آنچه درباره طلاق، مهریه و حقوق قانونی باید بدانید

نیلوفر فلاحتی وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌وگوی مشروح با خبرنگار اجتماعی ایران آنلاین درباره انواع طلاق گفت: ما ۳ مدل طلاق داریم؛ توافقی، خلعی و رجعی. طلاق توافقی براساس توافق طرفین اجرا می‌شود و هیچ حرفی در آن نیست و خلاف قانون هم انجام نمی‌شود. مهریه، حضانت فرزند، جهیزیه زوجه و مسائل مالی بر اساس توافق صورت گرفته اجرا می‌شود.

وی ادامه داد: در طلاق رجعی آقا درخواست طلاق می‌دهد اما خانم مخالف است. در این مدل طلاق طبق قانون حضانت دختر و پسر تا ۷ سالگی با مادر است. حضانت دختر بالای ۷ سال تا ۹ سال با پدر و پسر تا ۱۵ سال با پدر است. اگر طلاق رجعی باشد، طبق قانون باید به همین گونه باشد، پدر نمی‌تواند تقاضای نگهداری فرزند را تا ۷ سالگی داشته باشد و دخل و تصرفی در آن ندارد. طلاق خلعی هم طلاق از طرف زوجه است اما آقا رضایت ندارد. قانون حضانت به همان صورت طلاق رجعی خواهد بود. 

این وکیل پایه یک دادگستری درباره سریال نمایش خانگی «در انتهای شب» اظهار کرد: در فیلم «در انتهای شب» پدر حضانت را به مادر داده بود. چون پسر بالای ۷ سال بود قانونی حضانت با پدر بود ولی این پدر حق خود را به مادر داده بود. مادر دئر زمانی به هر دلیل اجازه ملاقات به پدر را نداد، زوج گفت: من این حق را به تو دادم، حق خودم بوده و ازت پس می‌گیرم. طلاق این زوج توافقی بوده و با هم بر سر حضانت فرزند به تفاهم رسیده بودند.

وی افزود: اگر پدر بخواهد از مادر سلب حضانت کند باید به قانون ثابت کند که مادر صلاحیت نگهداری فرزند را ندارد. یکی از مواردی هم که در این سریال به نمایش در آمد، پرونده کیفری و نداشتن تعادل روانی مادر بود. البته به مواردی همچون وابستگی و تقلب رساندن مادر به فرزند هم اشاره شد که این قضایا بیشتری برای پر و بال دادن بود. در دادگاه به چنین مواردی رسیدگی نمی‌شود. حتی در سکانسی از فیلم قاضی کارنامه فرزند را نشان می‌دهد اما این اصلا در واقعیت وجود ندارد و در هیچ دادگاهی چنین چیزی عنوان نمی‌شود.

فلاحتی درباره موارد سلب حضانت فرزند بیان کرد: اگر والد سوء معاشرت و رفتار غیراخلاقی با فرد دیگری داشته باشد، بد رفتاری با فرزند و تنبیه کردن، ندادن اجازه برای رفتن به مدرسه و ادامه تحصیل، عدم رسیدگی به فرزند و عدم مراجعه به پزشک در زمان بیماری و ... از مواردی است که می‌توان برای سلب حضانت به دادگاه ارائه کرد.  

وی در ادامه خاطرنشان کرد: حال فرزند به سن ۷ سال نرسیده است، جدایی صورت می‌گیرد حضانت قانونی با مادر است، اینجا پدر با همین مواردی که گفته شد می‌تواند از مادر سلب حضانت کند. چه پدر چه مادر اگر بخواهند از طرف مقابل سلب حضانت کنند باید عدم صلاحیت طرف مقابل را ثابت کنند و بدون دلیل محکمه پسند این امکان وجود ندارد. اگر پدر حضانت را به مادر بدهد و پس از مدتی پشیمان شود در طلاق توافقی به هیچ عنوان این امکان وجود ندارد، چون توافق انجام شده و به صورت مکتوب نوشته شده، رای دادگاه صادر شده و همان رای هم اجرا شده است. پس از مدتی بی دلیل نمی‌شود حق حضانت را پس گرفت.

این وکیل پایه یک دادگستری درباره سوءمعاشرت زوج یا زوجه عنوان کرد: وقتی آقا سوءمعاشرت اخلاقی خانم را ثابت کند خیلی موفق‌تر است به نسبت وقتی که خانم می‌خواهد چنین چیزی را ثابت کند. در قانون برای هر دو یکسان است اما در عمل آقایون موفق‌ترند چرا که صیغه برای خانم جا افتاده نیست. 

وی ادامه داد: وقتی طلاق از طرف آقا صورت می‌گیرد و زوجه راضی نیست، آقا دادخواست می‌دهد و رسیدگی می‌شود و حکم طلاق به راحتی صادر می‌شود بدون هیچ دلیلی چون حق مرد است. اگر فرزندی باشد که به سن ۷ سال نرسیده باشد قانونا حضانت با مادر است. قانون فرزند را به مادر می‌دهد و اگر پدر بخواهد سلب حضانت کند باید ثابت کند که مادر صلاحیت نگهداری ندارد.

