ممنوع‌الکاری به وزارت ارشاد ارتباطی ندارد/ یک‌دهم آثار در دولت سیزدهم، کمدی بوده است

به گزارش گروه فرهنگی ایران آنلاین، در ابتدای برنامه هفت، محمد خزاعی ضمن تبریک روز ملی سینما و آغاز امامت امام زمان(عج)، در خصوص احتمال ماندن خود در سازمان سینمایی گفت: گاهی فکر می‌کنم که ما همانند میوه‌های رسیده درخت هستیم که اگر به موقع چیده نشویم زیر دست و پا له می‌شویم. بنده معتقدم آقای وزیر باید خود درباره معاونانشان تصمیم‌ بگیرند. بنده دلم‌ برای عرصه فیلمسازی و تهیه‌کنندگی تنگ شده است و به عقیده من هرکسی هرکجا هر وظیفه‌ای دارد باید به خوبی آن را انجام دهد. من کارمند وزارت ارشاد هستم و طبیعتا در یک گوشه‌ای از وزارت ارشاد مشغول خدمت خواهم ماند.

من نیامده‌ام که دبیر فجر شوم

خزاعی درباره دبیری چهل و سومین جشنواره فیلم فجر افزود: من نیامده بودم که دبیر جشنواره فیلم فجر باشم اما در سال پایانی با آقای اسماعیلی به این نتیجه رسیدیم که دبیر دوره آخر جشنواره فجر در دولت سیزدهم بنده باشم. طبیعتا اگر من رئیس سازمان سینمایی نباشم باید دبیری جشنواره فجر را هم به رئیس بعدی واگذار کنم تا مسئولان جدید نیز برنامه‌ریزی خود را اعمال کنند.

افخمی بیان کرد: سه سال پیش چطور پیشنهاد ریاست سازمان سینمایی را قبول کردید و چه برنامه‌ای داشتید؟

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوال افخمی مبنی بر چطور پیشنهاد ریاست سازمان سینمایی را سه سال قبل قبول کردید و چه برنامه‌ای داشتید؟، اظهار کرد: سه سال پیش، از دفتر آقای اسماعیلی با من تماس گرفتند. ایشان گفتند که از ابتدا شما برای این پست مدنظر من بوده‌اید. بنده گفتم که باید کمی فکر کنم. گفتم که ۲۵ سال است که در سینما هستم و کاملا می‌دانم که چه اتفاقی برای مدیران سینمایی رخ می‌دهد. معمولا در ابتدا با تیترهای خوب شروع می‌شود و در انتها به تیترهای تندی ختم می‌شود. استخاره گرفتم و بسیار خوب آمد. جا دارد از آقای اسماعیلی تشکر ‌کنم که طول این مدت همواره کنار ما بوده‌اند و بسیار از ما حمایت کرده‌اند.

