حسین نوروزی -پژوهشگر مطالعات هنر در یادداشتی نوشت: در میان سنتها و آیینهای ملی ایران، یلدا جایگاهی ویژه دارد؛ جایگاهی که نه از دل آییننامهها و نهادهای رسمی، بلکه از بطن زیست روزمره مردم برآمده است. یلدا شبی است که در آن، طبیعت، زمان، خانواده و زبان در نقطهای مشترک به هم میرسند. شبی که تاریکی به نهایت خود میرسد تا امکان درک روشنایی، نه فقط بهعنوان پدیدهای طبیعی، بلکه بهمثابه مفهومی انسانی و فرهنگی، فراهم شود. همین معناست که یلدا را از یک «مناسبت تقویمی» فراتر میبرد و به تجربهای زنده در حافظه جمعی ایرانیان بدل میکند.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه آیین شب یلدا به امر ملی تبدیل شده است، گفت: «امر ملی جای خود را در نظام فکری باز کرده است؛ نظام اجرایی هم نمیتواند خود را از آن برکنار کند.» شب یلدا یکی از رسوم قدیمی ایران است که در طولانیترین شب سال، مردم را به رسیدن نور و روشنایی امیدوار میکند. مردم از گذشته در این شب دور هم جمع میشدند، گفتوگو میکردند، میوه و آجیل میخوردند و به روزهای روشن امیدوار بودند. درباره تاریخچه شب یلدا و تغییراتی که در سالهای گذشته داشته است، گفتوگویی با احمد مسجدجامعی پژوهشگر فرهنگی و وزیر اسبق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام دادیم که در ادامه میخوانید.