تعهد به تئاتر، احترام به مخاطب

گروه فرهنگ - ایران آنلاین: «کاظم هژیرآزاد» که این روزها با نمایش «خندیدن زیر مشت و لگد» در تماشاخانه ملک روی صحنه است، پس از اجرای نمایش، همسرش زویا امامی بازیگر تئاتر را از دست داد و در پی این اتفاق ناگوار، با وجود تماس تهیه‌کننده اثر برای توقف اجرا، توقف اجرا را قبول نکرد و درخواست کرد تا اجرا به صحنه برود. این در حالی‌ است که امروزه بسیاری از بازیگران تازه به صحنه رسیده با هر بهانه‌های بسیار کمتر از مرگ یک عزیز یا مریض بودن، حتی تمرین تئاتر را هم تعطیل کرده و التزامی به آن ندارند. 

از این حیث می‌توان تصمیم کاظم هژیرآزاد به عنوان یک بازیگر و هنرمند پیشکسوت در عرصه تئاتر را مصداقی از تعهد هنری و اخلاقی دانست که اعتبار و ارزش یک بازیگر را فارغ از توان بازیگری‌اش اثبات و بازنمایی می‌کند؛ رفتاری که هم تعهد حرفه‌ای به تئاتر است و هم برآمده از احترام به مخاطب. 

برخی هم در واکنش‌هایی تند به این تصمیم، آن را بی‌تعهدی به مرگ همسر دانسته‌اند. این در حالی است که همه از رابطه حسنه و احترامی که بین این زوج بود باخبرند و «زویا امامی» همسر کاظم هژیرآزاد خود از بازیگران قدیمی تئاتر بود که عمری در کنار هم بازی و زندگی کرده‌اند. 
هژیرآزاد در صفحه شخصی خودش در شبکه‌های اجتماعی هم نوشت: «همکارم بود، همراهم بود.  بعد از فوت پسرم در همه‌گیری کرونا دچار افسردگی و سپس پارکینسون شد و دیگر نمی‌توانست به کار هنری ادامه دهد که‌ ای کاش می‌توانست. شاید کار هنری می‌توانست تسکینی بر دل شکسته‌اش باشد. ولی همه کارها به دست اوست. 

به هر حال هرچه خواست اوست. ما راضی‌ایم به رضای او». واقعیت این است که آنچه در روح این متن نهفته، شاید راهی به رستگاری باشد، اینکه هنر می‌تواند رهایی‌بخش باشد. به قول نیچه: «هنر اگر نبود، واقعیت ما را خفه می‌کرد». 

از این حیث می‌توان تصمیم هژیرآزاد برای حضور بر صحنه تئاتر را فارغ از تعهد فردی و حرفه‌ای او به هنر، روایتی از نقش هنر و فضیلت‌های آن در بحران‌ها و روزهای سخت و دشوار زندگی هم دانست. اینکه هنر می‌تواند انسان را از تنگناهای زندگی به تمنا و معنای دوباره بخشیدن به زیستن، ارتقا بخشد.  

رفتار او مصداقی از این سخن توران پیرهادی بود که: «غم‌های بزرگ را به کارهای بزرگ تبدیل کنیم.» این رفتار در واقع نشان داد که کاظم هژیرآزاد نه فقط هنرمندی در عرصه نمایش است که هنر زندگی کردن را هم خوب بلد است و به آن التزام دارد. الناز ملک که کارگردان این تئاتر بود، بعد از پایان نمایش رو به کاظم هزیرآزاد گفت: «آقا در لحظه‌لحظه اجرای امشب معنی عشق، ایمان و تعهد به هنر را از شما یاد گرفتم. سایه شما بر سر هنر این مملکت باقی بماند.»