آب دریا در رگ‌های صنعت اصفهان

ایران آنلاین: پروژه انتقال آب از دریای عمان به استان اصفهان، گامی راهبردی در جهت تأمین پایدار منابع آبی بخش صنعت محسوب می‌شود. با توجه به محدودیت منابع داخلی آب در فلات مرکزی، اجرای این طرح ضمن پشتیبانی از صنایع بزرگ فولاد، پتروشیمی و معدنی نقش مهمی در تداوم تولید ملی و ارتقای تاب‌آوری اقتصادی کشور خواهد داشت، این پروژه نمادی از برنامه‌ریزی علمی، بهره‌گیری از فناوری‌ها و نگاه آینده‌نگر به مدیریت منابع حیاتی است.

علیرضا قاری قرآن، معاون عمرانی استانداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایران انلاین با اشاره به الزام قانونی صنایع برای استفاده از آب‌های غیرمتعارف اظهار می‌کند: براساس برنامه هفتم توسعه، صنايع مکلف هستند که از آب‌های غیرمتعارف استفاده کنند و دیگر امکان بهره‌برداری از آب‌های متعارف یا آب شرب برای آن‌ها وجود ندارد.

وی می‌افزاید: تا زمانیکه بستر تکلیف قانونی فراهم شود، صنایع از آب های متعارف معمولاٍ استفاده میکنند که باید از روش‌های مختلف از جمله استفاده از پساب یا آب دریا را جایگزین کنند، اکنون که آب دریا به استان رسیده صنایع بزرگ، متوسط و کوچک موظفند سازوکار لازم برای استفاده از این منبع آبی را فراهم کنند، چرا که دیگر امکان استفاده از آب شرب و یا متعارف برای آن‌ها وجود ندارد.

معاون عمرانی استانداری اصفهان با اشاره به اینکه حتی اگر شرایط جوی خاص و وضعیت فعلی هم وجود نداشت، بازهم یک تکلیف قانونی بود، بیان می‌کند: درحال‌حاضر، تأسیسات لازم برای انتقال آب از خليج فارس به واسطه تکمیل خط انتقال از سیرجان به اصفهان و خرید؛ آب به اصفهان رسیده است. صنایع بزرگی همچون پالایشگاه و فولاد در این مسیر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و لوله گذاری‌ها تا مجموعه کارخانه‌های بزرگ انجام شده، پالایشگاه اکنون به‌طور کامل از آب دریا استفاده می‌کند و فولاد مبارکه نیز تا چند روز آینده به این سیستم متصل خواهد شد، ذوب‌آهن نیز حدود 20 کیلومتر دیگر مانده تا لوله‌گذاری‌ها به ورودی آن تکمیل شود و به‌زودی از این مسیر بهره‌مند می‌شود.

قاری‌قرآن با اشاره به اینکه صنایع بزرگ از این پس آب مصرفی خود در فرآیند تولید را از آب دریا تأمین خواهند کرد، ادامه می‌دهد: البته این صنایع در گذشته از آب‌های پساب نیز استفاده می‌کردند که آن هم درحال‌حاضر وجود دارد، اما به مرور زمان، پساب‌ها از آن‌ها گرفته تا سهم محیط‌زیست در تأمین تغذیه لایه‌های زیرزمینی شود و جایگزین آن، آب دریا خواهد بود.

وی با اشاره به وضعیت صنایع متوسط و کوچک می‌گوید: درحال‌حاضر، شهرک‌های صنعتی و شهرک انرژی نیز در سطح گسترده‌ای در جلسات هفتگی با ما در ارتباط هستند، چرا که  هر کدام از این واحدها باید تأسیسات خود را برای اتصال به آب دریا آماده کنند، از طرفی چون مشخصات فنی آب دریا (ای سی) بالاتر از آب‌های متعارف است، هر کارخانه بسته به نوع استفاده خود باید سیستم داخلی تصفیه یا ذخیره‌سازی لازم را طراحی و تجهیز کند تا بتواند آب دریا را در فرآیندهای صنعتی خود به‌کار گیرد.

