اهمیت جهانی منطقه فسیلی مراغه از نگاه دیرینه‌شناسان
منطقه فسیلی مراغه به دلایل متعددی چون واقع شدن در مسیر مهاجرتی پستانداران دوران سوم (زمین‌شناسی) مابین اروپا، آفریقا و آسیای شرقی، از اهمیت جهانی برخوردار است و بسیاری از دیرینه‌شناسان جهان نیز نگاهی به پرژوهش‌ها و حفاری‌های در این منطقه دارند.
«غلامرضا زارع» در زمره دیرینه‌شناسان ایرانی و آشنا به این سازند است که با اشاره به پراکنش لنزهای فسیل‌های مهره‌دار در مساحت حدود ۴۰ هزار هکتار در سایت مراغه، می‌گوید: تنوع خانواده‌های جانوری موجود در لنزهای حفاری شده، بیانگر ظرفیت بالای فسیل‌های مهره‌دار این منطقه است.
وی ادامه می‌دهد: در این منطقه دسترسی به نسبت آسانی به لنزهای فسیل‌های مهره‌دار و حفظ‌شدگی مناسب قطعات فسیلی وجود دارد و بر همین اساس نیز «بهشت دیرینه‌شناسان جهان» خوانده می‌شود.
استاد دانشگاه اسلواکی: مراغه مجموعه‌ای از پدیده‌های زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی است
استاد دانشگاه فنی اسلواکی پس از نخستین سفرش به مراغه و بازدید از ظرفیت‌های طبیعی این شهرستان در سال ۱۴۰۱ به خبرنگار ایرنا بیان کرد: در مراغه ۲ پدیده زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی با جنبه‌های منحصربفرد وجود دارد و هر ۲ آنها، اطلاعاتی در مورد تاریخچه زمین و تکامل موجودات به دست می‌دهد.
پروفسور «جورج جانوکو/ Juraj Janoko» در مورد ویژگی‌های زمین‌شناسی مراغه افزود: سایت فسیلی مراغه یکی از پدیده‌های منحصربه‌فرد این شهرستان در سطح جهانی است.
وی با بیان اینکه طی قرن‌های گذشته از سراسر دنیا برای تحقیق به این منطقه فسیلی آمده‌اند، اظهار داشت: اکنون فسیل‌های مراغه در بیشتر موزه‌های دنیا در معرض دید قرار داد و از این ظرفیت می‌توان به نحو بهینه استفاده کرد.
وی تلفیق زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی مراغه را مورد تاکید قرار داد و بیان کرد: با تلفیق این پدیده‌ها اطلاعات دقیق در مورد موجودات ماقبل تاریخ، پدیده‌های آتش‌فشانی و نتایج جالب توجهی حاصل می‌شود.
وی همچنین پیوند میراث ناملموس با ویژگی‌های زمین‌شناسی را برای ثبت ژئوسایت‌های مراغه در عرصه بین‌المللی مهم ارزیابی کرد و ادامه داد: بسیاری از موارد عادی زندگی مردم از جمله نحوه پخت آبگوشت در مناطق روستایی این شهرستان که با سبزیجات محلی و در سفره‌های سنتی سرو می شود، جزو میراث ناملموس مراغه است.
دیرینه‌شناس یونانی: استخراج داده‌های جدید از منطقه فسیلی مراغه انتظار می‌رود
دیرینه‌شناس یونانی با تاکید بر اینکه منطقه فسیلی مراغه در مطالعات دیرینه‌شناسی جهان از اهمیت ویژه برخوردار است، بیان کرد: استخراج داده‌های جدید از این منطقه مورد استقبال و انتظار است و بر همین اساس مطالعه‌های دیرینه‌شناسی آن باید ادامه یابد.
