سیاست ایران بر مدار اتحاد مقدس

گروه سیاسی: سخنان چهارشنبه هفته گذشته علی لاریجانی در نشست اندیشمندان علوم انسانی در این باره در پس روزهایی مطرح شد که مجادله‌ها، خبرسازی‌ها و بگم بگم‌ها از سوی بعضی چهره‌های سیاسی و تلاش برای بازگشایی پرونده موضوعاتی که طی یک سال گذشته به نفع حفظ انسجام اجتماعی تعلیق شده‌اند؛ این پرسش را در اذهان ایجاد کرد که آیا «اتحاد» و «انسجام» مفاهیمی دارای تاریخ مصرف مشخص بوده‌اند؟ پرسشی که در دو روز گذشته چه در موضع‌گیری دبیر شورای عالی امنیت ملی و چه در سرمقاله مهم پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری با تیتر صریح «اتحاد مقدّس تاریخ مصرف ندارد» پاسخ داده شد.

عبور از اختلافات به نفع ایران

روزهای پایانی خرداد ماه بود که جنگی برآمده از اتحاد نامقدس رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا بر ایران تحمیل شد. جنگی که با اهداف موهوم تضعیف نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق به شهادت رساندن فرماندهان نظامی و نخبگان علمی و نیز تخریب زیر ساخت‌های صنعت هسته‌ای انجام شد اما خیال خام دیگری را نیز پیگیری می‌کرد و آن چیزی نبود جز به خیابان کشاندن مردم و سامان دادن به اغتشاش‌هایی که در همه سال‌های گذشته به‌وجود آمده و البته ناکامی شان به اثبات رسیده بود.

واکنش جامعه ایرانی اما بر خلاف انتظار دشمنان چیزی جز شکل‌گیری و تجلی یافتن اتحاد و یکصدایی کم نظیر نبود. اتحاد و انسجامی که به باور بسیاری از کارشناسان اگر چه حول محور حفظ منافع و تمامیت ارضی ایران شکل گرفته اما فارغ از تأثیر رویکردهای سیاسی اجتماعی نبود که طی یک سال گذشته در سطوح عالی از حکمرانی اتخاذ شد.

گفتمان وفاق ملی به معنای کنار گذاشتن اختلافات و رقابت‌های سیاسی بی‌دلیل بود و تصمیماتی برای گشایش‌های اجتماعی و جلوگیری از اجرای قوانین و سیاست‌هایی که می‌توانست شکاف‌ها را تعمیق کند. بر همین اساس بود که در روزهای پس از جنگ مقامات عالی کشور در کنار طیف گسترده‌ای از فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی همصدا با هم بر ضرورت تقویت انسجام ملی تأکید کردند.

مسأله البته صرفاً وجود دشمنان و فشارهای خارجی نیست. ایران در سال‌های اخیر با روند رو به تزایدی از ناترازی‌ها و مشکلات داخلی مواجه است که به هم‌افزایی میان قوا ونخبگان سیاسی برای یافتن چاره و اجرای راه‌حل‌های بعضاً سخت و چالش برانگیز نیازمند است؛ ضرورتی که عملی شدن آن در فضای آکنده از تقابل‌ها و تعارض‌های سیاسی چندان منتهی به نتیجه مطلوب نخواهد بود.

با وجود این در حالی که هنوز چهار ماه از آن جنگ تحمیلی نگذشته و کشور با پرونده‌های مهمی همچون تأمین معیشت اقشار کم درآمد، حل مسائل اقتصادی و بحران‌های موجود در حوزه آب، انرژی و... مواجه است، بر خلاف انتظار جامعه مجادله‌های سیاسی و پیگیری رویکردهای جناحی در موضوعات مختلف به صحن برخی نهادهای حاکمیتی و رسانه‌های متبوع جریان‌های سیاسی بازگشته است.

یکی بدون در نظر گرفتن تبعات یک خبرسازی کذب مدعی برنامه دولت برای افزایش قیمت بنزین شد و دیگری با صرف نظر از منافع کلان ملی طرح سه فوریتی برای متوقف کردن تصمیم مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره لایحه CFT نوشت. یکی علیه روابط دیپلماتیک با برخی کشورهای متحد موضع گرفت و آن دیگری خواهان اجرای قانونی شد که یک سال پیش برای جلوگیری از تبعات منفی اجرای آن بر انسجام اجتماعی با رأی شورای عالی امنیت ملی متوقف شده بود.
 
دعوت دوباره به تلاش برای تقویت انسجام ملی

این وضعیتی بود که هشدار و جلب توجه سیاسیون به واقعیات را ضروری ساخت. تا آنجا که علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی که جدای از این مسئولیت مهم سالهاست به عنوان سیاستمداری عقلانیت‌گرا شناخته می‌شود در سخنانی با گفتن اینکه «برخی زعمای سیاسی کشور هنوز حساسیت و خطیر بودن موقعیت کنونی را به‌خوبی لمس نکرده‌اند و به محض اینکه حادثه‌ای رخ می‌دهد به راحتی با یکدیگر جدال می‌کنند و فضای کشور را به هم می‌ریزند».

