«ایران» در روز جهانی بهداشت دست و میکروپلاستیکها گزارش میدهد؛
دست‌ها را باید شست!
سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است، رعایت مناسب بهداشت دست‌ها میتواند از شیوع عفونتهای بیمارستانی تا ۵۰ درصد جلوگیری کند.
محدثه جعفری - ایران آنلاین: سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است، رعایت مناسب بهداشت دست‌ها میتواند از شیوع عفونتهای بیمارستانی تا ۵۰ درصد جلوگیری کند. سلامت هر جامعه و افزایش کارایی و تواناییها در گرو توجه تک تک افراد به اصول بهداشتی است. مرکز کنترل بیماریها شستشوی دست را به عنوان اولین و مهمترین اصل کنترل عفونت و جلوگیری از انتقال بیماریها مطرح کرده است. دست‌ها اولین راه انتقال عوامل بیماریزا هستند. سادهترین و کم هزینهترین راه پیشگیری و جلوگیری از انتقال بیماری، شستشوی دست است. به گفته کارشناسان حوزه بهداشت، شستشوی دست سبب کاهش انتقال بیماریها و در نتیجه کاهش هزینه ناشی از درمان بیماریهای سادهای همچون سرما خوردگی، آنفلوآنزا ، بیماریهای گوارشی و سایر بیماریهای خطرناک و مسری میشود.
دکتر فرشیدرضایی سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت با اشاره به اهمیت روزهایی که برای بهداشت عمومی در نظر گرفته میشود، میگوید: «سرمایهگذاری برای آموزش و ترویج بهداشت دست، یادآوری نقش حیاتی شستشوی صحیح دست‌ها و مدیریت هوشمندانه مصرف دستکش با افزایش آگاهی و مهارت شهروندان از جمله مسوولیتهای مهم همکاران آموزش و مشارکت مردمی در تمام دستگاههای اجرایی دولتی و غیردولتی است. روز جهانی بهداشت دست، در سراسر جهان به یک موضوع مهم از نظر سلامت انسانی و محیط زیست محسوب میشود چرا که استفاده به هنگام و آگاهانه از دستکش و کاهش موارد استفاده غیرضروری میتواند از آلودگی محیط زیست به میکروپلاستیکها در حدامکان جلوگیری کند.»
هر سال ۵ می مصادف با ۱۵ اردیبهشت ماه در سراسر جهان در مورد بهداشت دست و اهمیت بیبدیل آن در سلامت برنامههایی اجرا میشود. دکتر رضایی در مورد اهمیت بهداشت دست توضیح میدهد: «شعار امسال برای موضوع بهداشت دست «دستکش، گاهی! بهداشت دست همیشه!» مد نظر قرار گرفته است که بر گرفته از شعار جهانی It Might Be Gloves. It’s Always Hand Hygiene است. در این میان نکات مهمی برای ارتقا سواد سلامت با موضوع بهداشت میتواند مورد توجه قرار بگیرد. مثلاً ارتقا وضعیت تسهیلات شستشوی دست در مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت، مدارس، دانشگاهها، اماکن گردشگری و رستورانها است که در برنامه خودمراقبتی سازمانی و مشارکت همکاران آموزش و ارتقای سلامت و بهداشت محیط و کار قرار میگیرد.»
