فوتبال پایه در ایران همچنان در سراشیبی سقوط
در ایران، فوتبال علاوه بر اینکه بهعنوان یک تفریح و سرگرمی پرطرفدار شناخته میشود، نقشی مهم در ایجاد احساس هویت ملی و تقویت روحیه جمعی دارد. از این رو، فوتبال پایه در ایران نه فقط برای پیشرفت این رشته ورزشی ضروری است، بلکه بهعنوان یکی از ارکان اصلی برای توسعه ورزش در سطح کشور به شمار میرود.
ایران آنلاین: تیم ملی فوتبال نوجوانان ایران در مرحله مقدماتی رقابتهای زیر ۱۷ سال آسیا با شکست دور از انتظار ۲ بر ۱ مقابل میزبانش هندوستان حذف شد و از صعود به دور نهایی باز ماند. ایران با هفت امتیاز، صدرنشین گروه بود و فقط به یک تساوی نیاز داشت اما با این شکست، با هندوستان هم امتیاز شد و به دلیل شکست در بازی رودررو از دور رقابتها کنار رفت. این مسابقات، بار دیگر مسالهای را آشکار کرد که سالهاست کارشناسان بر آن تاکید دارند اما گویا گوش شنوایی وجود ندارد.
مشکلات در انتخاب مربیان تیمهای ملی
به گزارش ایرنا، یکی از مسائل اساسی در فوتبال پایه ایران، انتخاب مربیان نامناسب و فاقد تجربه کافی برای تیمهای ملی است. مربیان در ردههای پایه باید از تخصصهای ویژهای برخوردار باشند؛ تخصصهایی همچون تواناییهای فنی و تاکتیکی، درک روانشناسی بازیکنان نوجوان و جوان و مدیریت اخلاقی اما متأسفانه در ایران این ویژگیها در انتخاب مربیان نادیده گرفته میشود.
مربیانی که در تیمهای ملی نوجوانان، جوانان و حتی امید ایران حضور دارند، کمتر بوده که به دلیل دانش و تجربه فنی در فوتبال پایه برای این رده انتخاب شوند و بیشتر به دلیل شناختهشدن در رسانهها و دیگر مسائل، برگزیده شدهاند.
این انتخابهای نادرست موجب میشود بسیاری از استعدادهای بالقوه کشور بهدلیل عدم هدایت درست و اصولی، از مسیر پیشرفت باز بمانند و حتی ممکن است نتوانند به سطح حرفهای برسند.
بحران در شناسایی و پرورش استعدادها
فوتبال پایه در ایران به دلیل کمبود امکانات و منابع مالی مناسب، از شناسایی استعدادهای واقعی بازمانده است. فرآیند شناسایی استعدادها باید بهطور مداوم و بر اساس اصول علمی انجام شود اما در ایران این مساله به شدت ضعیف است. به دلیل عدم دسترسی بسیاری از نوجوانان به امکانات ورزشی و مدارس فوتبال معتبر، استعدادهای زیادی در مناطق دورافتاده و شهرستانها گم میشوند.
در حالی که در کشورهای پیشرفته، تیمهای ملی ردههای پایه با استفاده از سیستمهای هوش مصنوعی و تحلیلهای دقیق دادهها به شناسایی استعدادها میپردازند، ایران هنوز در ابتداییترین مراحل این فرآیند قرار دارد. این وضعیت باعث میشود که فقط بازیکنان از خانوادههای متمول که میتوانند هزینههای مدارس فوتبال را تأمین کنند، شانس ورود به تیمهای ملی را پیدا کنند. این امر باعث محدود شدن تنوع استعدادها و ناکامی در انتخاب بهترینها میشود.
کمبود مربیان متخصص و دورههای آموزشی
در فوتبال پایه ایران، کمبود مربیان متخصص و آگاه به علم روز فوتبال یکی دیگر از مشکلات بزرگ است. مربیان ایران بیشتر از آنکه به علم فوتبال و روشهای مدرن آموزشی مسلط باشند، از تجربههای خود در زمان بازی یا آموزشهای قدیمی استفاده میکنند. این موضوع باعث میشود که بازیکنان با مهارتهای کهنه و غیر علمی رشد کنند و قادر به رقابت با تیمهای پیشرفته جهانی نباشند. فدراسیون فوتبال ایران باید به طور جدی به این موضوع توجه کرده و دورههای تخصصی آموزشی برای مربیان برگزار کند تا آنان بتوانند بهروزترین تکنیکها و روشها را برای آموزش بازیکنان استفاده کنند.
نبود برنامهریزی بلندمدت و ساختار مناسب
یکی از عواملی که فوتبال پایه ایران را دچار بحران کرده است، نداشتن برنامهریزی بلندمدت و ساختار مناسب است. فدراسیون فوتبال ایران باید برای تیمهای پایه برنامههای استراتژیک و درازمدت تهیه کند تا استعدادهای جوان به درستی شناسایی، آموزش و هدایت شوند. بهعلاوه، باید یک ساختار مالی و مدیریتی متناسب با این برنامهها ایجاد شود تا امکانات لازم برای رشد بازیکنان فراهم شود.
