حسین عادلی: مذاکره با آمریکا خواست مردم است/ برخی بر شکست مذاکرات شرط بندی کرده‌اند
سفیر پیشین ایران در کانادا، ژاپن و بریتانیا با اشاره به تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای آغاز گفت‌وگو غیرمستقیم با ایالات متحده می‌گوید: صدور مجوز برای انجام این مذاکرات یک اقدام بسیار هوشمندانه است که با منافع ملی و مهم‌تر از همه، با خواست قاطع اکثریت مردم ایران همخوانی دارد. این موضوع نشان‌دهنده عزت و اعتماد به نفس ایران است و قدرتی را در خود نهفته دارد.
ایران آنلاین: جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در سایه دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان در ایران و بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید دوباره در ایستگاه مذاکرات غیرمستقیم قرار گرفتند. مذاکراتی که انتظار تهران از آن رفع تحریم و انتظار اعلامی آمریکا از آن شفاف سازی ایران درباره برنامه هسته ای آن است.
این مذاکرات دوجانبه اما غیرمستقیم در تاریخ روابط پرفراز و فرود تهران و واشنگتن بی سابقه نیست و اکنون نیز به نظر می رسد که نگاه هر دو طرف به دور نخست این رایزنی ها، خارج سازی روند از بن بست به وجود آمده و آگاه شدن نسبی از کف و سقف خواسته های یکدیگر باشد.
با حسین عادلی، سیاست‌مدار، اقتصاددان و دیپلمات ایرانی که سفیر ایران در کشورهای کانادا، ژاپن و بریتانیا بوده و ریاست کل بانک مرکزی ایران را هم در کارنامه کاری خود داشته درباره چند و چون آغاز این مذاکرات و مسیر پیش رو با وجود دونالد ترامپ در کاخ سفید، گفت و گو کردیم.
اقدام ایران در آغاز گفت و گو با آمریکا هوشمندانه است
حسین عادلی در پاسخ به این پرسش که چه مسائلی منجر به شکل گیری این روند مذاکراتی میان تهران و واشنگتن شد، گفت: به نظر من، صدور مجوز برای انجام این مذاکرات یک اقدام بسیار هوشمندانه است که با منافع ملی و مهم‌تر از همه، با خواست قاطع اکثریت مردم ایران همخوانی دارد. مردم ما اکنون علاقه‌مند هستند که حاکمیت همین مسیر رفع تحریم را دنبال کند. این موضوع نشان‌دهنده عزت نفس و اعتماد به نفس ایران است و قدرتی را در خود نهفته دارد، چرا که نشان می‌دهد ما از مذاکرات نمی‌هراسیم و توانایی انجام آن را داریم.
سفیر پیشین ایران در بریتانیا با اشاره به اینکه ایران در مذاکرات کارت‌های زیادی دارد، افزود: یکی از مهم‌ترین این کارت‌ها، حمایت مردمی از اصل مذاکرات است. در حال حاضر، مذاکرات به‌صورت دوجانبه هرچند غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در حال انجام است. پیش از این، مذاکرات با حضور بازیگران دیگر نظیر روسیه، انگلیس، آلمان و فرانسه انجام می‌شد، اما اکنون با تمرکز بر گفت‌وگوهای دوجانبه (هرچند غیرمستقیم) کار پیش می رود و این می‌تواند به تسریع و اثربخشی بیشتر مذاکرات کمک کند.
مذاکره کنندگان ایرانی با تجربه و توانمند هستند
رئیس پیشین بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که شروط تهران برای تغییر شکل مذاکرات از غیرمستقیم به مستقیم چه خواهدبود، گفت: به اعتقاد من، این یک مسیر طبیعی است که در حال طی شدن است. با توجه به اینکه اکنون مذاکرات -هرچند با واسطه- فقط میان ایران و آمریکا است و سایر بازیگران حضور ندارند، این خود به‌نوعی نشانه‌ای از نزدیک شدن به مذاکرات مستقیم است که در صورت اعتماد اولیه تهران به تامین منافع در صورت ادامه روند، قابل تحقق خواهد بود.
وی ادامه داد: ایران اکنون احساس می‌کند که می‌تواند مذاکراتی مؤثر داشته باشد و مذاکره‌کنندگان ما نیز افراد با تجربه و توانمندی هستند. این احساس قدرت و اعتماد به نفس، فضایی شرافتمندانه و هوشمندانه برای انجام مذاکرات مستقیم ایجاد می‌کند.
