شتاب بخشی به تولیدات هیبریدی و برقی

یاسمن صادق شیرازی_ گروه خودرو:  مسعود پزشکیان در این توئیت تأکید کرده است که تقویت ارتباطات ریلی، خدمات چند میلیون نفر را بهبود می‌بخشد و با کاهش سفرهای درون‌شهری با خودرو، مصرف بنزین را پایین می‌آورد؛ اقدامی که آن را مکمل سیاست‌های دولت برای مدیریت مصرف سوخت توصیف کرد. اما این تنها پیام رئیس‌جمهوری نبود. چند روز پیش‌تر، در جلسه هیأت دولت، پزشکیان خطاب به خودروسازان هشدار داده بود که اگر در یک بازه زمانی معقول، موتور خودروها اصلاح نشود و مصرف سوخت به سطح قابل‌قبول نرسد، دولت ناچار به بازنگری در سیاست تخصیص ارز و صدور مجوز تولید خواهد شد؛ هشداری که با دعوت به خرید فناوری روز دنیا همراه شد و نشان داد این‌بار دولت قصد عقب‌نشینی ندارد.

مسیر اجباری کاهش مصرف سوخت
پشت صحنه این پیام‌ها، بسته سیاستی مشخصی قرار دارد که از سوی نهادهای تخصصی دولت در حال تشریح است. سهیل معمارباشی، معاون بهره‌برداری و حمل‌ونقل ایدرو در یک برنامه رادیویی تأکید می‌کند که طبق استانداردهای مصوب کشور، مصرف سوخت خودروها باید سالانه پنج درصد کاهش یابد. او می‌گوید: «سال‌هاست این الزام در قوانین وجود دارد و اکنون زمان اجرای جدی آن فرا رسیده است.» معمارباشی در توضیح راهبرد دولت می‌گوید: «نوآوری در موتورهای کم‌مصرف، دیگر یک انتخاب اختیاری برای خودروسازان نیست.» او معتقد است: «اگر خودروسازان بخواهند در فضای جدید باقی بمانند، باید به سمت ارتقای فنی، بهبود راندمان سوخت و استفاده از مشوق‌هایی بروند که دولت برای اصلاح محصول در نظر گرفته است.»
در بخش دیگری از این بسته اصلاحی، دولت بر دو عامل مهم آلودگی هوا تمرکز کرده است: موتورسیکلت‌ها و خودروهای فرسوده. محمدصادق مفتح، قائم مقام وزیر صمت در گفت‌وگو با «ایران» توضیح می‌دهد که«بر اساس آمار، بیشترین میزان انتشار آلاینده دی‌اکسید کربن (CO2) در شهرهای بزرگ از سوی موتورسیکلت‌ها است؛ پیشرانه‌هایی بنزینی، قدیمی و فاقد استانداردهای روز که نقش پررنگی در تشدید آلودگی دارند.» او تأکید می‌کند حذف موتورسیکلت‌های فرسوده و جایگزینی آنها با نمونه‌های کم‌مصرف یا برقی باید با همکاری شهرداری‌ها و وزارت کشور با سرعت بیشتری دنبال شود. در کنار این موضوع، نوسازی خودروهای فرسوده نیز همچنان یکی از محورهای اصلی کاهش آلودگی است؛ طرحی که به گفته مفتح، اگر شهرداری‌ها آن را فعال نگه دارند، می‌تواند بخش بزرگی از ذرات آلاینده را از چرخه حمل‌ونقل حذف کند.

گذار ناگزیر به سمت خودروهای برقی و هیبریدی
قائم مقام وزیر صمت در بخش دیگری از گفت‌وگو، نقشه راه دولت در حوزه تولید خودرو را تشریح می‌کند. او می‌گوید: «در کنار کنترل آلودگی، مسیر آینده صنعت خودرو باید به سمت تولید خودروهای هیبریدی و برقی برود. با اصلاح قیمت بنزین به نظر می‌رسد رغبت مردم به سمت خودروهای برقی و هیبریدی افزایش داشته باشد.» به گفته او، هماهنگی با خودروسازان برای افزایش تولید این محصولات آغاز شده و در یک‌سال گذشته رشد قابل‌توجهی نیز داشته است.
مفتح یادآور می‌شود که عقب‌ماندگی تکنولوژی صنعت خودرو ایران موضوعی مورد اجماع کارشناسان است و اصلاح خطوط تولید و نوسازی پلتفرم‌ها باید با سرعت بیشتری پیش برود. او توضیح می‌دهد: «این یک فرآیند مستمر است و معاونت ماشین‌آلات وزارت صمت به‌طور پیوسته در حال پیگیری آن است.»
پیام دولت روشن و عملیاتی است: ترکیب سیاست‌های حمل‌ونقل ریلی، کاهش مصرف سوخت و به‌روزرسانی خطوط تولید خودرو، بسته‌ای جامع برای کنترل آلودگی هوا و ارتقای کیفیت خودروها ایجاد کرده است. محور اصلی این برنامه حذف خودروهای فرسوده و کاهش سهم آلایندگی موتورسیکلت‌ها در شهرها است، در کنار حرکت به سمت تولید خودروهای برقی و هیبریدی. کارشناسان و مسئولان تأکید دارند که بدون اجرای این سیاست‌ها، صنعت خودرو ایران همچنان با مصرف بالای سوخت و آلایندگی شدید مواجه خواهد بود و توسعه پایدار ممکن نخواهد بود. پیام واضح است: خودروسازان باید فناوری و استانداردهای روز را وارد کنند و در اصلاح موتور و کاهش مصرف سوخت پیشگام شوند، در غیر این صورت دولت در سیاست تخصیص منابع و مجوزهای تولید بازنگری خواهد کرد. این مسیر، فرصت و فشار هم‌زمان برای صنعت خودرو است و نشان می‌دهد که آینده بازار ایران، با فناوری‌های نو و بهینه‌سازی مصرف سوخت پیوند خورده است.