فیفا چگونه برای جلوگیری از دلالی در فوتبال تلاش می‌کند؟
شب عید واسطه‌ها
در سال‌های اخیر، نقش مدیران برنامه یا ایجنت‌ها در فوتبال جهانی به طور فزاینده‌ای برجسته شده است. این افراد که به عنوان واسطه‌های انتقال بازیکنان و مذاکره‌کنندگان قراردادها فعالیت می‌کنند، سهم قابل توجهی از گردش مالی عظیم فوتبال را به خود اختصاص داده‌اند. با این حال، در ایران، این بازار جذاب برای برخی فرصت درآمدزایی با راهکارهای غیر قانونی را فراهم آورده است. این واسطه‌های غیر مجاز همان‌هایی هستند که در افزایش افسارگسیخته قیمت بازیکنان نقش اصلی را ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی وضعیت ایجنت‌ها در فوتبال جهان و بویژه ایران می‌پردازیم و به راهکارهای بین‌المللی برای مقابله با فساد در این حوزه نگاهی دقیق‌تر خواهیم داشت.
رشد چشمگیر پرداخت‌ها به ایجنت‌ها در سطح جهانی
بر اساس گزارش‌های رسمی فیفا، باشگاه‌های فوتبال در سراسر جهان در سال 2023 مجموعاً مبلغ هنگفتی معادل 888.1 میلیون دلار به ایجنت‌ها پرداخت کرده‌اند. این رقم نسبت به سال قبل از آن، رشدی قابل توجه و معادل 42/5 درصد را نشان می‌دهد. در بخش فوتبال مردان، 3105 انتقال با مشارکت مستقیم ایجنت‌ها انجام شده که مجموع کارمزدهای پرداختی به آنها به رقم خیره‌کننده 709.6 میلیون دلار رسیده است. در فوتبال زنان نیز شاهد رشد قابل توجهی هستیم؛ در این بخش، 515 انتقال با مشارکت ایجنت‌ها صورت گرفته و کارمزد پرداختی به آنها به 3.1 میلیون دلار افزایش یافته است. این ارقام، اهمیت و نفوذ روزافزون ایجنت‌ها در نقل و انتقالات فوتبال را به خوبی نشان می‌دهد.
مقررات جدید فیفا برای افزایش شفافیت و مبارزه با فساد
با توجه به نگرانی‌های فزاینده در مورد فساد و نبود شفافیت در فعالیت ایجنت‌ها، فیفا در ژانویه 2023 مقررات جدید و جامعی را برای این حوزه وضع کرد. این مقررات پس از یک دوره گذار، از اول اکتبر 2023 به طور کامل به اجرا درآمده است. هدف اصلی این مقررات، افزایش شفافیت، جلوگیری از تضاد منافع و مبارزه با فساد در نقل و انتقالات بازیکنان است. مهم‌ترین مفاد این مقررات عبارتند از:
صدور مجوز اجباری: بر اساس این قانون، تمامی ایجنت‌ها برای فعالیت قانونی در فوتبال، ملزم به شرکت در آزمون و کسب مجوز رسمی از فیفا هستند. این آزمون به منظور ارزیابی دانش و صلاحیت حرفه‌ای ایجنت‌ها طراحی شده و هدف آن، جلوگیری از ورود افراد غیرمتخصص و فرصت‌طلب به این حوزه است.
سقف کارمزد: به منظور جلوگیری از دریافت کارمزدهای غیرمنطقی و سوءاستفاده از موقعیت، مقررات جدید فیفا محدودیت‌هایی را برای میزان کارمزدی که ایجنت‌ها می‌توانند دریافت کنند، تعیین کرده است. این محدودیت‌ها بسته به نوع انتقال و میزان حقوق بازیکن متفاوت است.
شفافیت قراردادها: این قانون، تمامی قراردادهای نمایندگی بین ایجنت‌ها و بازیکنان را ملزم به رعایت مقررات جدید فیفا می‌کند. هدف از این الزام، شفاف‌سازی تمامی مفاد قراردادها و جلوگیری از وجود بندهای پنهان و غیرقانونی است که می‌تواند منجر به فساد شود.
وضعیت ایجنت‌ها در فوتبال ایران
در ایران، فعالیت ایجنت‌ها با چالش‌های متعددی روبه‌رو است که کارایی و سلامت این حوزه را بشدت تحت تأثیر قرار داده است. متأسفانه، در بسیاری از موارد شاهد دخالت افراد غیرحرفه‌ای و بدون مجوز رسمی در نقل و انتقالات بازیکنان هستیم. این افراد که اغلب فاقد دانش و تجربه کافی هستند، می‌توانند با اقدامات خود، به منافع بازیکنان و باشگاه‌ها آسیب برسانند.
راهکارهای بین‌المللی برای مبارزه با فساد ایجنت‌ها
در سطح بین‌المللی، اقدامات مختلفی برای مبارزه با فساد ایجنت‌ها و افزایش شفافیت در این حوزه انجام شده است. برخی از مهم‌ترین این راهکارها عبارتند از:
نظارت دقیق‌تر: نهادهای نظارتی مانند فیفا و یوفا با ایجاد مقررات سختگیرانه‌تر و افزایش نظارت بر فعالیت ایجنت‌ها، سعی در کنترل و جلوگیری از فساد در این حوزه دارند.
شفاف‌سازی مالی: الزام به افشای جزئیات مالی قراردادها و پرداخت‌ها به ایجنت‌ها، یکی از مؤثرترین اقدامات در زمینه مبارزه با فساد است. با شفاف‌سازی این اطلاعات، امکان ردیابی و شناسایی فعالیت‌های غیرقانونی افزایش می‌یابد.
مجازات‌های قانونی: در صورت تخلف و نقض قوانین، ایجنت‌ها با مجازات‌های قانونی سختگیرانه‌ای روبه‌رو می‌شوند که می‌تواند شامل جریمه‌های مالی سنگین و محرومیت از فعالیت باشد.
نقش ایجنت‌ها در فوتبال جهانی انکارناپذیر است و نمی‌توان از تأثیر آنها بر نقل و انتقالات بازیکنان چشمپوشی کرد. با این حال، برای جلوگیری از فساد و سوءاستفاده، نیاز به مقررات شفاف، نظارت مؤثر و اجرای دقیق قوانین وجود دارد. در ایران، با توجه به چالش‌های موجود، ضروری است که نهادهای مسئول با الگوبرداری از تجربیات بین‌المللی و پیروی از مقررات جدید فیفا، ساختار فعالیت ایجنت‌ها را بازنگری کرده و زمینه را برای فعالیت حرفه‌ای، شفاف و قانونی فراهم کنند. با انجام این اصلاحات، می‌توان از بروز فساد جلوگیری کرد و به توسعه سالم و پایدار فوتبال در کشور کمک نمود.
انتهای پیام/