طلسم تابستانی بورس شکست

گروه بورس_روزنامه ایران: اول، سیگنالی که فعالان اقتصادی از انتصاب‌های جدید در شورای عالی امنیت ملی مبنی بر حرکت به سمت گشایش‌های بین‌المللی گرفتند. دوم، باز شدن گره مذاکرات FATF  و سوم، استراحت پس از یازده روز منفی و نزدیک شدن به سطوح ارزندگی. به هر ترتیب برای پایدار شدن مسیر صعودی بورس تهران نیاز به رخدادهای واقعی‌تر و محکم‌تری است که سابقه پنج‌ساله بی‌اعتمادی به سهام را تغییر دهد. اما وجه مثبت وضعیت روز گذشته آن است که بازارها در محدوده نزدیک به بدبینانه‌ترین سناریوها در حرکت هستند و در نتیجه هرگونه پیام مثبت و شفاف‌سازی در مسیر اقتصادی-سیاسی کشور می‌تواند به سرعت اثرات مثبت خود را به نمایش بگذارد که نمونه آن افت دلار و سکه در معاملات دیروز و در مقابل ثبت روز سبز برای سهام بود.
 
برخورد سهام به هسته سخت
بورس تهران روز گذشته توانست برای اولین بار در ماه مرداد رنگ سبز به خود ببیند. برداشت مثبت از انتصاب علی لاریجانی در کنار خبرهای مربوط به آغاز شدن قریب‌الوقوع مذاکرات FATF ‌خوش‌بینی‌ها به کاهش ابهامات و تنش‌های سیاسی را افزایش داد. به این ترتیب، به سرعت افت نرخ دلار و رشد سهام بویژه در آغاز معاملات دیروز رقم خورد. این واگرایی دلار و سهام به خوبی نشان می‌دهد که مسأله اصلی اقتصاد ایران به چشم‌انداز فضای غیراقتصادی برمی‌گردد.
تأیید این ماجرا را می‌توان در گروه‌های پرتقاضای بورس نیز جویا شد. جایی که سهام بانکی و خودرویی با بیشترین اقبال مواجه شده بودند؛ صنایعی که از آنها تحت عنوان «برجامی» یاد می‌کنند و عموماً با فضای مثبت سیاسی همراه می‌شوند. اما نکته‌ای که نباید از یاد برد نزدیک شدن بورس تهران به «هسته سخت ارزندگی» است. به عبارت دقیق‌تر، افت‌های شدید قیمت‌ها در مدت اخیر یک جذابیت مهم برای سهام ایجاد کرده است که از یک سو، فروشندگان را برای عرضه مردد می‌کند و از سمت دیگر، سرمایه‌گذاران کمین‌نشین را برای خرید مترصد نگه می‌دارد.

سیگنال تغییرات جدید
تغییرات اخیر در ساختار شورای عالی امنیت ملی و انتصاب علی لاریجانی به عنوان دبیر این شورا، مورد توجه فعالان اقتصادی و کارشناسان قرار گرفته است. پایگاه اطلاع‌رسانی سنا طی مطالبی به بررسی این تحول از نگاه صاحب‌نظران پرداخته است و ارزیابی می‌شود این تغییرات به عنوان فرصتی برای بهبود روابط خارجی و تقویت سرمایه اجتماعی و اقتصادی کشور تلقی شود. اتفاقی که می‌تواند اثرات مثبتی بر روحیه سرمایه‌گذاری در کشور داشته باشد. برخی نقل قول‌ها را در ادامه می‌خوانید:
 
