سفیر سابق ایران در اردن در گفت‌وگو با «ایران آنلاین» تشریح کرد؛
پیامد تحولات سوریه بر منطقه
ترک دمشق توسط بشار اسد و در دست گرفته شدن حکومت در سوریه توسط گروه تحریرالشام آن‌چنان با سرعت انجام شد که حیرت اطرافیان آن را نیز برانگیخت اما اینکه این تحولات چه سرنوشتی را برای کشورهای منطقه رقم خواهد زد و چه پیامدهایی به همراه خواهد داشت، موضوعی است که مورد تحلیل و بررسی کارشناسان نیز قرار گرفته است.
به گزارش گروه بین‌الملل ایران آنلاین، نصرت الله تاجیک سفیر سابق ایران در اردن درباره تبعات سقوط بشار اسد بر منطقه اظهار کرد: سقوط اسد در درجه اول صحنه بازی خاور میانه را عوض می‌کند و بازیگران را نیز تغییر می‌دهد و این موضوع اگر مدیریت و کنترل نشود می‌تواند به باز تولید عوامل تنش‌زا، گسترش جنگ، خشونت، ناامنی و بی‌ثباتی دامن بزند.
تاجیک عنوان کرد: کشوری همچون سوریه دارای عمق تاریخی است، شامات یا شام در حقیقت در طول تاریخ همواره نقش تعیین‌کننده از نظر سیاسی داشته و خود سوریه نیز از منظر جغرافیای سیاسی جایگاه خیلی مهمی دارد به طوری که در بخش شرقی یا منتهی‌الیه شرقی دریای مدیترانه قرار گرفته و می‌تواند به اروپا و سایر قاره‌ها مشخصا آمریکا متصل شود، وقتی چنین منطقه‌ای با چنین ویژگی‌هایی دچار این تحولات می‌شود، معادلاتش خطی نبوده و داری متغیرهای محدودی نیست، بلکه بر تعداد متغیرها اضافه و معادلات غیر خطی بر آن حاکم می‌شود و اوضاع پیچیده و پر از ابهام و تیره و تاری را شاهد هستیم.
سفیر سابق ایران در اردن با بیان اینکه وقتی بازیگران خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای در سرنوشت یک کشور پیدا می‌کنند، با اوضاعی که الان سوریه با آن روبه‌روست، نزدیک خواهد شد، گفت: در حال حاضر همسایه شمالی سوریه یعنی ترکیه چشم‌داشت عرضی به این کشور دارد، همینطور اسرائیل از سمت جنوب یا جنوب غربی به بلندی‌های جولان چشم دوخته است. در حقیقت این چشم‌داشت‌ها و اهداف متضاد و متناقض گونه شرایطی را ایجاد می‌کند.
تاجیک با بیان اینکه از این به بعد باید منتظر پیچیدگی بیشتر اوضاع در سوریه و تبعات آن در منطقه باشیم، عنوان کرد: تبعات تحولات سوریه برای شکورهای مختلف منطقه یکسان نیست و در این بین ممکن است برخی کشورها همچون عربستان اصلا تاثیری نپذیرند، اما برخی کشورها همچون عراق، لبنان، اردن که بلافصل با سوریه دارای مرزهای مشترکی هستند تاثیر خواهند پذیرفت و میزان این تاثیرپذیری بسته به رابطه کشورهای مختلف با سوریه و بشار اسد است.
وی همچنین گفت: سوریه برای ایران مرکز ثقل سیاست خاورمیانه بود و از دو جنبه اهمیت داشت؛ یکی خود سوریه به تنهایی و موقعیت مشخصی که در خاورمیانه دارد و دیگر، از آن جهت که سوریه به تامین لجستیک گروه‌های مقاومت و به خصوص حزب‌الله کمک می‌کرد. بنابراین یک نقش دومی هم داشت؛ لذا با این وضعیت سوریه روی سیاست کشورها و سیاست خاورمیانه‌ای آنها تاثیر می‌گذارد و آنها باید شرایط جدید را به عنوان یک عامل در سیاست خاورمیانه وارد کنند، اما اینکه تغییرات تاکتیکی داشته باشند یا تغییرات استراتژیک، به اهداف سیاست خارجی کشورهای منطقه بستگی دارد.
سفیر سابق ایران در اردن ادامه داد: اسرائیل و ترکیه بازیگران اصلی خارجی در سقوط اسد بودند و بیشترین نفع را از شرایط کنونی سوریه می‌برند، اما عامل داخلی که باعث سقوط اسد شد بیشتر به مسائل داخلی سوریه باز می‌گردد و اینکه اسد نتوانست در طول سال‌های ۲۰۱۵تا ۲۰۱۶، یک اصلاحات سیاسی و ساختاری درستی را انجام دهد و حمایت مردم را داشته باشد.
تاجیک همچنین در پاسخ به این سوال که آیا سقوط بشار اسد به تشدید منازعات قومی در سوریه و حتی منطقه منجر خواهد شد؟، تشریح کرد: این احتمال زیاد بسیار زیاد است، به طور مثال، علی‌رغم اینکه حکام جدید سوریه یعنی هیئت تحریرالشام وعده‌هایی راجع به رعایت حقوق اقلیت‌های مذهبی و نژادی داده‌اند، اما بخشی از علویان و شیعیان اطمینان نکردند و از سوریه خارج شده و به لبنان رفتند. همچنین عنوان می‌شود که کردهای سوریه تحلیلشان این است که احتمالاً از سوی ترکیه یا نیروهای ارتش آزاد که وابسته به ترکیه هستند مورد حمله قرار بگیرند
وی با اشاره به الگویی که اسرائیل و ترکیه در پیش گرفته‌اند، خاطرنشان کرد: حملات و بمباران اسرائیلی‌ها همچنان ادامه دارد و چیزی حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد زیرساخت‌های نظامی سوریه رو از بین برده‌اند، از طرف دیگر ترکیه علاقمند است که در اوضاع سرویه نقش‌آفرینی کند و این مسائل، شرایط را برای تشدید منازعات قومی بدتر می‌کند.
انتهای پیام/