محکوم نکرد؛ از این رو ایران به اجبار به دفاع مشروع متوسل شد و وزیر امور خارجه ایران بارها بر این امر تاکید کرد.

وی با تاکید براینکه ایران ابتدا از مجاری دیپلماسی اقدام و تلاش کرد از طریق سازمان ملل متحد و شورای امنیت موضوع را پیگیری کرد و با ناکارآمدی این نهاد مواجه و مجبور به دفاع مشروع شد، عنوان کرد: این عملیات با رعایت قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه صورت گرفت و ایران در این عملیات به هیچ وجه اماکن و اشخاص غیر نظامی را مورد هدف قرار نداد و از سلاح‌های غیرمتعارف و ممنوعه نیز استفاده نکرد و در حقوق بشردوستانه سه نکته اساسی «به هرجا، به هرکس و با هرچیز نزن» وجود دارد و در عملیات بامداد امروز ایران این سه اصل را مورد توجه قرار داد.

دبیر کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری با بیان اینکه حتی طرف مقابل نیز مدعی نشده که ایران به مناطق غیرنظامی حمله کرده و از سلاح‌های ممنوعه بهره گرفته است، اظهار کرد: اگر رویکرد اسرائیل را طی چندماهه اخیر مورد بررسی قرار دهیم، مشخص است که هر سه این اصول را نقض کرده، اشخاص غیرنظامی را مورد هدف قرار داده و از سلاح‌های ممنوعه استفاده کرده است و زیرساخت‌ها، بیمارستان‌ها، شبکه‌های آب و برق و غیره را هدف گرفته است.

بهمنی قاجار با اشاره به اینکه این عملیات را می‌توان دفاع پیش دستانه دانست، تاکید کرد: آن‌چه که رئیس ستادکل نیروهای مسلح اعلام کرد آن بود که ایران قصد ورود به جنگ را ندارد و هدف از این اقدامات جنگ نبود و ایران خود را در جنگ نمی‌داند و به صلح تمایل دارد. لذا مناطقی که اقدامات تروریستی علیه ایران طراحی شده و بیم آن می‌رفت که این اقدامات تکرار شود را هدف قرار داد و ایران از حملات مجدد جلوگیری کرد.

دبیر کمیسیون امور بین‌الملل کانون وکلای دادگستری با تاکید بر اینکه ایران دو منطقه‌ای که در حمله ساختمان کنسولگری ایران تاثیرگذار بود را هدف قرار داده است، خاطرنشان کرد: اصل تناسب و ضرورت باید در دفاع مشروع رعایت شود؛ دفاع مشروع باید با حمله‌ای که صورت گرفته متناسب باشد و ضرورت داشته باشد. دفاع ایران نیز برای جلوگیری از تجاوزات بیشتر و بر اساس دو اصل تناسب و ضرورت انجام شده است و ضروری بود مناطقی که از آن تهدیدی متوجه ایران است را مورد هدف قرار دهد. لذا هدف ایجاد تنش و افزایش بحران درمنطقه نبود و هدف جلوگیری از تجاوزات بعدی اسرائیل است.