در حال حاضر، تیمهای پایه در ایران، بیشتر تحت فشارهای زمانی و مالی قرار دارند و این امر باعث میشود برنامههای آموزشی و تمرینی به درستی اجرا نشوند. برای مثال، برگزاری اردوهای کوتاهمدت، بازیهای دوستانه و کمپهای آموزشی استاندارد که در سطح جهانی برای بازیکنان ردههای پایه برگزار میشود، در ایران به ندرت اتفاق میافتد.
مشکلات روانی و انسانی در فوتبال پایه
در بسیاری از موارد، مسائل روانی و انسانی مربیان و بازیکنان بهطور جدی نادیده گرفته میشود. انتخاب مربیان با مشکلات روحی و روانی میتواند اثرات منفی زیادی روی تیمها و بازیکنان بگذارد. در فوتبال پایه، علاوه بر مهارتهای فنی و تاکتیکی، عوامل روانی و انگیزشی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
بازیکنان نوجوان و جوان به دلیل روحیه شکنندهای که دارند، نیازمند مربیانی هستند که علاوه بر آموزش فنی، از تواناییهای روانشناختی نیز برخوردار باشند. مربیانی که قادر به حمایت روانی و انگیزشی از بازیکنان باشند، میتوانند به شکوفایی استعدادهای بازیکنان کمک کنند.
کمبود امکانات و زیرساختهای ورزشی
مساله دیگری که فوتبال پایه ایران با آن دستوپنجه نرم میکند، کمبود امکانات ورزشی و زیرساختها است. در حالی که در کشورهای پیشرفته امکانات استاندارد و بهروز در اختیار تیمهای پایه قرار دارد، در ایران این امکانات به شدت محدود است. زمینهای تمرینی، تجهیزات، و حتی خوابگاهها و مراکز تغذیهای برای بازیکنان نوجوان و جوان در بسیاری از مناطق ایران بسیار ناکافی است.
آیا فوتبال ایران به معنی واقعی حرفهای است؟
«عباس رضوی» یکی از مربیان باتجربه فوتبال پایه، در این باره به پژوهشگر ایرنا میگوید: «از جو کاشتن، هرگز نتوان گندم درو کرد.»
«پیش از انتخاب مربی برای فوتبال پایه، باید تشکیلاتی منظم و آگاه در نظر بگیریم. این تشکیلات نمیتواند دور از گردش کار صحیح فوتبالی در سطح باشگاهها باشد. تشکیلاتی که به طور اصولی برنامهریزی شده و راهحلهایی حسابشده برای رشد فوتبال پایه ارائه دهد، از جمله انتخاب مربی، باید در چارچوب برنامهریزیهای کلان و سطح بالای تیمهای ملی قرار گیرد. مهم است که این تشکیلات بدانند که سرمایهگذاری در فوتبال پایه چقدر اهمیت دارد و از آنچه انتظار میرود آگاه باشند.
تشکیلاتی که در یک فدراسیون طراحی و برنامهریزی میشود، باید در راستای ایجاد کمیتههای مختلف، به طور منظم و منسجم عمل کند. در سطح بینالمللی، باید از خود بپرسیم که چه نوع فوتبالی میتوانیم ارائه دهیم و آیا فوتبال ایران به معنای واقعی حرفهای است؟ آیا در مدارس ما به ورزش توجه کافی میشود که استعدادهای ورزشی به سمت تیمهای ملی هدایت شوند؟ به طور خلاصه، تنها به انتخاب یک مربی بسنده کردن و انتظار پیشرفت از فوتبال پایه، به تنهایی کافی نخواهد بود.
تیم ملی بزرگسالان ما هنوز از نظر تفکر تاکتیکی ساده در بازیهای دفاعی و تهاجمی دچار مشکل است. حالا چطور میتوانیم از فوتبال پایه انتظار یک بازی هماهنگ و موفق، حتی در سطح آسیا، داشته باشیم؟ اگر تعداد و نوع گلهای زده شده در بازیهای ملی را بررسی کنیم و آن را با فوتبال درجه سوم دنیا مقایسه کنیم، آیا میتوانیم ادعا کنیم که در جامجهانی شانس موفقیت داریم؟»
جهانی: فوتبال پایه، در گرداب مشکلات ساختاری و مدیریتی
«غلامرضا جهانی» مدرس بدنسازی فیفا نیز، در این باره به وضعیت تیم ملی فوتبال نوجوان اشاره کرده و میگوید: «آنچه عیان است، چه حاجت به بیان است؟ مشکلات ساختاری، سازمانی، کمبود نیروی متخصص و کارآمد، گزینشهای سلیقهای و مبتنی بر معیارهای غیر اصولی در فوتبال پایه برای همه، بهویژه اهل فن، کاملاً مشخص است. در روزهای اخیر، رسانههای مختلف از زوایای مختلف به این مسائل پرداخته و آنها را بررسی و تحلیل کردهاند و آنچه که باید گفته شود، بارها تکرار شده اما باز، در روی همان پاشنه میچرخد.»
انتهای پیام/