کتایون مصری:
بعید می‌دانم این طرح نتیجه بگیرد
کتایون مصری پژوهشگر مطالعات زنان در واکنش به طرح مجلس مبنی بر حبس‌زدایی از مهریه و کاهش تعداد ۱۱۰ سکه به ۱۴ سکه می‌گوید:« قبلاً هم چنین اقداماتی وجود داشته است؛ ضرورت دارد که با مشورت با نخبگان جامعه، فعالان حوزه زنان و هر کسی که دغدغه مسائل زنان و خانواده را دارد، طرح‌هایی از این دست را تدوین کنند.»
ایران آنلاین: او با اشاره به اینکه باید نظر کارشناسان را بررسی و سپس طرح را عنوان کنند، می‌گوید:« فراکسیون زنان مجلس ارتباط چندانی با اقشار مختلف زنان ندارد، به رغم اینکه ما انتظار داریم وقتی یک طرحی ارائه می‌شود، از قبل با صاحبان تخصص در این زمینه‌ها هم صحبتی شود. در حال حاضر ما می‌بینیم که مجلس یک کاری را انجام می‌دهد، سپس دولت واکنش دیگری در این زمینه دارد. از یک طرف دیگر ممکن است دولت یک پیشنهاد، لایحه و طرحی ارائه دهد که مجلس نسبت به آن واکنش منفی دارد، همین رویه نشان می‌دهد آن رابطه ارگانی که مورد انتظار است بین این دو نهاد وجود نداشته و همفکری و هم‌افزایی میان معاونت امور زنان و فراکسیون زنان مجلس دیده نمی‌شود.»
مصری با اشاره به اینکه از وقتی که میزان سکه‌ها را با دغدغه کاهش زندانیان مهریه به ۱۱۰ رساندند زمان زیادی نمی‌گذرد، می‌گوید: «اکنون یکباره مطرح می‌شود که میزان مهریه باید ۱۴ سکه باشد، ولی باید ابتدا هدف این طرح از سوی فراکسیون زنان، کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس بیان شود زیرا تا مردم و مجریان اقناع نشوند قاعدتاً این طرح بلااجرا خواهد بود.»
او با تأکید بر اینکه مهریه، قانونی میان زوجین است، می‌گوید:« مهریه جزو مهم‌ترین قوانین مالی زوجین است یعنی روابط اقتصادی و مالی زوجین با ابزارهایی مختلفی تنظیم می‌شود که یکی از آنها مهریه است. بنابراین اگرچه رکن ازدواج محسوب نمی‌شود و ما ازدواج‌های موقت و ازدواج‌هایی داریم که مهریه پس از عقد تعیین می‌شود اما هدف اسلام از تعیین مهریه این بوده که شأن زن در جامعه حفظ شود.»
مصری مهریه را ابزاری برای تأمین امنیت اقتصادی زن قلمداد می‌کند و می‌گوید:« در تمام جوامع این عرف است که میزان مهریه و حق زن را مشخص می‌کنند اما اگر اکنون شاهد افزایش لجام گسیخته مهریه و به دنبال آن افزایش زندانیان مهریه هستیم، قاعدتاً باید علت را در باورهای عرفی جست‌و‌جو کرد و دید عرف جامعه چطور به این نتیجه رسیده که با مهریه سال تولد امنیت اقتصادی یک زن را می‌توان تأمین کرد؟ وگرنه قانون آن هم از نوع قوانین بازدارنده فقط روی کاغذ می‌ماند و باز هم می‌بینیم که طلاق‌های توافقی، مهریه‌های بالا وعدم تمایل به ازدواج وجود دارد.»
