سران قوا علیه رادیکالیسم

به گزارش گروه سیاسی ایران آنلاین،  برگزاری تجمع علیه رئیس مجلس با متهم کردن او به «کودتا علیه قانون» به دلیل ابلاغ نشدن مصوبه حجاب که  در شورای عالی امنیت ملی تصمیم‌گیری شد، یا نطق‌چند نماینده رادیکال علیه رئیس قوه قضائیه، نشان‌دهنده تعارضات رادیکال‌ها بود که با وجود «نه» شنیدن از مردم، همچنان برای بقا در سیاست از راه تقابل‌جویی تقلا می‌کنند.
در آخرین این تقلاها روز گذشته تجمعی در اطراف مجلس برگزار شد که مضمون آن چیزی جز شعارهای تند علیه سران قوا نبود. «لیبرال» و «نوکر امریکا» خطاب کردن رئیس جمهوری که کمتر کسی در بنیان‌های مذهبی و انقلابی‌اش تردید دارد، آن هم یک روز پس از قرائت وصیتنامه امام(ره) در مراسم تجدید عهد با بنیانگذار انقلاب، یا گفتن این جمله خطاب به قاضی القضات که «شما را منصوب نکردند که هرشب برای مردم درس اخلاق بدهید» بخش‌هایی از ادعاهای تندروانه در این تجمع بود. با وجود قرار گرفتن رؤسای قوای مقننه و قضائیه در سیبل حملات، اظهارات دیروز حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای و محمدباقر قالیباف که در آیین تجدید میثاق با آرمان‌های امام راحل مطرح کردند، حکایت از آن داشت که رؤسای دو قوه بنا ندارند از مصلحت کشور در مقابل هجمه شعار‌دهندگان به ظاهر انقلابی و دعواهای نعمتی-حیدری عدول یا عبور کنند.

«نه» به دعواهای جناحی و نفوذی‌ها
رئیس قوه قضائیه در آیین تجدید میثاق با آرمان‌های امام(ره) یادآور شد: «امام(ره) در مقابل متحجرین و کسانی که با تقدس‌مأبی، سد راه خدا بودند، ایستاد و هر چند از دست آنها خون دل خورد، اما بساط آنها را جمع کرد.» حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای با بیان اینکه «کسانی که دل به دنیا بسته بودند و جناح‌بازی می‌کردند، از ناحیه امام(ره) طرد شدند»، تکلیف خود را با تندروها مشخص کرد. وی غلبه بر مشکلات را وابسته به وحدت و همدلی قوا عنوان کرد و گفت: «به منافقان اجازه ندهیم بین صفوف ما رخنه کنند؛ عده‌ای ممکن است حتی با شعار‌های به ظاهر انقلابی درصدد رخنه و نفوذ برآیند؛ باید جلوی آنان را سد کنیم.» رئیس مجلس هم ابتدا در نطق پیش از دستور و سپس در سخنرانی آیین تجدید میثاق با آرمان‌های امام راحل، موضعش را در قبال نزاع‌طلبی‌ها مشخص کرد. قالیباف که طی روزهای اخیر  با درخواست جدی دیگران برای مدیریت تندروی‌ها مواجه شد، در ابتدای جلسه علنی دیروز مجلس به این خواسته چنین پاسخ داد: «امروز اگر ما پشتیبانی از ولایت فقیه، وحدت و یکپارچگی ملی برای تأمین منافع مردم و کشور را در پیش بگیریم و از دعواهای حیدری-نعمتی و قدرت طلبی و باندبازی پرهیز کنیم و جز برای اعتلای کشور و انقلاب اسلامی کار نکنیم، پیروزی‌های دیگر در دسترس است.» وی در آیین تجدید میثاق نیز بیان کرد: «امام عزیز ما در حینی که به اقتصاد و سیاست داخلی اهمیت می‌داد، به همان میزان به سیاست خارجی هم تأکید داشت. نگاه امام در مورد سیاست خارجی بسیار روشن و پیشرو است. ایشان از رابطه با هر کشوری که نخواهد در امور مردم و کشور ما دخالت کند و ما را وابسته به خود نکند، استقبال کرده و اولویت هم با کشورهای اسلامی بیان می‌کردند. این مبانی و اصول محکم و شفاف، دست ما را برای تحول در روش‌ها و دوره‌ها و مسأله‌های مختلف باز می‌کند.»

آتش بی‌اثر تندروها
حملات تندروها که تا پیش از این منحصر به حضور محمدجواد ظریف در معاونت راهبردی، اعتراض به ابلاغ نشدن مصوبه مربوط به حجاب و مخالفت با سیاست رفع فیلترینگ بود، طی روزهای اخیر درحالی به رؤسای قوا تسری یافته که در واقعیت این تحرکات را نباید چیزی بیش از آتشی بی‌اثر ارزیابی کرد. زیرا همه شواهد نشان می‌دهد اجماع نظام سیاسی برای حل مسائلی که بر معیشت مردم و انسجام اجتماعی اثر دارد، اراده شکل گرفته برای جلوگیری از دوقطبی‌سازی‌های مخرب و مهم‌تر از همه عزم جدی برای حمایت از ایده وفاق به معنای استفاده از همه ظرفیت‌های جامعه ایرانی، عواملی هستند که تاکنون و پس از این می‌توانند مانع از غالب شدن تندروی‌ها بر مصالح و منافع کشور باشند.
با این همه، التهابی که نزاع‌طلبان با تجمعات خیابانی و نطق‌های تند به فضای ذهنی جامعه تحمیل می‌کنند، همچنان تلاش برای مدیریت این تحرکات و دعوت از هدایت کنندگان آنان را برای صرف نظر کردن از منازعه سیاسی به نفع حل مشکلات مردم، ضروری  می کند.