معاون عمرانی استانداری اصفهان با بیان اینکه برای این موضوع برنامه‌ریزی دقیقی انجام شده است، توضیح می‌دهد: برنامه کوتاه‌مدت شامل صنایع بزرگ بود که تقریباً محقق شده است، همچنین برنامه میان‌مدت و بلندمدت برای تبدیل کامل مصرف آب صنایع از آب شرب و رودخانه زاینده‌رود به آب دریا در دست اجراست.

قاری قرآن درباره میزان همکاری صنایع اظهار می‌کند: همکاری صنایع بزرگ بسیار خوب بوده است و  از آنجا که می‌دانند طبق قانون، دیگر امکان تزریق آب رودخانه به آن‌ها وجود ندارد، خود  نیز در این مسیر سرمایه‌گذاری کرده‌اند، پالایشگاه از همان ابتدا همکاری خوبی داشت و اتصالش برقرار شد. فولاد مبارکه هم در هفته‌های اخیر با تکمیل چندین کیلومتر لوله‌گذاری به نقطه نهایی رسیده و آب اکنون با تکمیل کارهای داخلی، به‌زودی به فولاد تحویل داده خواهد شد و تحویل آب از رودخانه قطع خواهد شد.

وی اضافه می‌کند: ذوب‌آهن نیز با وجود شرایط خاص اقتصادی خود، وارد این طرح شده است. علاوه‌بر این، نیروگاه‌های استان که پیش‌تر از آب رودخانه استفاده می‌کردند نیز مشمول این طرح شده‌اند و بخشی از سهم آبی که پیش‌تر به آن‌ها تحویل می‌شد، کاهش یافته تا آن‌ها نیز تأسیسات لازم را برای استفاده از آب دریا را فراهم کنند.

این مقام مسئول تأکید می‌کند: اگرچه برخی صنایع و نیروگاه‌ها با مشکلات اقتصادی روبه‌رو هستند، اما باید برای این موضوع چاره‌ای بیندیشند، چرا که عملاً امکان تحویل آب متعارف به آن‌ها وجود ندارد و حداقل تا پایان سال جاری شرایط به‌گونه‌ای خواهد بود که از سال آینده تمامی  صنایع باید به آب دریا متصل شوند.

قاری قرآن درباره وضعیت صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی استان اظهار می‌کند: در حوزه صنایع کوچک‌تر، ما به‌صورت ويژه وارد عمل شدیم، در این زمینه مقرر شده که هر شرکت صنعتی، به‌ویژه آن‌هایی که در مجاورت خط انتقال آب دریا قرار دارند، به تدریج به شبکه اصلی متصل شوند. در همین راستا، تصمیم گرفته شد ابتدا این واحدها از طریق یک خط فرعی به خط اصلی انتقال متصل شوند تا بتوانند از آب دریا استفاده کنند، پس از این مرحله، چاه‌ها و منابع آب زیرزمینی که پیش‌تر از آن استفاده می‌کردند، به تدریج قطع خواهد شد تا مصرف آن‌ها به طور کامل از منابع جدید جایگزین شود.

وی گفت: از آنجایی که صنایع کوچک و متوسط معمولاً پراکنده و تعدادشان زیاد است، حجم آب مصرفی آن‌ها نیز بین شرکت‌های مختلف تقسیم می‌شود. برای این موضوع برنامه‌ریزی دقیقی انجام شده تا  در اولین فرصت، نخستین شهرک صنعتی به آب دریا متصل و پس از آن، روند اتصال سایر شهرک‌ها به‌تدریج ادامه پیدا کند.

معاون عمرانی استانداری اصفهان ادامه می‌دهد: گام بعدی به سراغ شبکه‌های صنعتی دورتر خواهیم رفت، البته در این بخش باید ملاحظات اقتصادی نیز در نظر گرفته شود، چرا که میزان مصرف آب هر مجموعه باید با هزینه‌های اجرای خط انتقال سنجیده شود تا صرفه اقتصادی طرح حفظ شود.