تحریم جشنواره فیلم فجر

وی افزود: در ابتدا بر تصور این بوده‌ام که به غیر از بحث کرونا و دغدغه‌های معیشیتی سینماگران مشکل دیگری وجود نداشته باشد اما فکر نمی‌کردم که با مشکلات عدیده‌ای مواجه شویم. روز ششم و هفتم مدیریت من این تیتر که ۵۰ فیلم توقیف است، فضا را به‌هم ریخت. در ابتدا مشکل فیلم «گشت ارشاد» را حل کردیم و بعد فیلم «چپ راست» و غیره . بیکاری سینماگران و تعطیلی سینماها از مشکلات بعدی ما بود. به جشنواره فیلم فجر رسیدیم و تقریبا هنوز با کرونا درگیر بودیم که نهایتا با مسئولیت وزارت فرهنگ و ارشاد توانستیم ظرفیت بیشتری را ایجاد کنیم. پس از آن با مشکل خانم نوشین معراجی مواجه شدیم که جریان عجیبی را در پیش داشت. پس از آن با اکران نوروزی فیلم آقای مهرجویی برخورد کردیم. من احساس کردم که این فیلم در اکران نوروزی دیده نمی‌شود و می‌خواستیم که این فیلم پس از نوروز بهتر دیده شود. بنده شخصا با آقای مهرجویی تماس گرفتم و گفتم که نگران چیزی نباشید. ما فهمیدیم که فیلم آقای سعید روستایی در جشنواره کن پذیرفته شده است. فیلم را تماشا کردیم و اصلاحات را گفتیم و ایشان برغم قبول اعمال اصلاحات بدون کوچکترین اصلاح، فیلم را در جشنواره کن شرکت دادند. همزمان با آن، جریان تبعات اجتماعی و امنیتی هشتک «تفنگت را زمین بگذار» آغاز شد. عده‌ای از فیلمسازان به این بیانیه به اشتباه و یا به طور سهوی به چشم بیانیه‌ای صنفی نگاه کرده بودند و با مشکلات عدیده‌ای مواجه شدند که در این راستا بسیار تلاش کردیم تا مشکل فیلمسازان را حل کنیم. مساله بعدی جریان سال ۱۴۰۱ بود که تعدادی از افراد حوزه فرهنگ و هنر در این جریان نقش کلیدی داشتند که در پی آن عده‌ای جشنواره‌های فجر را در آن زمان تحریم کردند. به طور قطع بزرگترین دیکتاتوری رسانه را بنده در آن زمان تجربه کردم و اگر هنرمندی از جشنواره فیلم فجر حمایت می‌کرد آن فرد مورد ترور شخصیتی قرار می‌گرفت.

خزاعی ادامه داد: ما در ایام جشنواره فیلم فجر ۴ ستاد داشتیم که هم در محل جشنواره و هم در محل سازمان سینمایی مسقتر بودند و فضای افکار عمومی را مدیریت کردند. جشنواره فیلم کوتاه تهران به عنوان سرآغاز پس از این التهابات برگزار شد و بسیار شرایط سختی داشت. ما تا مهر ماه سال ۱۴۰۲ درگیر جریان‌ حواشی سیاسی و امنیتی هنرمندان و مشکلات مختلف سینما بودیم. مهر ۱۴۰۲ تازه توانستیم با یک آرامشی افق و چشم‌اندازهای خودمان را بررسی کنیم که متاسفانه با شهادت آیت الله رئیسی مواجه شدیم.

اکران قلاده‌های طلا با چراغ‌های روشن در برج میلاد

خزاعی در پاسخ پرسش افخمی در خصوص کران «قلاده های طلا» با چراغ های روشن در جشنواره فیلم فجر گفت: روزی آقای طالبی با من تماس گرفتند و گفتند که آقای شمقدری اصرار دارند شما دبیر جشنواره فجر شوید. جلسه ای برگزار شد و پس از جمع بندی و قبول مسئوایت دبیری، به جد، اعلام کردم که فیلم «قلاده های طلا» در بخش مسابقه جشنواره فجر شرکت نکند و در بخش غیررقابتی حضور پیدا کند. شبی که قرار بود فیلم طبق جدول اکران شود با من تماس گرفتند و گفتند که اکران این فیلم را متوقف کنیم. اما ما اصرار داشتیم که فیلم را اکران کنیم تا نگویند دبیر جشنواره برای فیلم خودش فضاسازی کرد. پس از اعلام دکتر حسینی فیلم قلاده ها قرار شد روز بعد اکران شود. به دلیل فشردگی جدول تصمیم گرفتیم فیلم را در ساعات پایانی و دیروقت شب اکران کنیم. به خاطر فضا و شرایط پیچیده و خاص جشنواره و جوسازی هایی که برخی با انگیزه های سیاسی وجناحی دامن می زدند و برای پیشگیری از هر گونه حادثه احتمالی، ناچار شدیم که فیلم را با چراغ‌های روشن اکران کنیم، به این دلیل که نگران مسائل امنیتی و شلوغی سالن بودیم. پس از اکران این فیلم سکوتی سالن را فرا گرفت و ما حتی با بازخوردهای بسیار خوبی در پایان اکران مواجه شدیم. خیلی از افرادی که سلیقه و نگاه سیاسی متفاوتی داشتند برغم برخی اختلاف سلیقه ، محتوای فیلم را منصفانه دیده اند. شب اکران قلاده های طلا در نیمه شب برج میلاد از جمله اتفاقا خاطره انگیز سینمای ایران است.

