نمایش توان صادرات مهندسی ایران در پروژه «اومااويا» سریلانکا

گروه اقتصادی ایران آنلاین: صبح امروز رئیس جمهور با حضور در کشور سریلانکا پروژه چندمنظوره اومااویا که می توان آن را نمادی از توان خدمات فنی و مهندسی کشور دانست را افتتاح کرد.

این پروژه کار خود را از ماه مارس ۲۰۱۰ میلادی کلید زد و در آپریل ۲۰۲۴ میلادی با حمایت های وزارت نیرو به پایان رساند.

از نظر موقعیت جغرافیایی این کلان پروژه در ۲۰۰ کیلومتری پایتخت سریلانکا یعنی در جنوب شرقی این کشور قرار دارد.

پروژه سد اومااویا از این جهت کلان پروژه نام می گیرد که بر اساس تعهد داده شده مهندسان ایرانی مامور به ساخت دو سد به نام‌های پوهولپولا و دایرابا، نیروگاه برق‌آبی ۱۲۰ مگاواتی زيرزمينی در عمق ۷۵۰ متری زمين مشتمل بر ۲ واحد توربين پلتون، ۲۸ کیلومتر تونل‌های انتقال آب و دسترسی، سه شفت عمودی جمعاً به طول ۸۴۵ متر، ۲۳ كيلومتر خط انتقال برق (شامل ۶۴ دكل خرپايی و ۳ دكل منوپل) و يك مجموعه كليدخانه شدند.

این پروژه نیم میلیارد دلاری که بیش از ۹۰ درصد آن توسط دولت سریلانکا تامین شده است از این جهت برای این کشور دارای اهمیت است که انتقال حداقل ۱۴۵ میلیون متر‌‌مکعب آب در سال از مناطق پربارش به مناطق كم بارش پايين دست، تامين آب شرب ساكنين منطقه و آبیاری پنج هزار هکتار از اراضی كشاورزی مناطق پايين دست و همچنين تولید حداقل۲۹۰ گیگاوات ساعت انرژی برق‌آبي در سال از طریق آن محقق خواهد شد.

یکی از نکات فنی مهم این پروژه طراحی و ساخت شفت عمودی زيرزميني که در این پروژه اجرا شده، جزو عميق‌ترين شفت‌هاي عمودی زيرزميني است که برای اولین بار در نيروگاه‌هاي آبي توسط يك شركت ايراني ساخته شده است. ارتفاع این شفت بیش از ۶۱۸ متر بوده و حفاری آن به روشی نوين و کاملا مكانيزه و بدون دسترسي مياني انجام شده است. پوشش نهايي اين شفت فلزي است كه در پروژه‌های مشابه لوله‌ها از پایین به بالا نصب می‌شوند، اما با توجه به شرایط خاص زمین‌شناسی و همچنين تسريع در برنامه زمانبندي پروژه، براي اولين بار در دنيا نصب اين پوشش فلزي با  قطعات ۹ متري از بالا به پایین نصب شد.

همچنین حفاری تونل بلند آبرسان پروژه چندمنظوره اومااویا در کشور سریلانکا به طول۱۵ هزارو ۴۰۰ متر، با موفقیت توسط شركت فراب به پایان رسیده است. حفاری این تونل که بلندترين تونل انتقال آب در کشور سریلانکا و نيز جزو بلندترين تونل پروژه‌هاي برق‌آبي دنيا به شمار می‌رود، با دو دستگاه حفاری مکانیزه TBM از سمت ورودی و خروجی اين تونل انجام شده و با به هم رسیدن این دو دستگاه با حداقل خطاي نقشه‌برداري (خطاي صفر ارتفاعي)، حفاری تونل بلند نيز به پایان رسید. شرایط زمين‌شناسی این تونل ۳۰/۱۵ كيلومتری از نظر ریزش و نشت آب زيرزميني بسیار پیچیده بوده و به موازات حفاري تونل بلند، عملیات تزریق و آب‌بندی نیز اجرا شد تا نشت آب در تونل کنترل شود. اجراي اين تونل بلند بدون هيچ‌گونه دسترسي مياني يكي ديگر از شاهكارهاي مهندسي است كه نبايد به سادگي از كنار آن عبور كرد.

تولید انرژي برق به ميزان ۲۹۰ گيگاوات ساعت در سال با استفاده از دو واحد ۶۰ مگاواتي نيروگاه (جمعا ۱۲۰ مگاوات) با توربين پلتون از اهداف مهم ديگر اجرای این پروژه بوده است که براي احداث اين نيروگاه در عمق ۷۵۰ متري سطح زمين، ابتدا تونل دسترسي به طول ۲ كيلومتر براي رسيدن به ساختگاه نيروگاه در اعماق زمين احداث شد. سپس حفاري مغارهاي نيروگاه و ترانس به انجام رسيده و تمامی عمليات تحكيم و بتن‌ريزي سازه‌اي مطابق دستورالعمل و مشخصات فني به اجرا در آمد تا امكان انتقال و نصب تجهيزات فراهم شود. كليه حفاري‌هاي زيرزميني اين مجموعه به روش چالزني و آتشباري صورت پذيرفته است.

محدوديت‌هاي متعدد در مسير اجراي پروژه از بزرگ‌ترين چالش‌هاي اجرايي بوده كه عليرغم فشار مضاعف بر پروژه، در مقاطعي توانست سرعت عمليات اجرايي را كاهش دهد، اما باعث توقف كار نشد. بزرگترين اين چالش‌ها پديده جهاني كرونا بوده كه موقعيت پيچيده‌اي را پيش روي پروژه قرار داد. همچنين تغييرات سياسي متعدد در كشور سري‌لانكا و مشكلات اقتصادي ناشي از پديده‌هاي سياسي و جهاني، از چالش‌هاي تاثير گذار در روند اجراي كار بوده است كه با اتخاذ استراتژي مناسب در موقعيت‌هاي خاص، سعي شد از توقف پروژه جلوگيري گردد.

در اوج فعاليت‌هاي اجرايي اين پروژه ۱۸۰۰ نفر مشغول به فعاليت بودند كه ۴۰۰ نفر آن متخصصين ايراني و ۱۳۷۰ نفر از كشور سري‌لانكا و ديگر نفرات از ساير كشورها بوده‌اند. از آنجا كه بسياري از تجهيزات مورد استفاده در اين پروژه از ايران تهيه و تامين شده، به صورت مستقيم و غيرمستقيم اجراي اين پروژه سهم بسزائي در اشتغال زائي ميهن عزيزمان داشته است.