همیشه یکی از نکات مهم در بحث پیشگیری از بیماریها آموزش به کودکان و دانشآموزان است تا با خودمراقبتی سطح سلامتی عمومی را افزایش دهند به همین دلیل یکی از نکات مهم در این برنامه می تواند سنجش میزان آگاهی، نگرش و عملکرد داوطلبان سلامت و سفیران سلامت دانشآموزی با مشارکت آموزش و پرورش باشد. سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در مورد افزایش آگاهی عمومی بیان میکند: « افزایش آگاهی از اینکه استفاده از دستکش نباید جایگزین شستشوی دست شود، بلکه باید به صورت مکمل و در زمانهای ضروری (مانند تماس با مایعات و ترشحات بدن) انجام گیرد بسیار ضرروی است. حدود نیمی از کشورهای جهان وضعیت عملکرد نسبتا مطلوبی از نظارت و عملکرد در بهداشت دست دارند و اصلاح رفتار و رفع موانع رفتاری یک موضوع مهم است و میتوان با مشارکت اداره حفاظت از محیط زیست و شهرداریها در راستای هشدار درباره تأثیر منفی مصرف بیرویه دستکش بر محیط زیست و افزایش پسماندهای پزشکی آگاهیرسانی و فرهنگسازی کنیم.»
ارتقای زیرساخت شستوشوی دست در شهر و روستا
دکتررضایی با اشاره به تدوین برنامه عملیاتی معاونت بهداشت در ارتقای سواد سلامت با موضوع بهداشت دست و مصرف منطقی دستکش میگوید: «با تشکیل کمیته سواد سلامت به ریاست معاونت بهداشت، سعی کردیم به افزایش آگاهی و مهارت شهروندان جهت مشارکت مردمی توجه ویژه داشته باشیم. همچنین ارتقا زیرساخت تسهیلات شستشوی دست در سطح شهر و روستا با مشارکت و همکاران نهادهای مختلف هم از جمله برنامه های این معاونت است.»
بهداشت دست سنگ بنای کنترل عفونت در سطح جامعه است، موضوعی که سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت به آن اشاره میکند و میگوید: «شستشوی دست در پنج زمان تاکید شده است حتی در مراقبتهای بالینی میتواند ۵۰ درصد از عفونتهای منتقل شده به افراد را کاهش دهد. نه تنها رعایت پنج زمان طلایی شستن دست باید در میان کارکنان بهداشت درمان به طور جدی رعایت شود، بلکه ترویج این مهارت در جامعه و مشارکت مردم در کاهش تقاضای غیرضروری برای دستکش در بیمارستانها و محلهای مراقبت بالینی از بیماران بسیار ضرروی است. استفاده منطقی از دستکش به معنای به کارگیری دستکش تنها در مواقع ضروری و به روش صحیح است تا از یکسو از انتقال عفونت و میکروبها جلوگیری شود و از سوی دیگر، مصرف بیرویه آن باعث افزایش پسماندهای پزشکی و آسیب به محیط زیست نشود.»
استفاده از دستکش جای شستن دست را نگیرد
چرا استفاده منطقی از دستکش تا این حد مهم است؟ دکتر رضایی در پاسخ میگوید: «دستکش به عنوان یک سد فیزیکی در برابر پیشگیری از عفونتهای بیمارستانی عمل میکند تا از انتقال میکروبها بین بیماران و کادر بهداشت و درمان جلوگیری کند. اما استفاده نابجا از دستکش و تعویض نکردن به موقع، ممکن است خود عاملی برای گسترش عفونت باشد، زیرا میکروبها روی سطح دستکش جمع میشوند و در صورت تعویض نکردن به موقع، منتقل خواهند شد. بحث دوم کاهش پسماند است، تولید و دور انداختن دستکشهای یکبار مصرف، اثرات زیست محیطی شدیدی دارد (آلودگی آب، خاک و انتشار گازهای گلخانه ای) به همین دلیل مصرف منطقی و به موقع دستکش، هزینههای اقتصادی سیستمهای سلامت را نیز کاهش میدهد.»
او با بیان اینکه جایگزین کردن دستکش به جای شستشوی دست، کار غیربهداشتی است میگوید: «ضروی است، حتی پس از درآوردن دستکش، شستشوی دست انجام شود. متاسفانه پوشیدن دستکش برای مدت طولانی بدون تعویض سبب تجمع میکروبها روی سطح آن میشود و آلودگی را دوچندان میکند.»
انتهای پیام/