افخمی بیان کرد: دلیل ادغام جشنواره بین المللی فیلم فجر و جشنواره ملی فجر را توضیح دهید.

خزاعی گفت: ابتدا باید از آقای میرکریمی به خاطر تلاش ها و زحمات ارزشمندشان تشکر می‌کنم. ما پیش از این جشنواره بین المللی فیلم فجر داشتیم که آثار ایرانی و خارجی در آن، کنار هم قرار می گرفتند. جداسازی این دو جشنواره با این هدف که یک جشنواره معتبر در حوزه بین المللی برگزار کنیم بی نتیجه بود و پس از چند سالبرگزاری نشان داد که موفقیت‌آمیز هم، نبود؛ زیرا تماشای آثار خارجی در اولویت مردم ما نبود. وقتی شما کارنامه دو دوره جشنواره را بررسی می کنید، می بینید که به اهداف خودشان نرسیدند به خصوص که برای نمایش فیلم در ایران حتی، در جشنواره بین المللی ما ملاحظات و ممیزی داریم و این مسئله تاثیرگذار بود. این تصمیم را من به صورت شخصی نگرفتم و با گروه های مختلفی این موضوع را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که جشنواره فیلم فجر با همان روند گذشته برگزار شود.

آسیب‌های یک جریان جعلی

رئیس سازمان سینمایی درباره جریان «می تو» گفت: پس از جشنواره فیلم فجر جنبش «می تو» آغاز شد. تهمت‌هایی زده شد و این تهمت‌هایی که برخی از آن‌ها اصلا اثبات نشد، آبروی سینمای ما را بردند. اتفاقات این ۲ سال و نیم در مدیریت فرهنگی کشور در ۴۰ سال اخیر بسیار کم‌سابقه بود.

وی درباره بیانیه هنرمندان مربوط به متروپل گفت: بیانیه‌ای برای حمایت از اتفاق ساختمان متروپل صادر شد و برخی از فیلمسازان متوجه عبارت «تفنگت را زمین بگذار» نبودند. برخی افراد در رسانه در این چند سال صبح که بیدار می‌شدند به فکر این بودند که چگونه دولت را تخریب کنند؟ همه دولت ها نقاط قوت و ضعفی دارند و این بستگی به این دارد که ما با چه عینکی به موضوع نگاه کنیم. آقای رئیسی به کارگران گفتند که شما ناهار خوردید؟ برای همین جمله جریان ایجاد می‌کردند درحالی که سرشار از صداقت بود. برای خود من که در اختتامیه جشنواره فیلم فجر دعای تحویل سال را اشتباه خواندم، حاشیه درست کردند و کاملا مساله را سیاسی کردند. همه این افراد باید در قیامت پاسخگو باشند و هیچکدام را نمی‌بخشم.

آقای سعید حجاریان سفیدشویی نکنید!

خزاعی بیان کرد: ما ۳۰۰ نفر ممنوع الکار در سینما نداریم و این خبر را اشتباه اعلام کردند. ممنوع الکاری‌های دولت در حوزه سینما ۳۰ نفر هم‌ نمی‌شوند. از آقای سعید حجاریان می خواهم که سفیدشویی نکنند. نگذارید بگویم که خود آقای حجاریان در آن دوره چه کردند با هنرمندانی مانند بهرام بیضایی، جمشید هاشم پور، سعید راد، ایرج قادری و ...؟ از شما خواهش می‌کنم مطالعاتتان را بیشتر کنید. زمانی که وارد سینما شدم حدود ۴۰۰ و خرده نفر ممنوع‌الکار بودند.