«دیمیتریس کوستوپولوس/Dimitris kostopoulos » افزود: منطقه فسیلی مراغه همراه با «پیکرمی» و «ساموس» یونان به دوره میوسن پسین یعنی پنج تا ۹ میلیون سال قبل تعلق دارد و درک تنوع زیستی اواخر میوسن در سراسر اوراسیا، اروپا را با خاور دور (چین) پیوند می‌دهد.
وی با بیان اینکه در گذشته نیز داده‌ها و گونه‌های جدید و ارزشمندی از منطقه فسیلی مراغه استخراج شده، بیان کرد: محتوای بسیار غنی فسیل‌ها و کیفیت بالای آنها، منطقه فسیلی مراغه را در مطالعات دیرینه‌شناسی به عنوان یک ژئوتوپ مطرح کرده است.
وی همچنین با تاکید بر اینکه سایت‌های زمین‌شناسی از اهمیت قابل توجه در زمینه میراث طبیعی و حفاظت از زمین برخوردار است، بیان کرد: این مناطق علاوه بر دیرینه‌شناسان و پژوهشگران از سوی گردشگران نیز مورد استقبال قرار می‌گیرد.
دیرینه‌شناس فنلاندی: ذخایر غنی منطقه فسیلی مراغه برای گردشگران دنیا جذابیت دارد
ستاد بازنشسته دانشگاه «هلسینکی» فنلاند با بیان اینکه بیشتر مردم دنیا مجذوب فسیل‌ها هستند و می‌خواهند در مورد آنها بیاموزند، گفت: ذخایر غنی منطقه فسیلی مراغه شامل بسیاری از گونه‌های دیدنی و معروف است که به راحتی می‌توان آنها را بازسازی کرد و برای جلب توجه گردشگران به نمایش گذاشت.
پروفسور «میکائیل فورتلیوس/Mikael Fortelius» در پاسخ به این سوال که «چگونه می‌توان از وجود این ظرفیت برای توسعه گردشگری منطقه استفاده کرد؟» اظهار داشت: تاکنون فسیل‌های حدود هشت تا ۱۲ میلیون ساله از این منطقه کشف شده است اما فرصت‌های زیادی برای کاوش در آن منطقه وجود دارد.
به گفته وی منطقه فسیلی مراغه نمونه‌های فسیلی از جانوران ساوانایی دنیای قدیم یعنی اوراسیا و آفریقا را در دل خود جای داده و اندکی بعد از این زمان صحرای عربستان و آفریقا گسترش یافته و مجموعه جانوارن آفریقا از اوراسیا جدا شده است.
وی ادامه داد: بنابراین نکات نادانسته بسیاری در خصوص «آب و هوای دیرینه آن زمان»، «جابجایی قاره‌ها» و «تکامل» وجود دارد که در مورد آنها باید تحقیق شود و همین موارد نیز اهمیت پژوهش‌های دیرینه در منطقه فسیلی مراغه را مشخص می‌کند.
پژوهشگر دیرینه‌شناسی از پاریس: مراغه از معروفترین مناطق فسیلی پستانداران باستانی است
پژوهشگر برجسته مرکز دیرینه‌شناسی پاریس گفت: مراغه یکی از معروفترین و قدیمی‌ترین مناطق فسیلی پستانداران باستانی است که بیش از ۱۵۰ سال پیش کشف شد و چندین تیم تحقیقاتی بین‌المللی به طور گسترده روی آن کار کرده‌اند.
پروفسور شوکت شن(Pr. Dr. Şevket ŞEN) افزود: مقدار زیادی از بقایای فسیلی مراغه اکنون در چندین موزه بزرگ جهان از جمله در پاریس نگهداری می‌شود.
وی اضافه کرد: موسسه‌ها در سراسر جهان طی سال‌های اخیر و پس از یک دوره رکورد طولانی، مرحله جدیدی از تحقیقات بر روی فسیل‌های مراغه را آغاز کرده‌اند.
