امید آفرینی برای اشتغالزایی بانوان در دولت سیزدهم

به گزارش گروه اقتصادی ایران آنلاین، روند صعودی اشتغال زنان در دولت سیزدهم باعث شده تا در زمستان امسال، زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی مشارکت بالایی در اشتغالزایی کشور داشته باشند. چنانچه از مجموع ۱۰۰ بانوی شاغل بیش از ۵۰ بانو تحصیلات دانشگاهی داشته‌اند. گفتنی است، تعداد زنان فارغ التحصیل در یک سال منتهی به زمستان سال ۱۴۰۲ معادل ۷.۵ درصد افزایش یافته است.
اشتغال بانوان، در دولت سیزدهم و پس از مهار کرونا روند شتاب‌گونه‌ای به خود گرفته است. نکته قابل تأمل اینکه در اشتغال بانوان چیزی که بیشتر مشهود است، افزایش روند اشتغال‌پذیری آنهاست. آنجا که در دولت سیزدهم میزان اشتغالزایی زنان در بخش‌های کارآفرینی و خود اشتغالزایی با حمایت این دولت افزایش یافته است.
کاهش نرخ بیکاری زنان و افزایش نرخ مشارکت و اشتغال آنها در زمستان سال ۱۴۰۲ یعنی در پایان دومین سال فعالیت دولت سیزدهم نشان می‌دهد که بازار کار زنان با رونق مواجه شده است، همچنان که گفته شد، افزایش فعالیت زنان در حوزه اشتغالزایی خانگی و مشارکت در تعاونی‌ها و همچنین کارآفرینی نمونه‌های موفق در این باره بوده است. نشان به آن نشان که مشارکت اقتصادی زنان در زمستان سال ۱۴۰۲ نسبت به زمستان سال ۱۴۰۱، با ۰.۵ درصد افزایش به ۱۳.۸ درصد رسیده است و اشتغال آنها نیز با ۰.۴ درصد افزایش به ۱۱.۶ درصد رسیده است. بیکاری کل زنان نیز در این بازه زمانی با کاهش مواجه شده است.

رشد مشارکت زنان فارغ‌التحصیل در بازار کار
اما رشد اشتغال خدماتی که پشتوانه بخش صنعتی و مولد کشور است و به‌طور عمده نیاز به مهارت و تحصیلات دارد نشان می‌دهد که در این بخش نیز بانوان تحصیلکرده با فراهم شدن بستر لازم برای آنها توانسته‌اند که میزان اشتغال پذیری‌شان را افزایش دهند.
در زمستان سال ۱۴۰۲، بیش از ۲ میلیون و ۴۰۷ هزار خانم در بخش زنان فعالیت داشته و بیش از ۹۵۰ هزار بانوی دیگر در بخش صنعت فعالیت داشته‌اند.
هرچند که نسبت سهم زنان در بخش صنعت در زمستان سال ۱۴۰۲ با کاهش بسیار اندکی مواجه شده اما بخش خدمات که پشتوانه تولید اقتصاد کشور است توانسته این گروه را جذب کند.
در این بخش زنان تحصیلکرده نقش عمده‌ای را ایفا کرده‌اند. زنان دانشگاهی در زمستان ۱۴۰۲ نسبت به زمستان سال ۱۴۰۱، بخش بیشتری از بازار کار را به خود اختصاص داده‌اند. ارزیابی داده‌های آماری زمستان سال ۱۴۰۲، نشان می‌دهد که از ۱۰۰ زن شاغل، بالغ بر ۵۰ بانو تحصیلات دانشگاهی داشته‌اند و نسبت به زمستان سال ۱۴۰۱ روند افزایشی داشته است.
در زمستان ۱۴۰۲، سهم اشتغال زنان دانشگاه رفته به کل شاغلان بازار کار در سال‌جاری ۵۰.۹ درصد اعلام شده است. به معنای دیگر، از هر ۲ زن شاغل در بازار کار، یک نفر فارغ‌التحصیل آموزش عالی بود.
نکته قابل تأمل‌برانگیز این است که میزان مشارکت زنان فارغ‌التحصیل روند افزایشی داشته است. یعنی امید به یافتن شغل متناسب با تحصیلاتشان باعث شده که آنها در اقتصاد کشور مشارکت داشته باشند و تمایل‌شان برای یافتن کار افزایش یافته است. نشانی آن سهم بالای نرخ بیکاری جمعیت فارغ‌التحصیل بانوان از کل بیکاران زن است. در زمستان سال ۱۴۰۲، سهم نرخ بیکاری زنان فارغ‌التحصیل نیز با کاهش ۰.۸ درصد مواجه شده و از ۷۰.۳ درصد به ۶۹.۵ درصد رسیده است.

علت افزایش سهم فارغ‌التحصیلان زن در اشتغال
در دولت سیزدهم سیاست‌گذاری‌ها در راستای توسعه زیرساخت‌‌های فناوری اطلاعات توانسته موقعیت‌‌های شغلی زیادی برای بخشی از افراد دارای تحصیلات دانشگاهی ایجاد کند.
به عنوان نمونه، توسعه خدمات مدرنی مانند خدمات مشاوره در حوزه‌‌های مختلف، خدمات بازاریابی و امثالهم، خواهد توانست بخشی از نیروی کار ماهر را جذب کند. در کنار این موارد، توسعه صنایع مدرن بخش خصوصی، چون به تحصیلکردگان و افراد ماهر آشنا با علوم مدرن نیازمند هستند، خواهد توانست به کاهش نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کمک کند.
از طرفی اغلب موانع رشد تولید در این دولت برداشته شده است چرا که بدون رفع این موانع امکان توسعه اشتغال مولد وجود ندارد.

دلایل اشتغالزایی زنان بخصوص دانش‌آموختگان دانشگاهی
در دولت سیزدهم
در این میان، رشد سریع سهم بانوان تحصیلکرده در بازار کار باعث شد تا ساختار مشاغل به شکلی تغییر کند که ورود زنان به بازار کار تسهیل شود.
منتقدان همواره در این دولت انتقاد می‌کنند که چرا بین بازار کار زنان و مردان شکاف عمیقی وجود دارد، غافل از آنکه آنها خود را به فراموشی زده‌اند، چرا که در این زمینه در حوزه اجتماعی هم باید طرز فکر مردم به‌تدریج اصلاح شود و افکار عمومی بپذیرد که زنان به مشاغل مختلف وارد شوند. موضوعی که محمود کریمی بیرانوند، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگویی با «ایران»، به آن اشاره کرده بود. نوع نگرش جامعه تغییر چندانی نسبت به دهه‌‌های پیش نداشته و لذا فعالیت زنان در بسیاری از موقعیت‌‌های شغلی چندان مورد پذیرش قرار نگرفته است. در این دو سال و نیم اخیر، سهم زنان بویژه فارغ‌التحصیلان در اشتغال افزایش یافته و این نشان می‌دهد که دولت در حوزه فرهنگ‌سازی اشتغال زنان و همچنین ایجاد بستر لازم برای ورود آنها را هموار کرده است. هدیه‌ای که دولت سیزدهم به بانوان داده است.

ایلیا پیرولی
خبرنگار