ممنوع‌الکاری به وزارت ارشاد ارتباطی ندارد

رئیس سازمان سینمایی افزود: ممنوع‌الکاری هیچ ارتباطی با وزارت ارشاد در هیچ دوره ای از دولت ندارد و باید یک جای قضایی حکمی صادر کند تا براساس آن یک هنرمند ممنوع‌الکار شود و این یک تصمیم شخصی نیست‌. ما سعی کردیم تا جایی که می توانیم اجازه ندهیم دستگاه‌های امنیتی وارد فضای سینما شوند و ما خودمان با هنرمندان وارد گفتگو شویم. ما خودمان با نزدیک به ۲ هزار نفر از هنرمندان وارد گفتگو شدیم تا مشکلشان حل شود اما برخی هنرمندان پرونده‌شان کاملا امنیتی شده بود و از عهده ما خارج بود. در آن شرایط هم خود آقای اسماعیلی بارها جلسات متعددی برگزار کردند تا مشکلات هنرمندان مرتفع شود و با دستگاه‌های مختلف رایزنی می‌کردند. یک عده ای از این ۳۰ نفر ممنوع الکار مربوط به هنرمندانی است که کشف حجاب کردند. برخی از این هنرمندان در خارج از کشور هستند و دائما علیه جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند. به طور مثال در کشور ما حجاب یک قانونی دارد و ما نمی‌توانیم وعده الکی بدهیم تا شخصیت خوبی از خودمان بسازیم. ما بارها اعلام کردیم اگر برخی هنرمندان خانم حجاب را رعایت کنند کاملا فضای کار برایشان فراهم‌ است اما عده ای قبول نمی‌کنند. ما هم نمی‌توانیم فیلم بدون حجاب روی پرده سینما ببریم. آقای امیر جدیدی ممنوع‌الکار نیستند و همین الان برای کار جدیدشان قرارداد بستند.

وی عنوان کرد: معمولا دولت‌های انقلابی و اصول‌گرا شجاع‌تر هستند زیرا تکلیفشان با خودشان مشخص است زیرا یک اعتقاد و باوری دارند و براساس همان تا پایان کار پیش می‌روند. من همین الان هم باورم این است که تا من پای کار باشم، اجازه نمی‌دهم فیلم بی‌حجابی روی پرده سینما برود مگر اینکه قوانین کشور عوض شود که در آن صورت من دیگر رئیس سازمان سینمایی نیستم.

تحقق عدالت فرهنگی در سینما

خزاعی بیان کرد: من پیش‌تر در یک مصاحبه‌ای اعلام کردم که سینمای ایران دست حدود ۳۰ نفر است که خودشان را کدخدای سینما می‌دانند. من همانجا اعلام کردم که این شرایط را عوض می‌کنم زیرا همه هنرمندان باید شرایط و امتیازات یکسانی داشته باشند. من ثابت می‌کنم که اکنون این عدالت فرهنگی را ایجاد کرده ام و هیچکس در شوراهای مختلف ذی‌نفع نیست. اینگونه نیست که اکران‌های نوروز در اختیار یک شرکت پخش باشد. من اکنون به جرات به شما می گویم که در سینمای ایران هیچ رانتی وجود ندارد.

یک‌دهم آثار در دولت سیزدهم،کمدی بوده است

رئیس سازمان سینمایی درباره سیطره فیلم‌های کمدی در سینمای ایران گفت: وقتی شرایط سینما ایده آل می شود ما فراموش می کنیم که در چه شرایطی بودیم. ما تا به امروز به ۲۵۵ فیلم پروانه ساخت دادیم. در این میان مجموعه فیلم‌های کمدی ما ۲۶ فیلم بود که پروانه ساخت گرفت یعنی ۱۰ درصد. برای فیلم اجتماعی ۵۰ پروانه ساخت صادر شد. برای فیلم های خانوادگی ۴۵ فیلم پروانه ساخت گرفتند و ژانرهای تاریخی، ورزشی و غیره هم داشتیم. ما از همان ابتدا توجه به مسئله تنوع ژانر را در دستور کار داشتیم. اینکه ما سایر ژانرها را نمی‌بینیم به این دلیل است که فیلم‌های کمدی در فروش بهتر عمل می‌کنند. ما دوره‌ای هم داشتیم که فیلم کمدی ساخته می‌شد اما مردم استقبال نمی‌کردند. ما با یک پدیده اجتماعی به نام کرونا مواجه بودیم که مردم را با مشکلات روحی و روانی مواجه کرد. یک مدیر آگاه حتما این خلاء را با فیلم‌های کمدی پر می کند تا حال مردم خوب شود.

