قرارداد ۱۰ ساله تهران با دهلی صدای کاخ سفید را درآورد/ تهدیدهای تکراری آمریکا اینبار برای هند

گروه بین‌الملل ایران آنلاین: هفت سال قبل، البته با کمی پس و پیش همین ایام بود که "نارندرا مودی" راهی تهران شد تا برای بستن قراردادی مهم با مقامات ایران چانه‌زنی کند.

سفری که گفته می‌شد از اهمیت بالایی برخوردار است و یک فرصت طلایی و بی نظیر برای توسعه روابط دوجانبه است که عایدیش برای هر دو طرف امضای ۱۲ سند همكاری در زمینه اقتصادی ،سیاسی، فرهنگی و علمی بود و رایزنی برای پرداخت بدهی ‌نفتی که به دلیل تحریم ایرن از سوی ایالات متحده همچنان در حساب‌های بانکی هند جاخوش کرده بود.

آن سال توافق سه جانبه ایران و هند برای توسعه بندر چابهار با حضور رئیس‌جمهور افغانستان بسته شد، سندی که استفاده از بندر چابهار را به گونه قابل توجهی افزایش می‌داد و هند را از طریق افغانستان به آسیای میانه و از سوی دیگر زمینه دسترسی افغانستان به هند را از طریق دریا فراهم می‌کرد.

بندر چابهار، نزدیكترین راه دسترسی كشورهای محصور در خشكی آسیای میانه (افغانستان ،تركمنستان،ازبكستان،تاجیكستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد است.

همین امر باعث شده تا این منطقه و موقعیت استراتژیکش برای همسایگان شرقی ایران و کشورهای دیگر این منطقه از اهمیت بالایی برخوردار باشد.

حالا بعد از گذشت چند سال از آخرین قرارداد مابین تهران و دهلی‌‎نو، دوباره مقامات ایرانی و هندی برای امضای یک تفاهم‌نامه همکاری دور هم جمع شده‌اند و قراردادی ده ساله برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالاهای عمومی بندر شهید بهشتی چابهار امضا کردند.

قراردادی که میان مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی و ساربانادا سونووال وزیر کشتیرانی هند در تهران با افزایش ۳۵ میلیون دلاری نسبت به قرارداد قبلی که به ۱۲۰ میلیون دلار رسیده امضا شد.

قول و قرار برای توسعه بندری که البته هدف اصلی آن ارتقای روابط تجاری و اقتصادی میان دو کشورهند و ایران است.

هندی‌ها بده‌بستان‌‎های اقتصادی خودشان با شریک ایرانی را به واسطه بستن این قراداد «لحظه‌ای تاریخی در روابط ایران و هند» توصیف کردند.

روابطی که البته سبق و سابقه‌اس به دوران باستان برمی‌گردد و مشترکات فرهنگی و قومیتی و حتی روابط تجاری میان سلسله‌های تاریخی دو کشور.

طرف هندی اعلام کرده هدفش از بستن این قرارداد تبدیل بندر چابهار به یک مرکز ترانزیتی عمده تحت کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) برای دسترسی به کشورهای آسیای مرکزی و روسیه است.

هدفی که سنگ بنایش را همان هفت سال پیش نخست‌وزیر هند در سفرش به ایران و دیدارش با مقامات رسمی کشورمان برای ایجاد یک مسیر تجاری جایگزین برای دسترسی به ایران، افغانستان، اوراسیا و کشورهای آسیای میانه گذاشت.

حالا مهر امضا و قرارداد توسعه بندر چابهار خشک نشده، آمریکایی‌ها پیغام و پسغام فرستاده‌اند که اگر این قرارداد عملیاتی شود، هندوستان نیز مانند ایران تحریم می‌شود.

ودانت پاتل، سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا در واکنش به قرارداد ده ساله میان ایران و هند برای بهره‌برداری از بندر "شهید بهشتی" چابهار به شرکت‌های هندی نسبت به نقض تحریم‌های ایران هشدار داد.

ایالات متحده می‌گوید همکاری ایران و هند برای توسعه بندر چابهار کمک به تهران برای دور زدن تحریم‌های آمریکاست و هیچ معافیتی برای هند وجود ندارد و تحریم‌ها، بالقوه برای همه کشورهایی که با ایران معامله می‌کنند، قابل اعمال است.

واکنش ایالات متحده به این قرارداد ده ساله در حالی رسانه‌ای شد که سخنگوی وزارت‌خارجه کشورمان روز گذشته در نشست خبری خود در خصوص امضای این تفاهم‌نامه گفت: کشورهایی مایل هستند که با نادیده گرفتن تحریم‌های آمریکا علیه کشورهای مستقل در چارچوب منافع مشترک همکاری خود را با این کشورها از جمله ایران در ابعاد تجاری، اقتصادی و غیره گسترش دهند. توافق ایران و هند در توسعه بندر چابهار نیز با درک کشور هند از ماهیت تحریم‌های غیرقانونی آمریکا انجام شده است و این موضوع محدود به هند نیست.

چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران است که سواحل ما را به اقیانوس هند متصل می‌کند و بندر شهید بهشتی به عنوان دومین بندر مهم چابهار در سال ۱۳۶۱، همزمان با جنگ ایران و عراق و با تاکید بر ضرورت داشتن بندر در خارج از تنگه هرمز و خلیج فارس احداث شد.

اهمیت توسعه بنادر و سواحل ایران و بهره‌برداری‌های اقتصادی از آنها به منظور رشد فعالیت‌های تجاری یکی از اهداف توسعه دریایی ایران محسوب می‌شود و حالا انعقاد قرارداد ده ساله بین ایران و هند و البته حضور چینی‌ها در سواحل جنوبی ایران با قراردادی ۲۵ ساله، شاید این نوید را می‌دهد که مسیر رشد و توسعه ایران با وجود تحریم‌های ظالمانه غرب و محدودیت‌هایی که برای اقتصاد ایران به وجود آورده راه دشواری نیست.

و اینکه هند پس از گذشت مدت هفت سال سیاست کجدار و مریز خود را درخصوص توسعه روابطش با ایران به ویژه در دنیای اقتصاد تغییر داده، نشان می‌دهد سیاست تحریم‌ها که برای به زانو درآوردن ایران در همه حوزه‌ها چیده شده بود دیگر جواب نمی‌دهد.

و کشورهایی چون هند و چین، دو‌ دوتا چهارتای منافعشان که از سرمایه‌گذاری در سواحل و بنادر ایران به دست می‌آورند سنگین‌تر است تا تحریم‌های که هربار به یک بهانه از طرف آمریکایی‌ها برایشان حواله می‌شود.