ضربه بزرگ اقتصادی به چین در غیاب ازدواج و تولد

ایران آنلاین: هفته‌نامه پزشکی «لنست» پیش‌بینی کرده است که چین در سال 2035 از آمریکا عبور می‌کند و به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تبدیل می‌شود، اما چین این عنوان را در سال 2098 از دست خواهد داد که دلیل آن به کاهش جمعیت و کاهش رشد اقتصادی مرتبط با آن مربوط می‌شود.

به گزارش اکوایران، ابی گائو تقریبا به مدت دو دهه در چین مراسم عروسی برنامه‌ریزی می‌کرد. او با لبخندی از سر دلتنگی، روزی را به یاد می‌آورد که برای یک کاروان عروسی، 58 خودروی لوکس از جمله رولزرویس و لامبورگینی رزرو کرده بود. یا زمانی که تالار عروسی را با 35 هزار شاخه گل رز پر کرده بود.

امروز، این زن 39 ساله به‌دلیل سقوط شدید تقاضا برای مراسم عروسی، به سمت برگزاری جشن تولد برای کودکان روی آورده است.

او می‌گوید: «تقریبا از بین رفته». کسب‌وکار او در پکن در سال گذشته میلادی فقط حدود 100 مشتری عروسی داشت؛ در حالیکه در اوج فعالیتش در سال 2012، این رقم در حدود 2 هزار مورد بود.

به نوشته بلومبرگ، در عمده سال‌های یک دهه گذشته، تعداد ازدواج‌ها در چین رو به کاهش بوده و در سال گذشته میلادی با افت تقریبا 21 درصدی مواجه شد که یک رکورد جدید محسوب می‌شود؛ موضوعی که وخیم‌تر شدن یک بحران جمعیتی را در پی داشته که دومین اقتصاد بزرگ جهان را در معرض تهدید قرار داده است.

نرخ تولد در چین همچنان رو به کاهش است و جمعیت این کشور برای سومین سال متوالی یک روند نزولی را در پیش گرفته است؛ اتفاقی که رشد اقتصادی در آینده را با چالش روبه‌رو کرده و یک جمعیت کوچک‌تر از نیروی کار را بر جای گذاشته است.

سیاست‌گذاران نگران هستند. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، خواستار راهنمایی قوی‌تر برای شکل دادن به دیدگاه جوانان در خصوص ازدواج، نقش والدین و خانواده شده است.

دولت چین خواهان استفاده از مشوق‌هایی مانند اعطای یارانه، کاهش کاغذبازی و تشویق به مهریه‌های معقول‌تر برای افزایش نرخ ازدواج شده است. دولت مرکزی از زمان لغو سیاست تک‌فرزندی در سال 2016، طیفی از ابتکارات طرفدار افزایش جمعیت را معرفی کرده است، از جمله کمک‌های نقدی و طولانی‌تر شدن مرخصی زایمان و مرخصی پدری.

طبق گزارش بلومبرگ، یکی از دلایلی که جوانان چینی انگیزه کمتری برای ازدواج پیدا کرده‌اند، به آهسته شدن اقتصاد چین مربوط می‌شود و در این میان، افراد با هزینه‌های ازدواج و انتظارات همراه با آن برای خرید خانه یا اهدای پول قابل توجه به خانواده عروس مواجه هستند.

آدا لی، تحلیل‌گر بلومبرگ اینتلیجنس، می‌گوید: «نرخ ازدواجِ نزولی در چین به پدیده‌ای تثبیت‌شده تبدیل شده است. جمعیت جوان که در سن ازدواج قرار دارند به‌شکل فزاینده‌ای در حال دور شدن از تشکیل خانواده هستند و علت آن را هزینه‌های بالا، بیکاری بالای جوانان و یک اقتصاد آهسته می‌دانند.»

در شهرهای بسیار بزرگی نظیر پکن، قیمت‌های خانه به سطحی رسیده‌ که فراتر از توانایی مالی بسیاری از افراد است. نااطمینانی نسبت به چشم‌انداز شغلی آینده به این معناست که ازدواج در چین برای بخشی از مردم به موضوعی دشوار تبدیل شده است. تقریبا یک نفر از هر شش چینی که در محدوده سنی 16 تا 24 سال قرار دارد و دانشجوی تمام‌وقت نیست، بیکار است.