کدام یک از بزرگان سینما آمدند و ما پروانه ساخت ندادیم؟

مسئله دیگر اینکه در این چندسال آیا کسی درخواست کرده است که ما به او پروانه ساخت نداده باشیم؟ درواقع کسی از بزرگان سینمای ایران و فیلمسازان اجتماعی ما نیامد که درخواست پروانه ساخت بدهد. این کم‌کاری فیلمسازان است و من از هنرمندان درخواست می‌کنم که بیایند و فیلم خوب بسازند. اگر وضعیت سینما اکنون اینگونه شده است به ریل‌گذاری‌ها در یک زمانی برمی‌گردد. یک زمانی دوستان قهرمان را از سینمای ما گرفتند و به مضامین سیاه و فیلم‌های جشنواره‌ای روی آوردند. این دوستان اکنون باید پاسخگو باشند. یک زمانی من تهیه‌کنندگان را صدا می‌کردم و به آن ها تضمین می دادم که اگر کف قیمت را نفروشند من خسارت آن‌ها را پرداخت می کنم. درواقع من اینگونه سینما را سرپا نگه داشتم. سرمایه‌گذارها از سینما فرار کردند زیرا سینما راکد شده بود و خیلی از فیلمسازان ما به سمت پلتفرم‌ها رفتند.

حل مشکل بیمه بازنشستگی سینماگران در مراحل نهایی است

رئیس سازمان سینمایی گفت: در حوزه مسکن ما سعی کردیم که برای هنرمندانی که مسکن ندارند یک منزل تهیه کنیم تا اینکه به شهادت آقای رئیسی برخورد کردیم. من در افطاری هم اعلام کردم که مشکل بیمه بازنشستگی سینماگران را حل کرده‌ایم. شما همه وظایف را از دولت نخواهید بلکه صنوف هم یک نقشی دارند. باید این مساله را درک کنیم که مخاطب، دولت و صنوف هرکدام یک حق و حقوقی دارند. برخی افراد در سینما یک حب و بغضی نسبت به دولت دارند و آماده یک جرقه برای براندازی نظام هستند. صنوف باید در زمینه بیمه بیکاری هنرمندان وظایفی را برعهده بگیرند و مدام از دولت توقع نداشته باشند.

بنیاد ملی پویانمایی؛ دستاوردی ارزشمند

افخمی گفت: بنیاد ملی پویانمایی قرار بود در دولت شما تاسیس شود و اینکه زیرنظر کدام نهاد مدیریت شود؟

رئیس سازمان سینمایی در این باره توضیح داد: پیشنهاد تاسیس بنیاد ملی پویانمایی در سازمان سینمایی مطرح شد و در شورای هنر تاسیس شد. در آنجا اعلام کردند که می‌خواهند این شورا زیرنظر وزیر ارشاد مدیریت شود، اما درخواست ما این بود که تحت نظر سازمان سینمایی باشد. متاسفانه طی اقدامی بنیاد ملی پویانمایی مستقل شد. بعدها این اختلاف وجود داشت که مدیر بنیاد ملی پویانمایی قبول نمی‌کردند که تحت نظر سازمان سینمایی اداره شود. همانطور که من مخالف جدایی پلتفرم‌ها از سازمان سینمایی بودم. قرار بود طبق پیگیری‌های وزیر ارشاد در دولت قبل بنیاد ملی پویانمایی زیرمجموعه سازمان سینمایی باشد که متاسفانه به تغییر دولت برخوردیم‌. با اکران فیلم خارجی در دولت سیزدهم موافقت شد اما متاسفانه فیلمی درخواست اکران نداد که کپی رایت داشته باشد. سند ملی سینما در دولت سیزدهم تصویب شد که بحث‌هایی دارد و قرار است که مشکلاتش مرتفع شوند.