فلاحتی درباره حق طلاق توضیح داد: حق طلاق ۲ مدل است. حق طلاقی که همان زمان ازدواج آقا حق طلاق را به خانم می‌دهد و داخل عقدنامه هم قید می‌شود. عقدنامه بخشی به نام شروط ضمن عقد نکاح دارد که در همین قسمت این مورد آورده می‌شود. آقا می‌نویسد و امضا می‌کند که حق طلاق را به خانم تمام و کمال می‌دهد. شرایط هم می‌توان گذاشت و در این قسمت قید کرد مثلا بخشش مهریه، ،حق تجدید نظرخواهی، حق مطالبه و ... 

وی ادامه داد: یه وقتی زوج و زوجه وارد زندگی مشترک (چه عقد و چه ازدواج) می‌شوند، آقا به خانم حق طلاق می‌دهد. در این موقع باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و سند رسمی تنظیم شود. اگر حق طلاق بدون مدت باشد خانم هرزمان که تصمیم بگیرد می‌تواند از آقا جدا شود. آقا عملا نمی‌تواند کاری کند. اگر حق طلاق برای یکسال باشد بعد از یک سال این حق طلاق باطل می‌شود.

این وکیل پایه یک دادگستری افزود: البته گاهی آقایون اذیت می‌کنند، مثلا اعتراض می‌زنند و در دادگاه  از دادن حق طلاق به همسر خود اظهار پشیمانی می‌کنند. این موارد راه به جایی نمی‌برد ولی زمان می‌خرد و زمان طلاق را عقب می‌اندازد. تجدید نظر و فرجام خواهی می‌شود. در واقع زمان خریدن است اما در هر حال خانم با حق طلاق می‌تواند جدا شود.

وی درباره قضیه مهریه توضیح داد: زوجه اگر حق طلاق داشته باشد در صورت داشتن مهریه می‌تواند آن را مطالبه کند. البته معمولا بخشی از مهریه در ازای طلاق بخشیده  می‌شود، اما وقتی در حق طلاق قید شده باشد که زوجه زمانی می‌تواند از این حق استفاده کند که کل مهریه‌اش را تمام و کمال در قبال طلاق ببخشد اینجا هیچ چیزی تحت عنوان مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد.

فلاحتی درباره مهریه در طلاق توافقی بیان کرد: در طلاق توافقی زوج و زوجه باهم توافق می‌کنند. آقا می‌تواند بگوید مهریه خود را در قبال طلاق ببخش تا کار پیش برود.

وی درباره طلاق رجعی خاطرنشان کرد: در این مدل طلاق که از طرف آقا است، زوج باید همه حق و حقوق زوجه را پرداخت کند. مهریه، نفقه، تصنیف اموال که بند الف عقدنامه است. چنان‌چه آقا بی دلیل بخواهد خانم را طلاق دهد این امکان قانونی وجود دارد که طلاق صورت گیرد به شرط آن که زوج تمام حق و حقوق زوجه را پرداخت کند. 

این وکیل پایه یک دادگستری درباره مهریه در طلاق خلعی توضیح داد: طلاق خلعی از طرف زوجه است و زوج راضی نیست. در این مورد اکثر خانم‌ها همه مهریه و حق و حقوق خود را می‌بخشد تا بتوانند طلاق بگیرند و البته خیلی هم شانس پایینی دارند. این برای زمانی‌ است که دلیلی برای جدایی ندارد. اگر دلایل و مدارک محکمی مثلا پرونده ضرب و جرح، اعتیاد، حبس بالای ۶ سال و ... وجود داشته باشد زوجه می‌تواند بخشی از مهریه اش را بگیرد و با رای دادگاه طلاق صورت می‌گیرد. 

وی درباره حق تصنیف اموال عنوان کرد: هر آن چه آقا بعد از ازدواج با خانم به دست اآورده باشد نصف آن به زوجه می‌رسد. این استعلام انجام می‌شود اما ممکن است آقا قبل از فرآیند طلاق اموال خود را انتقال دهد تا حقی به زن ندهد. در موارد نادری که این کار صورت نمی‌گیرد دادگاه استعلام می‌کند که بعد از ازدواج آقا چه اموالی به دست آورده و نصف آن به زوجه می‌رسد. اگر زوج دو یا سه منزل مسکونی داشته باشد یکی از آن‌ها برای زندگی خودش است  و لازم به نصف آن نیست، اما خونه دیگر، ماشین، موتور، پول پیش خانه و ... بررسی انجام می‌شود و نصف آن‌ها به نام زن خواهد شد یا پول آن پرداخت می‌شود. 

فلاحتی درباره حق اشتغال به کار و حق تعیین مسکن برای زن خاطرنشان کرد: حق مسکن یعنی خانم بگوید کجا، در چه شهری و چه منطقه‌ای خانه مسکونی باید تهیه شود. حق کار یعنی اجازه می‌دهم همسرم کار کند و حق تحصیل یعنی زوجه اجازه ادامه درس خواندن را دارد. اگر آقا حق اشتغال به کار را به خانم بدهد و بعد از مدتی پشیمان شود باید به دادگاه اثبات کند که کار زوجه منافی عفت خانواده است و در شان خانواده نیست. درباره حق تحصیل هم به همین صورت است.