مذاکرات ایران و آمریکا سخت و چالش‌برانگیز خواهدبود
سفیر پیشین ایران در کانادا در پاسخ به پرسشی مبنی بر نقشه راه ایران در مذاکرات پیش رو و اینکه چه مراحلی را می توان برای این گفت و گو در نظر گرفت، گفت: مذاکرات آغاز یک سربالایی با شیب تند است، یعنی مذاکراتی سخت و چالش‌برانگیز. در این روند، بازیگران منطقه‌ای، بازیگران بین‌المللی و از همه مهم‌تر مردم ایران، به‌دقت این رویداد را دنبال می‌کنند، زیرا در این مذاکرات برای هرکدام از آنها منافع مهمی وجود دارد.
عادلی ادامه داد: همسایگان ما منافع زیادی در این مذاکرات دارند و قدرت‌های مختلف نیز به‌نحو خاصی به آن وابسته‌اند؛ و از همه مهم‌تر، منافع ملت ایران نیز در این مسیر تحقق می‌یابد. به همین دلیل، به نظر می‌رسد که مهم‌ترین راهنمای ما در این مذاکرات باید منافع ملی ایران باشد.
برخی بر شکست مذاکرات ایران و آمریکا شرط بندی کرده‌اند
وی با اشاره به اینکه برخی افراد در داخل و خارج کشور روی شکست مذاکرات شرط‌بندی کرده‌اند و تلاش می‌کنند در روند مذاکرات اخلال ایجاد کنند، خاطرنشان کرد: باید پیش از شروع مذاکرات این تلاش ها را خنثی کنیم. می‌دانیم که ممکن است برخی طرف‌ها در منطقه وجود داشته باشند که موفقیت‌آمیز بودن این مذاکرات به نفع آنها نباشد و همزمان نمی توان کتمان کرد که تداوم تحریم به نفع عده ای در داخل نیز هست پس باید هوشیارانه برخورد کرد.
مذاکرات باید گام به گام و اجرای تعهدات مرحله به مرحله باشد
سفیر پیشین ایران در ژاپن با تاکید بر اینکه در این مذاکرات باید به منافع ملی و خواست اکثریت مردم پایبند باشیم، گفت: این مذاکرات باید به‌صورت گام به گام جلو برود؛ یعنی در جدول داده و ستانده مذاکرات، ایران یک قدم جلو می‌رود و سپس طرف مقابل نیز یک قدم پیش خواهد آمد و این ترتیب ادامه خواهد یافت. شیوه‌های مذاکراتی که مذاکره‌کنندگان ما بهتر از همه با آن آشنا هستند، باید به‌گونه‌ای باشد که برای مردم ما که مهم‌ترین ناظران این مذاکرات هستند، کاملاً ملموس باشد که مذاکرات چگونه پیش می‌رود.
حسین عادلی در پاسخ به پرسشی درباره تفاوت رویکرد مذاکراتی رئیس جمهور فعلی آمریکا با روسای جمهور قبلی و نحوه توجه ایران به این مساله گفت: توجه به این نکته بسیار مهم است که مذاکرات جاری ما با ترامپ در حال انجام است و نه صرفاً با دستگاه اداری آمریکا. تفاوت‌های معناداری بین شخصیت ترامپ و به اصطلاح "اداره" یا سازمان دولت ایالات متحده وجود دارد. باید درک کنیم که دیپلماسی سنتی و معمولی برای این نوع مذاکرات کارآیی ندارد، زیرا ترامپ یک تکنوکرات یا دیپلمات سنتی نیست. او استراتژی مذاکره ندارد بلکه استراتژی معامله‌گری دارد؛ یعنی به نتایجی تمرکز دارد که به‌دست می‌آورد و نه پیچیدگی‌های معمولی در فرایند مذاکرات.
تاکتیک مذاکراتی ایران شفاف، ساده و نتیجه محور باشد
وی ادامه داد: ترامپ به دنبال ایجاد یک زمان‌بندی مشخص برای رسیدن به نتیجه است و از او انتظار می‌رود که به سادگی یک کارت را از زمین بردارد و کارتی دیگر را بر زمین بگذارد. به همین دلیل، تاکتیک مذاکراتی ما باید شفاف، ساده و دارای قابلیت رسیدن به نتیجه باشد. ما بارها شنیده‌ایم که ترامپ در کارزار انتخاباتی‌اش یک موضوع را اعلام کرده و سپس به آن عمل کرده است. مثلاً او همواره گفته که می‌خواهد تعرفه وضع کند و مذاکراتی در خصوص عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای برقرار کند. او به هدف اول خود عمل کرده و اکنون به دنبال عملی کردن هدف دومش است. با این اوصاف، خواسته‌های او به وضوح مشخص است و او از مذاکره‌کننده خود انتظار دارد که نتایج مورد نظرش را به ارمغان آورد.