کامران ندری، اقتصاددان: «خروج از دام تحریم‌ها شرط لازم برای هرگونه اصلاح اقتصادی است و تغییرات اخیر در شورای عالی امنیت ملی می‌تواند امید و تحرک را به اقتصاد و بازارها بازگرداند. بدون اصلاح روابط خارجی، دستیابی به اهداف توسعه‌ای دشوار خواهد بود. البته عبور از تحریم‌ها شرط لازم است اما کافی نیست و در گام تکمیلی باید موانع و مشکلات داخلی که عمیق‌تر هم هستند، رفع شوند. هرچند هزینه تغییر نهادهای غیربهینه به مراتب بیشتر از هزینه رفع تحریم‌هاست، اما بدون اقدام برای آنها آثار مثبت توافقات بین‌المللی دوام نخواهد داشت.» 
کیوان کاشفی، عضو هیأت رئیسه اتاق ایران: «تغییرات اخیر در ساختار تصمیم‌گیری، فرصتی ارزشمند برای استفاده از سرمایه اجتماعی ایجاد کرده است. اینکه نظام و دولت به این نتیجه رسیده‌اند که باید تغییراتی ایجاد شود، قطعاً حرکت مثبتی است و بخش خصوصی از این تغییرات استقبال می‌کند. در شرایط پس از جنگ ۱۲ روزه، شاهد گشوده شدن یک پنجره تازه در کشور هستیم که حول محور میهن‌پرستی شکل گرفته است. این اتفاق یک سرمایه اجتماعی ارزشمند است که اگر به ‌درستی از آن استفاده شود، هم سرمایه اجتماعی تقویت خواهد شد، هم مردم همراهی بیشتری با سیاست‌ها خواهند داشت و هم چهارچوب‌های بهتری در اداره کشور شکل خواهد گرفت.»
علی‌رضا عسکری مارانی، پیشکسوت بازار سرمایه: «حضور فردی با تجربه و دیدگاه اعتدالی می‌تواند پیام مثبتی برای کشور و بازار سرمایه به دنبال داشته باشد. هرچند اکنون قضاوت قطعی درباره تأثیر این تغییرات بر بازار سرمایه دشوار است و مشکلات اصلی بازار سرمایه فراتر از تغییرات مدیریتی است اما انتصاب دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی با توجه به تجربه و عملکرد ایشان در جایگاه قانونگذاری و مشاور مقام معظم رهبری، می‌تواند تأثیر مثبتی بر فضای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، کسب‌وکار و بازار سرمایه داشته باشد.»
مهدی رباطی، کارشناس بازار سرمایه: «انتخاب لاریجانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی می‌تواند به کاهش ریسک‌های سیاسی و افزایش ثبات روانی بازار کمک کند. لاریجانی با تجربه مذاکرات هسته‌ای و شناخت ساختارهای تصمیم‌گیری، احتمالاً به سمت عقلانیت و تعامل بیشتر حرکت می‌کند و این نکته مثبتی برای فضای کلان اقتصاد و بازار است.»
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران: «با توجه به سابقه و تجربه بالای لاریجانی، که نشان از نرمش و واقع‌بینی دارد، احتمال دارد این انتصاب به گشایش‌های سیاسی منجر شود که در نهایت به گشایش‌های تجاری و افزایش توان تولیدی و بازار سرمایه ایران کمک خواهد کرد.»
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی: «انتصاب لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی، گامی مؤثر در ارتقای سطح تصمیم‌گیری‌های کلان و ثبات اقتصادی و فضای بازارهاست.»
محمود گودرزی، مدیرعامل شرکت بورس تهران: «انتصاب سیاسی اخیر در رأس شورای عالی امنیت ملی، ریسک‌های سیاسی را کاهش می‌دهد و فعالان بازار سرمایه امیدوارانه ماه‌های آینده را رصد خواهند کرد. کاهش ریسک سیاسی، بازارهای موازی همچون ارز و طلا را تضعیف خواهد کرد و نقدینگی سرگردان به‌دنبال فرصتی جایگزین، به سمت بازار سرمایه سوق پیدا خواهد کرد و می‌تواند سمت تقاضا را در این بازار تقویت کند.»
 
نگاه آماری به بازار سرمایه
برابری مثبت و منفی؛ شاخص کل بورس با رشد ۱۶ هزار واحدی در نیمه بالایی کانال ۲.۵ میلیون واحدی باقی ماند. هرچند در شروع وزن نمادهای مثبت بالا بود، اما در پایان بازار تقریباً تعداد نمادهای مثبت و منفی به یکدیگر نزدیک شد و حتی صف‌های فروش از صف‌های خرید سبقت معناداری گرفتند.
خروج از طلا ورود به سهام و درآمد ثابت؛ جریان سرمایه نیز بین بازارهای مختلف نشان می‌دهد خوش‌بینی‌های ایجادشده در دل فعالان خرد بازارها نیز نفوذ کرده است. به طوری که دیروز، صندوق‌های طلا با خروج سرمایه بیش از ۴۰۰ میلیارد تومانی مواجه شدند و در مقابل بخش سهام و صندوق‌های درآمد ثابت با ورود پول به ترتیب بیش از ۷۰۰ و ۱۱۵۰ میلیارد تومان از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی همراه بودند.