با وجود سیاست رسمی حزب کمونیست در موضوع برابری جنسیتی - مائو تسه‌تونگ جمله معروفی دارد که می‌گوید: زنان نیمی از آسمان را نگه می‌دارند - شی به‌شکل فزاینده‌ای از یک دیدگاه اجتماعی محافظه‌کارانه‌تر حمایت کرده است. در سال 2023، او از یک سازمان کلیدی مربوط به زنان خواست به‌شکل فعالانه‌ای به اشاعه یک فرهنگ جدید در خصوص ازدواج و فرزندآوری بپردازد.

طبق گزارش‌ها، در سال 2024 حدود 6.1 میلیون ازدواج در چین ثبت شد که پایین‌ترین سطح از زمان آغاز اعلام این آمار از سال 1986 به حساب می‌آید و همچنین کمتر از نیمی از آمار اوج ثبت‌شده در سال 2013 است. این کاهش در سه‌ماهه نخست سال جاری میلادی نیز ادامه پیدا کرد. در سال 2023 میلادی، حدود 30 درصد از 30 ساله‌های چین مجرد بودند در حالیکه همین آمار در یک دهه گذشته در سطح 15 درصد قرار داشت.

صنعت ازدواج در چین به سطح کمتر از 400 میلیارد دلار رسیده است، در حالیکه این صنعت در اوج خود در سال 2019 در سطح 524 میلیارد دلار قرار داشت. یک معیار گسترده‌تر که شامل هزینه‌های مرتبط از قبیل ماه عسل و کلاس‌های آمادگی جسمانی پیش از مراسم ازدواج می‌شود، در سال گذشته میلادی به 2 تریلیون دلار افت پیدا کرد؛ سطحی که حتی پایین‌تر از آمار ثبت‌شده در زمان همه‌گیری کووید-19 است، یعنی زمانی که قرنطینه‌ها مانع از برگزاری رویدادها و اجتماع افراد می‌شد.

ازدواج‌های کمتر و یک جمعیت رو به کاهش، تبعات اقتصادی گسترده‌تری خواهد داشت. پایین‌ آمدن میزان نیروی کار می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های نیروی انسانی و هزینه‌ تمام‌شده برای کالاهای تولیدی شود، در حالیکه سیستم بازنشستگیِ فاقد بودجه‌ کافی هم‌زمان با افزایش سن جمعیت، تحت فشار بیشتری قرار خواهد گرفت.

هفته‌نامه پزشکی «لنست» پیش‌بینی کرده است که چین در سال 2035 از آمریکا عبور می‌کند و به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تبدیل می‌شود، اما چین این عنوان را در سال 2098 از دست خواهد داد که دلیل آن به کاهش جمعیت و کاهش رشد اقتصادی مرتبط با آن مربوط می‌شود.

در سال گذشته میلادی، حدود 9.54 میلیون نوزاد در چین متولد شد که کمی بالاتر از آمار سال 2023 است. اما این آمار از زمان تأسیس جمهوری خلق چین در سال 1949 به‌عنوان دومین سطح پایین از نظر میزان تولد به حساب می‌آید.

طبق برآوردهای سازمان ملل، نرخ باروری در چین یا میانگین تعداد فرزندان متولد شده از هر زن در طول زندگی خود، در سال 2024 احتمالا حدود 1.01 بوده که بسیار پایین‌تر از نرخ جایگزینی 2.1 است که عموما برای حفظ جمعیت پایدار بدون مهاجرت، ضروری تلقی می‌شود. این آمار در کره جنوبی در سطح 0.73 است که پایین‌ترین نرخ باروری در جهان را دارد و در ژاپن این آمار در سطح 1.22 ایستاده است. در این دو کشور نیز سیاست‌گذاران بدون در نظر گرفتن آغوش بازتر برای مهاجران، در معکوس کردن روند کاهش جمعیت با چالش جدی روبه‌رو هستند.

دولت چین همچنین به‌دنبال کاهش نرخ طلاق بوده است. از سال 2021، زوج‌هایی که برای طلاق اقدام می‌کنند، باید یک دوره 30 روزه اجباری را پشت سر بگذارند؛ اقدامی که هدف آن جلوگیری از طلاق‌های شتاب‌زده و نسنجیده است. در حالیکه تعداد طلاق‌ها از سال 2019 که با ثبت رکورد 4.7 میلیون مورد همراه بود، کاهش یافته است اما این آمار در سال 2023 مجددا روند صعودی گرفت و در سطح 3.6 میلیون طلاق ایستاد.