مذاکره با ترامپ لزوما مخفی نمی ماند
سفیر پیشین ایران در بریتانیا اضافه کرد: مذاکره‌کنندگان و تصمیم‌گیرندگان ما باید توجه داشته باشند که مذاکرات با ترامپ بر مبنای یک شیوه دیپلماسی متعارف پیش نمی‌رود و باید هدف محور و معامله‌محور عمل کنند. همچنین باید به شخصیت روانی ترامپ نیز توجه کنند؛ یک معامله‌گر از رسانه‌ها حداکثر استفاده را می‌کند و به دنبال رسیدن به توافقی ملموس است. بنابراین، این نکات باید در جلسات مذاکره مدنظر قرار گیرد. فرض کنید ما یک دیپلمات متعارف و تکنوکرات داشته باشیم که علاقه‌مند است مذاکرات به صورت مخفی پیش برود، در حالی که یک معامله‌گر ممکن است به‌طور ناگهانی جزئیات مذاکرات را عمومی کند. این موضوع باید به‌دقت در نظر گرفته شود زیرا مذاکرات لزوماً پنهان نخواهند ماند.
راه حل های پیشنهادی ایران به ترامپ روشن و قابل فهم باشد
عادلی خاطرنشان کرد: با توجه به این نکته که ترامپ همواره در مورد سلاح هسته‌ای ایران صحبت کرده و ما هم فتوای محکمی در این زمینه داریم، می‌توان گفت که مذاکرات ما در اصل حول همین موضوع نیست. ما به‌طور کلی قبول داریم که نمی‌خواهیم سلاح هسته‌ای داشته باشیم، بنابراین مذاکرات باید بر سر گزینه‌های راستی‌آزمایی و روش‌های آن انجام شود. در عین حال که فضا بسیار سخت و تنش‌آلود است، اگر به تاکتیک‌ها و شخصیت روانی ترامپ توجه کنیم و در نظر داشته باشیم که با چه فردی مشغول مذاکره هستیم، باید راه‌حل‌های روشن و قابل فهمی ارائه دهیم، حتی اگر این راه‌حل‌ها دشوار باشد.
این دیپلمات کهنه کار در پاسخ به پرسشی درباره نحوه برخورد با این مذاکرات در داخل ایران و حمایت از تیم مذاکره کننده با حفظ یکصدایی علیرغم رصد دقیق روند جاری توسط کارشناسان و اهل فن گفت: در مورد ضرورت وجود یک صدایی در جمهوری اسلامی ایران نسبت به این مذاکرات، دو نکته را باید مدنظر داشت. ابتدا اینکه تیم مذاکره‌کننده اگر حمایت ملی نداشته باشد، به مشکل خواهد خورد. اعلام صریح رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در این زمینه نشان‌دهنده حمایت حاکمیت از مذاکرات است و این موضع باید مورد حمایت اکثریت مردم نیز قرار گیرد. اگر صداهای متفاوت و متناقضی از داخل ایران به گوش برسد به معنای نقض این موضع خواهد بود.
مراقب ارسال سیگنال نادرست به ترامپ از داخل باشیم
عادلی ادامه داد: نکته دومی که باید به آن توجه کرد این است که ما در حال مذاکره با ترامپ هستیم و نه یک دیپلمات تکنوکرات. اگر صدای دیگری در این زمینه شنیده شود، به ترامپ سیگنال اشتباهی فرستاده خواهد شد. در حال حاضر با تنش‌های نظامی قابل توجهی در منطقه مواجه‌ایم و هر گونه صدای مخالف با حاکمیت یا منافع ملی کشور می‌تواند سوءتفاهم‌هایی را ایجاد کند که عواقب غیرقابل جبرانی به‌دنبال داشته باشد. بنابراین، ضروری است که تمامی افراد دخیل در مذاکرات به تنش موجود توجه کرده و در پی تقویت یک صدای واحد و نشان دادن یکپارچگی ملی باشند.
انتهای پیام/