صف برای پرتره

به گزارش گروه فرهنگی ایران آنلاین،  تردیدی نیست که اسامی مسحورکننده صاحبان آثار در نمایشگاه موفق «چشم در چشم» در موزه هنرهای معاصر عاملی تعیین کننده در جذب هنردوستان به این نمایشگاه بوده، اما در عین حال نباید از نقش جمال عرب زاده نمایشگاه گردان این نمایشگاه غافل بود. گفت و گوی ما با عرب زاده را می خوانید.

به نظر شما انتخاب آثار به نمایش درآمده در نمایشگاه چقدر در جذب مخاطب تأثیر گذاشته است؟
ایده پرتره از طرف مدیریت مجموعه موزه هنرهای معاصر مطرح شد که نمایشگاه با موضوع پرتره باشد. اما این ایده این چالش را داشت که با چه رویکردی آثار انتخاب دسته‌بندی و درکنار هم چیده شود.
آن زمان این موضوع به‌عنوان یک پیشنهاد درآمد که نمایشگاهی از پرتره داشته باشیم. من شروع کردم به دیدن بخشی از آثار و بررسی اینکه با چه روایت و مفاهیمی می‌شود آثار را کنار هم چید و کل این مجموعه چه پتانسیلی دارد.
در نهایت هم پروپوزالی آماده و ارائه کردم. با توجه به این موضوع به این نتیجه رسیدیم که آثار نمایشگاه روی مفاهیمی از روانشناسی و ایده اولی باشد، کار به صورت تک تک جلو رفت و تعریف شد و انتخاب نهایی صورت گرفت وبخشی از آثار پرتره مجموعه را توانستیم به نمایش بگذاریم.

وقتی نمایشگاه برگزار شد استقبال چشمگیری نداشت. حدود یک ماه گذشت تا خبر نمایشگاه در فضای مجازی پخش شد تا حدی که رسانه‌های خارجی به آن پرداختند.
نمایشگاه از ابتدا مورد استقبال اهالی خبر و هنرمندان قرار گرفت. نمایشگاه‌ شلوغ بود اما صف نبود. اهالی هنر خیلی زود توانستند تشخیص دهند نمایشگاهی برپا شده که ارزش دیدن دارد بخصوص نسل جوان و دانشجوها به گستردگی حضور پیدا کردند، پیام‌هایی که می‌گرفتم این بود که گاهی دو بار تا 10 بار خصوصاً دانشجویان در نمایشگاه حضور داشتند و سعی کردند از نمایشگاه استفاده کنند. استقبال بالای هنرمندان بخصوص نسل جوان در اینستاگرام و فضای مجازی منعکس شد و مردم عام با دیدن عکس و فیلم‌ها در فضای مجازی حساسیت نشان دادند و به نمایشگاه آمدند.

گنجینه همیشه مورد توجه همه است، فکر می‌کنید چطور می‌شود این آثار را به صورت مرتب در نمایشگاه‌های اینچنینی نمایش داد تا علاقه‌مندان و دانشجویان بیایند و آثار ارزشمند را ببینند. چون مثل کلاسی آموزشی برای دانشجویان هنر است و این نمایشگاه نشان داد که مردم هم برای دیدن آثار عطش دارند؟
کمتر و بیشتر برگزار شدن این نمایشگاه بستگی به این دارد که نمایشگاه تعریف شود، قاعدتاً نمایش آثار گنجینه که جزو بهترین و کمیاب‌ترین آثار هنری دنیا هستند، بسیار جذاب‌اند اما این بدان معنا نیست که موزه‌ها معمولاً برنامه‌های بلند مدتی برای آثار دارند که اگر این امکان وجود داشته باشد آثار گنجینه به نمایش درمی‌آید.

با روی کار آمدن دولت چهاردهم و توجه ویژه‌ای که معاون هنری خانم رضایی به هنرمندان دارد، فکر می‌کنید روند برگزاری نمایشگاه‌ها در موزه هنرهای معاصر چطور پیش برود؟ باتوجه به اینکه این نمایشگاه هم با استقبال بالایی مواجه شد.
 ما برای اولین بار با نسلی از آدم‌هایی از جنس مردم کوچه و خیابان سر وکار داشتیم که کنجکاو بودند. این نمایشگاه مشتری و مخاطبان تازه‌ای برای موزه آورد. حتماً باید این موضوع در نمایشگاه‌های آتی با دقت بررسی و مورد توجه قرار گرفته شود که این اتفاق به چه دلایل است و این موج برخاسته از چه نیازی بوده، شاید ما دچار خطای محاسباتی شویم و در تفسیرهای‌مان زیاده روی کنیم.
درست است که ما در شرایط فرهنگی اجتماعی خاصی هستیم اما مکانیزم‌های معینی این جریان را به‌وجود آورده که قابل مشاهده است. باتوجه به این نکات باید برنامه‌ریزی بلندمدتی صورت بگیرد.
اساساً کار موزه‌ها با دولت‌ها خیلی نباید تغییر کند. موزه‌ها مکان‌های فرهنگی و هنری هستند و این نباید دستخوش تحول شود.
 برخی نمایشگاه‌های‌شان  را در بازه‌های بیش از 2 تا 3 سال برنامه‌ریزی می‌کنند، برای همین این بازه‌ها از عمر فعالیت دولت‌ها می‌تواند بیشتر یا کمتر باشد. برای همین فعالیت موزه‌ها نباید تابع تغییرات سیاسی شود چون موزه یک مکان حرفه‌ای است.
در دولت چهاردهم خانم رضایی خوشبختانه نشان دادند که حساسیت زیادی به فرهنگ و هنر دارد. من فکر می‌کنم که هر دولتی این حساسیت را داشته باشد، می‌تواند کمک بزرگی به هنرمندان کند تا موزه مخاطبان خودش را در جامعه حفظ و گسترش دهد. امیدوار هستم که اوضاع به این سمت برود که موزه با نمایشگاه‌های خوب مثل نمایشگاه چشم درچشم جایگاه خودش را بهتر و بهتر کند.

سعیده احسانی‌راد
خبرنگار