فروش پرتره صدساله «دختر نشسته» غیرقانونی بود؟

گروه هنر ایران آنلاین: بیست و دومین حراج تهران در حالی روز جمعه ۲۶ بهمن برگزار شد که در جریان آن ۲۵ اثر گران قیمت و با قدمت بیش از یکصد سال چوب حراج خوردند و در این بین، ۱۷ اثر به فروش رسیدند اما پرتره صدساله «دختر نشسته» که متعلق به رضا عباسی است موجب بروز جنجال‌ها و حواشی گوناگونی شد.

«پرتره دختر نشسته» که به قیمت ۲۲ میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان چکش خورد و به فروش رسید واکنش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را هم در پی داشت و این وزارتخانه حراج این اثر را غیرقانونی عنوان کرد.

پرتره «دختر نشسته» به صورت موروثی به یک خانواده رسیده بود

در همین رابطه، لیلا خسروی، مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفت‌وگویی عنوان کرد: این اثر به صورت موروثی به یک خانواده رسیده بود، آنها عکس اثر را برای اخذ مجوز فروش برای ما فرستادند اما قبل از تشکیل کارگروه تجارت وزارت میراث فرهنگی اقدام به فروش اثر کردند. ما اثر را از نزدیک ندیدیم و نمی‌دانیم این تابلو اصل یا تقلبی است اما برای جلوگیری از فروش آن با دستگاه‌های ذی ربط مکاتباتی انجام دادیم و نهادهای نظارتی نیز در جریان هستند.

وی با بیان اینکه دولت در سال ۱۳۸۴ برای ساماندهی آثار تاریخی مانند تابلو و کتابت یک آیین‌نامه برای شناسنامه‌دار شدن آثار تاریخی ابلاغ کرد، افزود: دارندگان آثار تاریخی که قدمت آنها بالای صد سال است می‌توانند اثر را بعد از شناسنامه دار شدن از سوی وزارت میراث فرهنگی و گرفتن مجوز، فقط در داخل کشور بفروشند.

مجوز میراث فرهنگی را داریم

این درحالی است که محمود نورایی مسئول روابط عمومی حراج تهران در گزارشی از زهرا کشوری در صفحه زیست بوم روزنامه ایران که در تاریخ ۲۸ بهمن منتشر شده از صدور مجوز وزارت میراث فرهنگی برای حراج این آثار خبر داده و گفته: این مجوز در تاریخ ۶ بهمن ماه سال ۱۴۰۳ صادر و به امضای مدیر اداره‌ کل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی رسیده است.

وی می‌افزاید: «ما یک مؤسسه فرهنگی و هنری هستیم که حراج برگزار می‌کنیم. ما در ۲۱ دوره گذشته از وزارت ارشاد مجوز گرفتیم تا حالا هم هیچ مشکلی نداشتیم. این دفعه هم از وزارت ارشاد مجوز گرفتیم، ارشاد به ما گفت که شما برای خرید و فروش این آثار(بالای ۱۰۰ سال) باید مجوز میراث را داشته باشید.

نورایی همچنین می‌گوید: ما رفتیم مجوز میراث را هم گرفتیم.» او تاریخ صدور مجوز میراث را ۶ بهمن سال ۱۴۰۳ اعلام می‌کند. به گفته نورایی، پای این مجوز به شماره ۱۹۵۴۳/۱۴۰۳۲۵۰۳ را هم لیلا خسروی، مدیرکل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی امضا کرده است.

بیانیه موسسه حراج تهران

موسسه حراج تهران هم در دفاع از این اقدام طی بیانیه‌ای اعلام کرد که حراج‌ تهران موسسه‌ای فرهنگی و هنری است که طی ۱۲ سال فعالیت و برگزاری ۲۲ دوره حراج آثار هنری، همواره طبق قوانین رسمی کشور بر اساس مجوز رسمی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام به ارائه و فروش آثار هنری کرده است.

این درحالیست که مطابق قانون، فروش آثاری با قدمت ۱۰۰ سال و نیز آثار نفیس و بی نظیر با سنی کمتر هم نیازمند کسب مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری حراج کفایت نمی‌کند.

گفتنی است، بررسی‌ها نشان می‌دهد آثار عرضه‌شده در این حراج با قدمت بیش از ۱۰۰ سال که به مجوز وزارت میراث فرهنگی نیاز دارد، تنها به اثر «رضا عباسی» محدود نبوده و تعداد آنها قابل توجه است.