تعبیر محسن هاشمی از روزنامه ایران
نه‌چپ نه راست؛ تریبون دولت و ملت
روزنامه ایران از جمله روزنامه‌هایی است که با هدف تبدیل شدن به یک تریبون برای دولت و ملت در سال ۱۳۷۳ و در زمان ریاست جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آغاز به فعالیت کرد و ایشان نقش پررنگی در تأسیس این روزنامه داشت.
به گزارش گروه سیاسی ایران آنلاین، روزنامه ایران از جمله روزنامه‌هایی است که با هدف تبدیل شدن به یک تریبون برای دولت و ملت در سال ۱۳۷۳ و در زمان ریاست جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آغاز به فعالیت کرد و ایشان نقش پررنگی در تأسیس این روزنامه داشت، و حالا که 30 سال از زمان تأسیس آن گذشته، سراغ فرزند ارشد ایشان، محسن هاشمی رفسنجانی رفتیم و سؤالاتی در خصوص چگونگی راه‌اندازی و خاطراتی که ایشان از پدر به یاد داشتند، پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید:
روزنامه ایران در زمان ریاست جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی تأسیس شد، آیا شما در مورد نحوه شکل‌گیری روزنامه ایران چیزی به خاطر دارید؟ چه شد که این روزنامه در دستور چاپ قرار گرفت؟
اگر نگاهی به تاریخچه روزنامه‌نگاری در ایران داشته باشیم، اولین روزنامه‌ها مربوط به زمان قاجار و محمدشاه قاجار است که روزنامه‌ای به نام اخبار منتشر می‌شد و در واقع از اولین روزنامه‌هایی بود که در ایران منتشر شد و بعد از آن در زمان نخست‌وزیری امیرکبیر بود که روزنامه وقایع اتفاقیه به چاپ رسید و کم کم تعداد روزنامه‌های منتشر شده در زمان قاجار که روزنامه‌های انتقاد آمیزی هم بودند از مرز50 عدد عبور کرد و بعد که وارد دوران پهلوی شدیم و در زمان رضا شاه، تقریباً آزادی مطبوعات از بین رفت تا کم کم در زمان پهلوی دوم تعدادی روزنامه روی کار آمدند که انتقادهای ظریفی نیز انجام می‌دادند. پس از انقلاب اسلامی نیز همان روزنامه‌های قبلی همچنان فعالیت می‌کردند و تعدادی روزنامه جدید نیز مشغول به فعالیت شدند تا اینکه دولت سازندگی که بعد از جنگ روی کار آمد، تصمیم گرفت روزنامه‌ای را به انتشار برساند که به تریبونی هم برای دولت و هم برای ملت تبدیل شود. درحال حاضر وضعیت به‌گونه‌ای است که روزنامه‌ها از طریق رادیو و تلویزیون به چالش کشیده می‌شوند اما در سال ۱۳۷۳ که روزنامه ایران روی کار آمد، روزنامه‌ها نقشی اساسی در جامعه ایفا می‌کردند. به همین دلیل، دولت تصمیم گرفت تریبونی ایجاد کند تا به تریبون دولت و ملت شهرت پیدا کند به طوری که هم پیام‌های دولت به مردم ارجاع پیدا کند و هم مردم بتوانند پیام‌های خود را به دولت برسانند و این‌گونه بود که این روزنامه شکل گرفت و نام «ایران» را نیز برایش انتخاب کردند.
در خصوص نحوه انتخاب نام روزنامه ایران چیزی به خاطر دارید؟ چه کسی این نام را برای روزنامه برگزید؟
من دقیقاً به خاطر ندارم که چه کسی این نام را برای روزنامه انتخاب کرد، اما پیشنهادی بود که در زمان تأسیس مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران مطرح شد و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی هم که در آن زمان رئیس جمهوری بودند این نام را پذیرفتند و به تصویب رسید و در همان اواخر سال ۷۳ روزنامه منتشر شد.
