جرایم نقدی به تنهایی بازدارنده نیست
ورزش
136777
زهرا محسنیفرد- جامعهشناس و استاد دانشگاه در روزنامه ایران نوشت: فحاشی و بیاخلاقیها، به معنای بخشی از رفتارهای خشونتآمیز، مختص همه فضاهای ورزشی نیست. به این معنا که شدت فحاشی و بداخلاقی در ورزشگاههای فوتبال با ورزشهایی مانند والیبال، تنیس، دوومیدانی یا شطرنج متفاوت است. به همین دلیل، نمیتوان به طور کلی گفت که فرهنگ ورزشی با نوعی بیادبی و بیاخلاقی همراه است؛ بلکه این مسأله بسته به ورزش و فضای اجتماعی خاص، متفاوت است.
ایران آنلاین: اتفاقاً در برخی رشتهها، مانند کشتی، شاهد انباشت ارزشهای اخلاقی نیز هستیم. اینکه یک رشته ورزشی متعلق به کدام طبقه و فضای اجتماعی است، مؤلفه تأثیرگذارتر و تعیینکنندهتری نسبت به سن است. این اثر آنقدر پررنگ است که فرد هنگام ورود به آن فضا، فارغ از سن، مطابق با قوانین و مناسبات همان فضا رفتار میکند. بنابراین، نمیتوان ایراد بیاخلاقیها را به نسل نوجوان و جوان نسبت داد.
با این حال، این پرسش مطرح است که چرا با افزایش بیادبی و خشونتهای کلامی در جامعه، این رفتارها به نسل جوان نیز کشیده شده است؟ پاسخ این است که این موضوع مانند بسیاری از مسائل اجتماعی چندعاملی است. یکی از عوامل مهم، رسانههای اجتماعی مصرفی نوجوانان است که بدور از خشونت نیست. به طور مثال، سریالها و برنامههای شبکه نمایش خانگی یا برخی برنامه های تلویزیونی چه میزان خشونت، شوخیهای نادرست و عبور از خطوط قرمز را ارائه میدهند؟
از سوی دیگر، نوجوانان، مانند سایر اقشار جامعه، با ملال و کسالت روبهرو هستند، اما نیاز آنها به فرار از ملال و جستوجوی دوپامین بیشتر است. بنابراین، گاهی رویکرد آنها به فحاشی یا بیادبی کلامی، نوعی تلاش برای فرار از ملال است و حتی تصور میکنند که این رفتار «جالب» یا «هیجانانگیز» است. این رفتارها نوعی سرمایه نمادین برای آنها محسوب میشود و تنها مختص پسران نیست؛ حتی دختران نوجوان نیز گاهی همین رفتارها را نشان میدهند. در این میان، رابطه مستقیمی با ورزش وجود ندارد.
جریمههای نقدی برای خاطیان ورزشی، هرچند بازدارنده و کامل نیست، اما اهمیت دارند؛ زیرا حداقل به عنوان تخلف ثبت و دیده میشوند. ممکن است کارکرد این جریمهها بازدارندگی نباشد، بلکه صرفاً هزینه تخلف را به فرد تحمیل کنند. تقویت بازدارندگی، به اقدامات و سیاستهای مکمل دیگری نیاز دارد.
مسأله انتخاب رویکرد برای نزدیکی فرهنگ با ورزش، فراتر از یک یادداشت کوتاه است و نیازمند یک طرح ملی است. بخشهای مختلفی که مأموریت فرهنگی و اجتماعی دارند، باید این موضوع را به دقت بررسی کنند و توصیف و تبیین دقیقی از وضعیت ارائه دهند. جامعهشناس میتواند با داشتن سناریوهای مختلف، مداخله اجتماعی مناسبی طراحی کند. اما طراحی مداخله اجتماعی زمانی مؤثر است که جامعه و مردم خواهان تغییر وضعیت باشند. وقتی انواع سناریوها و تحلیلها موجود باشد، جامعهشناس میتواند نسخهای دقیق و عینی با طراحی مناسب نظامهای اجتماعی ارائه دهد.
انتهای پیام/