وی افزود: در برنامه توسعه چهار سال دوم حداقل ۲ هزار سالن سینما باید افتتاح می‌کردیم‌. بدین صورت که رئیس جمهور در هر سفر استانی خود به استان‌های فاقد سالن سینما بودجه‌ای را برای این کار اختصاص می‌دادند.

پیشنهاد اختصاص درصدی از ورود کالاهای خارجی به هنرمندان بازنشسته

افخمی گفت: یکی از جالب‌ترین اتفاقات این چند سال اخیر از نظر من رشد تماشاگران شهرستانی است. درباره سینماگران بگویید و اینکه چقدر می تواند تماشاگر واقعی را به سینما آورد؟

خزاعی عنوان کرد: وقتی ما می‌گفتیم که زیرساخت ما مشکل دارد یعنی اینکه محصولات فرهنگی ما اصلا به برخی شهرستان‌ها نمی‌رفتند. روز اول که به سازمان سینمایی آمدم مشکلات را بررسی کردیم و در شهرستان‌ها شورای عالی سینماها را احیا کردیم. ازجمله کارهای ما در ۴ سال اول این بود که از فضای فیبر نوری برای انتقال فیلم‌ها استفاده کنیم و هارد حذف شد. من باید از آقای انتظامی برای ایجاد سامانه سمفا تشکر کنم. آقای زین‌العابدین در بنیاد سینمایی فارابی روی ساخت اولین فیلم با هوش مصنوعی کار می‌کردند. در ۴ سال دوم ما باید ۲ هزار سالن افتتاح می‌کردیم. آوردن حداقل ۸۰ میلیون مخاطب به سینماها هدف ما بود که این مهم از طریق سینماکارت اتفاق می‌افتاد.‌ یک مساله دیگر این بود که یک درصدی از ورود کالاهای خارجی به ایران را به بازنشستگان اختصاص دهند تا مشکل معیشت هنرمندان حل شود. شعار ما این بود که سینمای ایران فقط مخصوص ایران نیست. ما قوانین را تسهیل کردیم و به عنوان مثال ما اکنون تهیه‌کننده استانی داریم. در جشنواره فیلم فجر پارسال ۴ کارگردان استانی داشتیم. برای اولین‌بار مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و بنیاد فارابی امور مربوط به استان‌ها دارند و در مرکز گسترش ۴۰ درصد بودجه را به استان‌ها اختصاص دادند. ما آموزش آنلاین رایگان در استان‌ها داشتیم. تا جایی که توانستیم و امکانات داشتیم تلاش کردیم. اگر آقای اسماعیلی توجه ویژه‌ای به سینما نداشتند و ما از جاهای دیگر بودجه تامین نمی‌کردیم، نمی‌توانستیم این برنامه‌ها را اجرایی کنیم. مسلما اگر معیشت و اقتصاد سینما بهتر نمی‌شد ما نمی‌توانستیم به مسائل دیگری توجه کنیم.

خزاعی ادامه داد: من از دوستانم در کل سازمان سینمایی تشکر می‌کنم که بسیار همراه و پرتلاش بودند. از مردم ممنونم زیرا اگر مردم نمی‌آمدند و از فیلم‌ها استقبال نمی‌کردند این سینما کاملا ورشکسته می‌شد.

۴۰ فیلم نیاز به اصلاحات داشتند

محمد خزاعی در پایان گفت: این مساله را در پایان بگویم که فیلم «شوالیه سیاه» پروانه ساخت نداشت. ۴۰ فیلمی که از دوره قبل مانده بود توقیفی نبودند بلکه نیاز به اصلاحات داشتند.