این روزنامه تا چه حد برای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مهم بود و بر آن نظارت داشتند؟
بعد از انتشار روزنامه، مدیران روزنامه و تحریریه می‌آمدند و گزارشاتی به آیت‌الله هاشمی می‌دادند و ایشان هم نظرات خود را به آنها ارائه می‌کردند، حتی به خاطر دارم در یکی از این جلسات که من هم در آن حضور داشتم، آیت‌الله هاشمی پیشنهاد کردند که یک ستون در روزنامه ایجاد شود و طرح‌های عمرانی که در برنامه اول و دوم توسعه، کلنگ آنها زده شده و یا به اجرا درآمده بود، در این ستون به اطلاع مردم برسد. چرا که ایشان به طرح‌های توسعه ایران بسیار علاقه‌مند بودند و حتی به خاطر دارم که تیراژ روزنامه ایران در سال ۷4-۷3 به صد هزار نسخه رسید و حتی به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده بودند که افزایش این تیراژ تا هفتصد هزار نسخه هم امکان‌پذیر بود و مشکلی پیش نمی‌آمد، چون سراسری توزیع می‌شد و به یک روزنامه وزین تبدیل شده بود. تکثر عقاید هم به خوبی در آن دیده می‌شد و تقریباً همه مردم نظرات خود را در روزنامه می‌توانستند مشاهده کنند، و روزنامه خیلی زود توانسته بود بعد از روزنامه همشهری جای خود را در دل مردم باز کند و تیراژ آن روز به روز بالاتر رفت تا جایی که در اواخر دولت آیت‌الله هاشمی تیراژ آن از صد هزار نسخه به ۲۰۰ هزار نسخه رسید.
کمی از روند اجرایی روزنامه برایمان بگویید، آیا این روزنامه از همان ابتدای کار متعلق به حزب خاصی بود؟
در مجموع باید گفت روزنامه ایران در زمان شکل‌گیری از آن دست روزنامه‌هایی بود که نه به حزب چپ تعلق داشت و نه به حزب راست، و در حقیقت سعی می‌کرد نظرات دولت را مطرح کند و البته نظرات انتقادی مردم را نیز مطرح می‌کرد تا به سمع دولتمردان رسانده شود و سعی براین بود که پاسخگوی مشکلات مردم نیز باشند و دلایل مشکلات را بازگو کنند چرا که این را حق مردم می‌دانستند.
آیا روندی که در ابتدای کار سرلوحه این روزنامه قرار داشت، همچنان در حال اجراست؟
از ابتدای امر، قرار بر این بود که این روزنامه تریبون جناح خاصی نباشد و کلاً به مردم تعلق داشته باشد ولی در سال‌های بعد و هر موقع هر دولتی بر سر کار آمد، اثر عقاید دولتمردان کاملاً در آن دیده می‌شد و شاهد تندروی‌ها و کندروی‌هایی نیز در آن بودیم، چرا که بعد از پایان دولت سازندگی این روزنامه هشت سال در اختیار دولت اصلاحات بود. بعد از آن هشت سال در اختیار دولت آقای احمدی‌نژاد و پس از آن هشت سال در اختیار دولت آقای روحانی و بعد هم سه سال در اختیار دولت آقای رئیسی و در حال حاضر نیز روزنامه در اختیار دولت آقای پزشکیان است.
رویکرد و سیاستی که روزنامه در طول سی سال گذشته طی کرده را چطور دیدید؟
در واقع باید گفت، درست است که این روزنامه توسط دولت آقای هاشمی و با رویکرد ایشان تأسیس شد، اما مدت زمان زیادی توسط دولت ایشان اداره نشد ولی در همان مدت زمان کوتاه هم سعی بر این بود تا وظیفه‌ای را که برای آن تعیین شده بود؛ اینکه روزنامه به یک تریبون برای جناح‌های سیاسی تبدیل نشود، به خوبی انجام دهد و یک رویه معتدل را از خود به نمایش درآورد اما در دولت‌های بعد نمی‌دانم که چه منشی را دنبال می‌کردند ولی هم در دولت آقای خاتمی و هم در دولت آقای احمدی‌نژاد تندروی‌هایی صورت می‌گرفت و به‌خصوص در زمان نزدیکی انتخابات این مسأله را بیشتر مشاهده می‌کردیم اما مجدداً در زمان دولت آقای روحانی از آنجایی که رویکرد ایشان اعتدال بود، سعی بر این بود که رویکرد روزنامه دوباره به زمان آیت‌الله هاشمی بازگردد، اما نمی‌توانم بگویم که تا چه اندازه توانستند در این مسیر به درستی گام بردارند چون اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارم. اما این‌طور که به نظر می‌رسد روزنامه ایران در دولت آقای پزشکیان نیز سعی بر این دارد که تریبون یک جناح سیاسی خاص نباشد و این موضوع را می‌توان از مطالبی که در آن منتشر می‌شود، دریافت و سعی بر این است که شعار دولت آقای پزشکیان که همان وفاق ملی است، در رویکرد این روزنامه نیز هویدا باشد که بسیار خوشایند است و امید می‌رود این روند در روزنامه ایران ادامه‌دار باشد.
انتهای پیام/