این رفتار را نشان درک نکردن بزرگی صحنه پیش روی کشور دانست و گفت: «اختلافاتی وجود دارد اما وقتی در عرصه‌ای قرار دارید که جنگ وجود دارد و جنگ هم جنگ مهمی است و همه غرب با یکدیگر تبانی کرده‌اند باید خیلی چیزها را برای وقتی دیگر کنار گذاشت.» لاریجانی با این تذکر که «این موقف نیازمند گذشت و بزرگواری است»، امکان وجود اختلاف دیدگاه را منتفی ندانست، اما تأکید کرد: «در این شرایط باید از اختلافات عبور و برای تقویت انسجام ملی تلاش کنیم.»

هم‌زمان با این موضع‌گیری دبیر شورای عالی امنیت ملی، سرمقاله‌ای تحت عنوان «اتحاد مقدّس تاریخ مصرف ندارد» در صدوسی‌ویکمین شماره روزنامه اینترنتی رسانه KHAMENEI.IR منتشر شد که تأکیدی دوباره بر این ضرورت بود.

در این سرمقاله با بیان اینکه «اتحاد، شرط پیروزی در میدان و شرط بقا در صلح است و امروز نیز، هر سخن و رفتاری که اعتماد عمومی را تضعیف کند، دانسته یا نادانسته در خدمت دشمن قرار می‌گیرد»، آمده است: «وحدت به معنای حذف تنوع یا تفاوت دیدگاه‌ها نیست. جامعه زنده، چندصداست اما نباید چندجهت شود. اگر اختلاف‌نظرها در مسیر منافع ملی مدیریت شوند، به جای تهدید، به منبعی برای پویایی تبدیل خواهند شد.

رمز اتحاد پایدار، همین توانایی در تبدیل تفاوت به تکامل است». این سرمقاله همچنین با یادآوری این واقعیت که «دشمنان امروز، با ابزار رسانه و جنگ شناختی می‌کوشند همدلی را هدف قرار دهند و به‌جای حمله نظامی، ذهن‌ها و اعتمادها را نشانه گرفته‌اند»، تأکید داشت: «اتحاد مقدس، تنها یادگار گذشته نیست؛ مأموریتی برای امروز است. ما باید از آن پاسداری کنیم، چون تا وقتی این پیوند زنده است، هیچ نقشه‌ای علیه ایران به سرانجام نخواهد رسید.»

برش

 پاسخ جانشین رئیس سازمان بسیج مستضعفین به انتقادات درباره حجاب:به مسائل تفرقه‌افکن نپردازیم

اهمیت حفظ انسجام ملی و برتری داشتن آن بر پیگیری موضوعات مورد اختلاف از جمله در مسائل فرهنگی و اجتماعی در سخنان روز گذشته جانشین رئیس سازمان بسیج مستضعفین نیز بازتاب داشت. سردار سیدقاسم قریشی با بیان اینکه «رمز اصلی مردم ما وحدت و انسجام بود که با تبعیت از رهبری در مقابل دشمن می‌ایستادند.»هرگونه سخن و هرگونه بیانی را از طرف هر کسی که به این انسجام و این وحدت به هر بهانه‌ای ضربه بزند به نفع دشمن دانست و گفت: «برخی تلاش می‌کنند در رسانه‌ها به اشکال مختلف بین مردم، بین جریانات سیاسی و بین نظام، یعنی قوای مختلف و سازمان‌های مختلف، اختلاف بیندازند تا به هدف خود برسند.»

او در خصوص انتقاداتی که در موضوع حجاب و عملکرد دولت در این حوزه فرهنگی مطرح شده است نیز این‌گونه موضع گرفت که «به نظر من خیلی به مسائل تفرقه‌افکن ورود نکنیم و نپردازیم اما به هر حال در کشور ما یک فرهنگ دینی و یک غیرت دینی با یک سابقه چند هزارساله حاکم است که باید همه ما به آن احترام بگذاریم و آن را حفظ کنیم.»
 

سردار قریشی در پاسخ به این سؤال که آیا در حال حاضر اقدامات دولت را در زمینه دفاع ملی مثبت ارزیابی می‌کنید، عنوان کرد:«بله؛ دولت به وظایف خود عمل کرده است، البته دولت وظایف دیگری نیز دارد یعنی وظایف دفاع مقدس با وظایف دیگری که در قبال مردم دارد یکی است و هر دو برای مردم است. دولت هم در رابطه با دفاع مقدس و هم در ارائه خدمات به مردم وظیفه خود را به‌خوبی انجام می‌دهد.»