یادداشت

منافع تندروها به خطر افتاده است

مصطفی هاشمی‌طبا
عضو ادوار دولت

تندروها به دنبال هر چه بهتر و بیشتر دیده شدن خودشان هستند. همچون هنرپیشه‌های سینما و سلبریتی‌هایی که قصد دیده شدن دارند، می‌خواهند بگویند که ما هم هستیم. اما آنان می‌خواهند به هر قیمتی دیده شوند و در این مسیر به منافع ملی و مصالح کشور نگاه نمی‌کنند. نقش این افراد -که نمی‌توان گفت عده‌ای اندک شمار و قابل اغماض هستند- در سیاست ایران را نباید نادیده انگاشت. معتقدم حضورشان در تصمیم‌گیری‌ها بی‌تأثیر نیست؛ حداقل اینکه تندروها سرعت تصمیم‌گیری‌ها را کند کرده یا به بیراهه می‌برند. اما این تندروها که بعضاً از تریبون مجلس صدای اعتراض و مخالفت خود را بلند می‌کنند یا پلاکارد به دست، راهی خیابان‌ها می‌شوند، نباید چندان به ملت دل ببندند، زیرا قاطبه مردم از این نوع برخوردها و روش‌ها استقبال نمی‌کنند. آنان فقط تعداد محدودی را دور خود جمع می‌کنند و چون می‌خواهند دیده شوند، به چنین روش‌هایی دست می‌زنند. در توجیه این رفتار، می‌توان گفت یا منافع‌شان در خطر افتاده که این‌گونه به سیاست‌های دولت انتقاد می‌کنند و برخوردهای غیر‌اخلاقی را، نه فقط در قبال دولتمردان، بلکه نسبت به رؤسای قوای مقننه و قضائیه هم روا می‌دارند، یا اینکه هدف خاصی را دنبال می‌کنند. اما این تحلیل به واقعیت نزدیک‌تر است که حتماً منافع تندروها به خطر افتاده است که این‌گونه اعتراض می‌کنند. با روی کار آمدن دولت چهاردهم، به برخی از افراد غیر اصلاح طلب از سوی دولت میدان داده شد که به نظر طرفداران دولت پزشکیان درست نبود، زیرا از حالا نتیجه این انتخاب‌ها معلوم است.

یادداشت

همکاری قوا تندروی‌ها را محدود می‌کند

حسین کنعانی مقدم
فعال سیاسی اصولگرا

متأسفانه تندروی و رفتارهای افراطی در فضای سیاسی کشور گسترش پیدا کرده است. اخیراً می‌بینیم که با حملات به رؤسای قوای سه گانه این تندروی‌ها نمود و عینیت بیشتری پیدا کرده است. به باور من، زمینه و بستر برخی از این هجمه‌ها به مسأله تفکیک نشدن واقعی و عینی مسئولیت‌های قوا بر‌می‌گردد. به تعبیری، اگر قوا در فضای رقابتی قرار بگیرند، رقابت میان آنان باعث می‌شود قوا یکدیگر را رقیب بدانند و این فضا باعث ایجاد ناهمگونی میان آنان می‌شود. در چنین فضایی، هر کدام از قوا دیگری را رقیب خود دانسته و این امر باعث می‌شود کشمکش‌های سیاسی وارد مسائل اجرایی، اقتصادی و سیاسی کشور شود. بنابراین اگر هر کدام از قوا، حاکمیتی فکر کنند و خود را بخشی از حاکمیت بدانند و دیگری را نیز به همین ترتیب؛ خود به خود قوای سه گانه در یک فضای هم افزایی قرار می‌گیرند که این هم افزایی مانع ایجاد تقابل در کشور می‌شود. نقد مفید است، اما نقدها باید مشفقانه و منصفانه و آگاهانه باشد. اما اگر به جای نقد، رقابت قرار بگیرد، تندروها و افراطی‌ها فضایی برای زیستن خود پیدا می‌کنند. در ادامه این فضای زیستی، باعث تکثیر تندروی و بعد هم مشکلات متعددی در حکمرانی می‌شود. مسأله دیگر فضای رقابتی است که با حفظ تفکیک قوا، اصول آن باید رعایت شود. طبیعتاً قوای مقننه و مجریه متکی بر آرای مردم هستند و چاره‌ای ندارند جز اینکه برای کسب رأی در انتخاباتی با موج‌های سیاسی همراه شوند. بنابراین باید مراقبت کنند در این رقابت‌ها فضا برای رشد و تکثیر افراطی‌ها فراهم نشود. اما قوه قضائیه به لحاظ استقلالی که این قوه و نیز تعیین رئیس قوه دارد، کمتر درگیر مسائل سیاسی است و به همین دلیل هجمه کمتری متوجه قوه قضائیه می‌شود.

