کشف ۲۴۷ هزار ماینر غیر مجاز

حدیث حدادی، روزنامه‌نگار_ بررسی‌های این شرکت نشان می‌دهد توان مصرفی ماینرهای غیرمجاز ۸۸۰ مگاوات است که ظرفیت نیروگاهی مورد نیاز برای تأمین برق آنها هزار و ۳۲۰ مگاوات می‌باشد. علاوه بر آن توانیر پیش‌بینی کرده که بیش از ۲ هزارمگاوات ماینر غیرمجاز در کشور وجود دارد. در واقع استخراج غیرمجاز ارز دیجیتال توسط ماینرهای غیرمجاز نه تنها به شبکه برق کشور فشار وارد کرده و منجر به از دست رفتن انرژی برق می‌شود، بلکه باعث تحمیل هزینه‌های سنگین به اقتصاد ملی نیز شده و توزیع ناعادلانه ثروت در کشور را تشدید می‌کند.
 
تاریخچه حضور ماینرها در ایران
اولین ماینرها به صورت محدود توسط افراد تکنولوژی‌‌دوست در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ وارد ایران شدند و به علت اینکه با کارت‌های گرافیک اقدام به استخراج می‌کردند مصرف برق نسبتاً پایینی داشتند. از همین رو دولت نظارتی بر آنها نداشت. اما پس از مدتی با افزایش قیمت بیت کوین و جذاب شدن چنین درآمد آسانی، استخراج صنعتی در ایران آغاز شد و دستگاه‌های ماینر به صورت قاچاق وارد کشور شدند. وزیر نیرو به تازگی عنوان کرده که برق مصرفی به قیمت حدودی ۵ هزار تومان در هر کیلووات ساعت تولید می‌شود اما با یک صدم این قیمت در بخش خانگی به فروش می‌رسد. همین یارانه هنگفت، فضای وسیعی برای کارکرد ماینرها فراهم کرده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ حجم استخراج غیرقانونی ارز دیجیتال و استفاده از دستگاه‌های ماینر رشد قابل توجهی کرد. در همین راستا در سال ۱۳۹۹ دولت استفاده از برق یارانه‌ای را برای ماینینگ و استخراج ارز دیجیتال ممنوع کرد و تعرفه برق صنعتی برای ماینرهای مجاز بر اساس هر کیلووات ساعت ۱۶,۵۰۰ تومان در آن زمان تعیین شد. از سوی دیگر مسئولین اقدام به شناسایی و پلمب مزارع غیرمجاز کردند. اما با توجه به خاموشی‌های گسترده‌ای که در سال ۱۴۰۰ رقم خورد، فعالیت ماینرهای غیرمجاز به عنوان یکی از دلایل ناترازی برق عنوان شد. از همین رو دولت به منظور جلوگیری از این امر اقدام به قطع اینترنت برخی مراکز استخراج شناسایی شده کرد. علاوه بر آن وزارت نیرو جریمه سنگین برای ماینرهای غیرمجاز حدوداً تا ۱۰۰ برابر قیمت برق مصرفی نیز در نظر گرفت.
 
اقدامات وزارت نیرو برای مقابله با ماینرها
دولت برای  مقابله با فعالیت ماینرهای غیرمجاز اقداماتی همچون تشکیل ستاد شناسایی و برخورد، در نظر گرفتن جریمه‌های سنگین مالی برای متخلفان، مصادره تجهیزات استخراج و امحای آنها، قطع برق واحدهای متخلف و راه‌اندازی سامانه گزارش مردمی را انجام داده که براین اساس تاکنون توانسته بیش از ۲۴۷ هزار ماینر را توقیف کند.
 
پاداش ۸ میلیارد تومانی برای معرفی ماینرهای غیرمجاز
در حال حاضر دولت سامانه گزارش مردمی را برای شناسایی ماینرهای غیرقانونی راه‌اندازی کرده است و در این راستا براساس اعلام مجری نظارت و ساماندهی استخراج رمزارز شرکت توانیر، تاکنون ۸ میلیارد تومان پاداش برای معرفی ماینرهای غیرمجاز پرداخت شده است.
 