وی با ابراز خرسندی از اینکه در سال ۱۳۸۷ فرصت بازدید و پژوهش در منطقه فسیلی مراغه را داشت، بیان کرد: شروع مجدد کار در مراغه در واقع اقدام بسیار مهمی است که امید به توسعه دانش ما در مورد فسیل‌های این منطقه را افزایش داده است.
این دیرینه‌شناس مطرح در عرصه بین‌المللی ادامه داد: بدیهی است که این موج تحقیقاتی جدید با سازماندهی و پشتیبانی خوب در نهایت به ایجاد اولین مرکز جامع دیرینه‌شناسی ایران در مراغه کمک خواهد کرد.
به گفته پروفسور «شن» مطالعات قبلی در این منطقه به صورت سیستماتیک انجام نشده و کارآمد نیست؛ بر همین اساس تحقیقات جدید برای توسعه دیرینه‌شناسی مهره‌داران ضروری است.
مراغه چه نسبتی با «پیکرمی» و «ساموس» یونان دارد؟
منطقه فسیلی مراغه نقطه اتصال این کهن‌شهر به شهر کوچک «پیکرمی» و جزیره سرسبز و زیبای «ساموس» در کشور یونان و مجاورت ترکیه است.
این منطقه در حالی از نظر ذخیره‌گاه دیرینه‌شناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه در صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژه می‌باشد که «پیکرمی» نیز از قرن ۱۹ به بعد مرجعی برای مطالعه سیستماتیک، زیست چینه‌شناسی و دیرینه‌اکولوژیک پستانداران «اوراسیا» میوسن پسین بوده است.
اکبر سهرابی، عضو هئیت علمی دانشگاه تبریز در مورد این نسبت با زبان علم دیرینه‌شناسی اینگونه بیان می‌کند که فسیل‌های مهره‌داران کشف‌شده از مراغه همراه با فونای «پیکرمی» و «ساموس» در یونان یکی از برجسته‌ترین فونای زمانی «میوسن» فوقانی محسوب می‌شود.
اما علاوه بر آن راه‌اندازی بزرگترین موزه تاریخ طبیعی و موزه صحرایی و همچنین مرکز مطالعات فسیل‌شناسی مهره‌داران خاورمیانه در مراغه نیز جزو نسبت‌های مراغه با پیکرمی است زیرا حفاری‌های پیکرمی بر اساس مقاله «Pikermi: a classical European fossil mammal geotope in the spotlight» که در سایت «European Geologist Journal ۴۸» انتشار یافته نیز به کشف مجموعه بزرگی از نمونه‌های فسیلی مهره‌داران منجر شده که در حال حاضر در ساختمان برنامه‌ریزی شهری شهرداری رافینا - پیکرمی نگهداری می‌شود.
این مرکز شامل یک آزمایشگاه کوچک آماده‌سازی فسیل، یک مخزن فسیلی، و یک سالن نمایشگاهی با نمونه‌های فسیلی معرف و بازسازی‌های حیوانی منتخب بوده و این نمایشگاه از بدو تأسیس تاکنون توجه عموم و همچنین رسانه‌ها را به خود جلب کرده است.
منطقه فسیلی مراغه با برخورداری از شهرت جهانی، نه تنها به حفاظت و کاوش بلکه به بهره‌برداری اقتصادی هم نیاز دارد تا سهمی در توسعه روزافزون این منطقه ایفا کند.
گفتنی است امسال تکمیل مرکز تحقیقات دیرینه‌شناسی کشور پس از ۱۰ سال وقفه از محل اعتبارات ملی در حالی آغاز شد که ساختمان آن تنها ۴۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
سال گذشته و بر اساس مصوبه دور اول سفر رییس‌جمهور شهید به آذربایجان‌شرقی نیز حدود ۹۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل این مرکز اختصاص یافت؛ امسال هم ۲۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی برای تکمیل این مرکز اختصاص یافته که تخصیص حداکثری در حال پیگیری است.
انتهای پیام/