یادداشت

تندروها برای مشکلات راه حلی ندارند

ابوالقاسم رئوفیان
فعال سیاسی اصولگرا

تندروی‌ها ناشی از عوامل متعددی است. برخی ذاتاً تندرو هستند و به هیچ صراطی مستقیم نخواهند شد. نگاه افراط‌گرایانه این افراد ناشی از تفکر و بینش افراطی آنان است و نمی‌توان کاری در برابر آن کرد. تندروی برخی دیگر، ناشی از برداشت اشتباهشان است. اینان به گونه‌ای مطالعه و بررسی می‌کنند و شواهد و قرائن را کنار هم قرار می‌دهند که برایند همان چیزی می‌شود که آنان با عتاب و خطاب، نسبت به سیاست‌های اعلامی از سوی دولت، اعلام موضع می‌کنند. در برخی تندروی‌ها، خود افراد تندرو هم می‌دانند که این نوع موضع‌گیری آنان با عقلانیت و خرد جمعی، مصالح کشور و منافع ملی و توصیه رهبر انقلاب هیچ‌گونه همخوانی ندارد، اما گرفتار نوعی غرض و سوء‌نیت هستند. آنان بر این عقیده هستند، حالا که قرار است امری اتفاق بیفتد که به نفع مردم و کشور باشد، بهتر است به دست جناح خودشان صورت گیرد. برخی از تندروی‌ها هم ناشی از این است که تندروها گمان می‌برند راه درست همین است. به عبارت دیگر با قصد و نیت اصلاح امور دست به تندروی می‌زنند اما نمی‌دانند که اقدامشان پاسخ عکس خواهد داشت. در مجموع این اقدامات نه در مسیر مصالح کشور است و نه مطابق منویات رهبری معظم انقلاب. مثال بارز این تندروی‌ها را می‌توان در مسأله مذاکره با امریکا دید. در فضای پس از استقرار ترامپ که هنوز موضع صریحی از سوی رهبر انقلاب ندیده‌ایم، تندروها پیشرو شده‌اند و با هجمه به دولت، به دولتمردان هشدار می‌دهند. در صورتی که اگر منطقی به ماجرا نگاه کنیم، مذاکره نامطلوب نیست. مادام که احساس شود هر گونه گفت‌و‌گو سبب می‌شود در برابر امتیازاتی که داده می‌شود امتیازاتی هم گرفته می‌شود، می‌توان آن را مذاکره دو سر برد نامید. تندروها در برابر فشار اقتصادی مردم، نه تنها راه برون‌رفتی ندارند، بلکه با هر گونه مذاکره هم مخالفت می‌کنند.

یادداشت

باید منطق تندروها را به چالش کشید

علی مطهری
فعال سیاسی

تندروها و به نوعی جریان تندرو در کشور، بخشی از سیاست ایران را تشکیل می‌دهند و حتماً در کشور تأثیرگذار هستند و نمی‌شود وجود آنان را نادیده بگیریم. اما باید با این طیف گفت‌و‌گو کرد و منطق آنان را به چالش کشید. به نظر من صدا وسیما می‌تواند تندروها را به این رسانه دعوت کند تا حرف‌هایشان را بزنند و در مقابل، افراد دیگری را هم برای پاسخ به این طیف دعوت کنند تا این گفت‌و‌گو شکل بگیرد. به باور من این راه بهترین مسیر برای کنترل تندروی در کشور است، نه اینکه بخواهیم با نادیده گرفتن آنان تلاش کنیم رفتارهای افراطی را در کشور کنترل کنیم. بالاخره این جریان برای رفتارهای خودشان دلایلی دارند و هرچند این دلایل نادرست است، اما ما باید حرف آنان را بشنویم. نمی‌شود که ما هم با تندروها همان برخوردی را بکنیم که آنان با دیگران می‌کنند. باید ببینیم منطق آنان چیست و با این منطق برخورد کنیم. زیرا این رفتار بالاخره تعدادی پیرو هم در داخل کشور دارد که معتقدند مسیری که می‌روند صحیح است. بنابراین تنها خود رهبران این طیف نیست که باید قانع شوند، بلکه باید این بخش از جامعه که پیرو چنین دیدگاهی هستند نیز قانع شوند. برای جلوگیری از تندروی و کنترل رفتارهای افراطی در کشور نباید به راهکارهای مقابله‌ای یا برخورد روی آورد. این نوع برخوردها به نوبه خود باعث ایجاد تنش در جامعه و در ادامه انتقال این تنش به رده‌های مدیریتی کشور می‌شود. بنابراین قطعاً گفت‌و‌گو و مجاب کردن از این مسیر تنها راه‌حل این موضوع است.

رضوانه رضایی پور – الهام یوسفی
روزنامه نگار