میزان برق مصرفی ماینرها چقدر است؟
مصرف برق ماینرها بسته به مدل و نوع دستگاه و همچنین میزان بزرگی و کوچکی شبکه متفاوت است. اما به طور کلی این دستگاه‌ها به منظور استخراج ارزهای دیجیتال برق بسیار زیادی مصرف می‌کنند. به‌ گونه‌‌ای که در برخی موارد، مصرف انرژی یک مزرعه استخراج (ماینینگ فارم) با مصرف برق یک شهر کوچک برابر  است. در واقع استخراج ارزهای دیجیتال (مثل بیت‌کوین) نیاز به حل مسائل ریاضی بسیار پیچیده دارد که قدرت پردازش (هش ریت) بالایی را باید صرف کند بنابراین محاسبات پیچیده و سنگین موجب می‌شود ماینرها مصرف برق قابل توجهی داشته باشند.
از سوی دیگر به علت اینکه این ماینرها محاسبات زیادی را انجام می‌دهند دمای دستگاه افزایش یافته و گرمای زیادی تولید می‌شود. به همین دلیل نیاز به خنک کننده‌های پر قدرت همانند کولرگازی و فن‌های صنعتی است تا از آتش‌سوزی جلوگیری شود. بنابراین همین خنک کننده‌ها نیز برق قابل توجهی را مصرف می‌کنند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان برق مصرفی یک یخچال ساید بای ساید در هر ماه حدوداً ۳۷ کیلووات است که در کل سال ۴۵۰ کیلووات می‌شود. در صورتی که میزان مصرف برق ماهانه یک دستگاه ماینر در کمترین حالت، بیش از هزار کیلو وات است. همچنین یک لامپ LED خانگی معمولی حدود ۱۰ تا ۲۰ وات برق مصرف می‌کند که در مقایسه با ماینرها مصرف برق یک ماینر می‌تواند صدها برابر بیشتر از یک لامپ خانگی باشد.
 
سهم ماینرها در مصرف برق
ماینرها برای استخراج رمز ارزها، به مقدار زیادی برق نیاز دارند. این دستگاه‌ها برای انجام محاسبات پیچیده هستند و به همین دلیل، مصرف برق زیادی دارند. سهم ماینرها در مصرف کل برق کشور، نسبتاً کم است. اما با توجه به رشد روزافزون صنعت استخراج رمزارزها، این سهم می‌تواند در آینده افزایش پیدا کند. مصرف برق ماینرها با توجه به نوع دستگاه، هش ریت (قدرت پردازش) و مدت زمان فعالیت، متغیر است. اما به طور مثال، یک نوع دستگاه که «هش ریت» آن برابر ۱۴ تراهش است در هر روز حدود ۳۶ کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند. این برابر ۱۰۸۰ کیلووات ساعت در یک ماه است. اگر آن را ضرب در ۴۶۰۰ تومان هزینه کف تعرفه برق استخراج بیت کوین (به صورت قانونی) در ایران کنیم، چیزی حدود ۵ میلیون تومان خواهد شد. با توجه به قیمت حدود ۱۱۰هزار دلاری بیت کوین، چنین دستگاهی  در هر ماه حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان بیت کوین استخراج می‌کند. از این مبلغ  حدود ۵ میلیون تومان هزینه انرژی الکتریکی کسر می‌شود.
اما در حالت «غیرمجاز» این هزینه ۵ میلیون تومانی به یک دهم و ۵۰ هزار تومان کاهش پیدا می‌کند و همین موضوع موجب هجوم ماینرهای غیرمجاز به ایران شده است.
 
برق مصرفی ماینرهای غیرمجاز ۴ برابر نیروگاه اتمی بوشهر
 معاون توانیر عنوان کرده «ماینرهای غیرمجاز کشف‌شده امسال، ۴ برابر نیروگاه اتمی بوشهر برق مصرف می‌کرده‌اند.» گفتنی است ظرفیت تولید برق نیروگاه اتمی بوشهر هزار مگاوات است که در حال حاضر با ۳ واحد به ظرفیت ۳۰۵۷ مگاوات رسیده است. واحد اول این نیروگاه با توان هزار مگاوات در حال بهره‌برداری است و واحدهای دوم و سوم آن نیز با توان هزار و ۵۷ مگاوات در حال ساخت هستند.
 
کدام شهرها ببیشترین ماینر را دارند؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون استان‌های تهران (به ویژه مناطق صنعتی اطراف)، خراسان رضوی، اصفهان و آذربایجان شرقی رکورددار کشف مراکز ماینینگ غیرقانونی بوده‌اند.