ریشه مشکلات در اقتصاد است
به عقیده این پژوهشگر، طلاق‌های توافقی سیر صعودی داشته‌اند و کاهش مهریه کمکی به این موضوع نمی‌کند. وی می‌گوید: « وقتی مجلس یک طرحی را در سطح کلان بررسی و بیان می‌کند، نیمی از جمعیت کشور که در شرف ازدواج هستند انتظار دارند این طرح به شکل کارشناسی انجام شود. در حالی که از قبل مهریه به میزان ۱۱۰ سکه کاهش یافته اما بازهم طلاق‌های توافقی سیر صعودی و سن تجرد قطعی افزایش داشته است. بازهم تأخیر در ازدواج در جوانان و عدم تمایل به فرزندآوری به قوت خود باقی است بنابراین باید به نمایندگان مجلس گفت مشکل کاهش یا حذف مهریه نیست بلکه ریشه در اقتصاد و شرایط فرهنگی دارد.» او با تأکید بر اینکه زن حق قانونی زیادی ندارد، می‌گوید: « یک زن در دنیای امروز چه حقوقی دارد؟ در حال حاضر چه چیزی به زن داده می‌شود تا مهریه‌ای که تنها پشتوانه زن است از او دریغ شود؟ ۱۴ سکه که هیچ اگر سال آینده مهریه را هم به ۵ سکه برسانند تا هزینه زندانیان مهریه کم شود، نباید تعجب کرد.»
این پژوهشگر حوزه زنان با تأکید بر اینکه آگاهی زنان امروز بالا رفته است، می‌گوید:« این طرح متناسب با عرف، خواسته‌های عرفی و آگاهی زنان امروز نیست مگر اینکه بپذیرند اگر می‌خواهند مهریه را تعدیل کنند به همان میزان باید به حقوق یک مادر، زن و همسر توجه داشته باشند. زمانی می‌توانند این حق را از زن بگیرند که امتیازی به او بدهند. در غیر این صورت فقط ضایع شدن مکرر حق زنان را شاهد هستیم مانند سایر قوانینی که خیلی وقت‌ها بلااجرا می‌ماند و اگر اجرا شود باعث ظلم مضاعف به زنان است.»
او در پاسخ به این سؤال که بنابراین کاهش سکه نمی‌تواند منجر به کاهش طلاق شود؟ می‌گوید:« به هیچ عنوان، اتفاقاً این کار طلاق را تسریع می‌کند، این روزها که حجم بالایی از طلاق‌ها توافقی انجام می‌شود، در بسیاری از مواقع زن تمام حق و مهریه خود را می‌بخشد و در بسیاری از پرونده‌های طلاق، زن مهریه خود را نمی‌گیرد و اتفاقاً هرچقدر هم میزان مهریه پایین بیاید، طلاق راحت‌تر انجام می‌شود. حتی کسی که استطاعت آنچنانی ندارد از ۱۴ سکه هم می‌گذرد، بنابراین طرح مذکور با مفهوم تحکیم خانواده همخوانی ندارد. برخی از دختران ما اصلاً مهریه نمی‌خواهند ولی آیا باید دید که پسران نیز در این شرایط جامعه تمایل به ازدواج دارند؟ در حال حاضر مشکلات متعدد اقتصادی از آمار ازدواج کاسته است.»
به گفته او، وقتی حقی که به زن اختصاص دارد و دین خدا هم آن را حلال کرده به بهانه دغدغه استحکام خانواده از او می‌گیریم، پس شک نکنید که با این اقدام، طلاق خیلی راحت‌تر هم انجام می‌شود.»
او در واکنش به حکم پابند الکترونیک به جای حبس می‌گوید:« کسی که چنین طرحی را تصوب می‌کند روابط میان اعضای خانواده رابطه پدر و فرزندی و رابطه زن و شوهری را نادیده می‌گیرد. این چه طرحی است که پدر به خانواده برگردد اما پابند داشته باشد. اثرات روحی و روانی زیادی به دلیل پابند ایجاد خواهد شد. اگر نفرتی که نسبت به مادر یا پدر ایجاد شده و خصومت‌هایی که افزایش پیدا می‌کند را هم کنار بگذاریم؛ آیا آن مرد که توان پرداخت مهریه نداشته مگر جانی و قاتل است که پابند داشته باشد؟ این کار وجهه خوبی ندارد و از اقتدار پدر و محبوبیت مادر کم می‌کند. عقده‌گشایی دو طرف در خانواده زیاد می‌شود و فرزندان آسیب زیادی می‌بینند. همچنین به زور نگه‌داشتن ساختار یک خانواده با پابند الکترونیک ممکن نیست.»
انتهای پیام/