زادروز فیلسوف عصیانگر تئاتر رویاها

این جمله فلسفی و شاعرانه، تنها واکنش اریک کانتونا به محرومیت طولانی‌مدتش از فوتبال به دلیل لگد زدن به یک هوادار حریف در یک نشست خبری بود. ستاره کاریزماتیک و فرانسوی منچستریونایتد پس از ورود به سالن نشست، با اعتماد به نفس‌های و همیشگی خود این جمله را گفت و تمام خبرنگاران را متحیر کرد. همین اتفاق، شخصیت جذاب اریک کانتونا در تاریخ فوتبال را به بهترین شکل ممکن نشان می‌دهد.  

فوق‌ستاره منچستریونایتد در دهه ۹۰ نه تنها به خاطر بازی‌های خارق‌العاده و آمار بی‌نظیرش در مستطیل سبز، بلکه به دلیل چهره و شخصیت منحصربفرد خود یکی از محبوب‌ترین مردها در تاریخ منچستریونایتد است. در پاییز سال ۱۹۹۲ سرالکس فرگوسن برای تزریق یک بازیکن باتجربه و گلزن به تیم جوان خود، تصمیم گرفت رکورد نقل و انتقالات را جابجا کند. اریک کانتونا که با لیدز یونایتد به عنوان قهرمانی سطح اول فوتبال انگلیس رسیده بود تبدیل به بزرگ‌ترین یاغی فوتبال انگلیس در سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ شد و در انتقال یک میلیون پوندی، راهی شهر منچستر شد. آنطور که خود کانتونا در مستند «شیوه یونایتد» می‌گوید، فضای کارگری شهر منچستر و نزدیکی جو مردم این شهر به مارسی، شهر محل تولد وی در فرانسه بیش از هر چیزی او را تحت تأثیر قرار داده بود.  

نحوه مدیریت کانتونا توسط سرالکس فرگوسن و برخورد مرد اسکاتلندی با وی، مهاجم فرانسوی را به بهترین شکل در ترکیب منچستریونایتد جا انداخت. برخلاف بازیکنان جوان و بریتانیایی یونایتد که هیچوقت از قوانین سختگیرانه و رفتارهای خصمانه فرگوسن در امان نبودند، کانتونا با توجه به شخصیت ویژه‌اش آزادی عمل بیش‌تری در زمین تمرین منچستریونایتد داشت. این آزادی عمل حتی در تاکتیک‌های فرگوسن هم دیده می‌شد و کانتونا به عنوان یک مهاجم، در همه جای زمین دیده می‌شد و به همین دلیل آنار فوق‌العاده‌ای در گل و پاس گل به ثبت رساند.  

اریک کانتونا ستاره اصلی منچستریونایتد در دو قهرمانی ابتدایی شیاطین سرخ بود. مشهورترین اتفاق دوران بازی وی اما در سومین فصلش رخ داد؛ در روز ۲۵ ژانویه ۱۹۹۵، یونایتد به مصاف کریستال پالاس در ورزشگاه سلهرست پارک رفت و کانتونا یکی از عجیب‌ترین قاب‌های تاریخ فوتبال اروپا را با لگد به یک هوادار تیم حریف ثبت کرد. برخی از مردم اعتقاد داشتند کانتونا باید برای همیشه از فوتبال محروم شود اما او با یک محرومیت هشت ماهه مواجه شد و پس از یکی از زشت‌ترین اتفاقات تاریخ لیگ برتر انگلیس، به زمین فوتبال بازگشت. به دلیل غیبت کانتونا، یونایتدی‌ها قهرمانی فصل ۹۴/۹۵ را تقدیم بلکبرن کرده بودند و مهاجم فرانسوی با بازگشت خاص خود، بار دیگر تئاتر رویاها را مجذوب توانایی‌های خود کرد. منچستریونایتد در اولدترافورد با دو گل از لیورپول عقب بود و یک گل و یک پاس گل کانتونا، یک تساوی ارزشمند را برای تیم فرگوسن به ارمغان آورد. با بازگشت اریک، منچستریونایتد فاصله ۱۲ امتیازی با نیوکاسل در صدر جدول لیگ برتر انگلیس را جبران کرد و به سومین قهرمانی خود رسید.  

 

کانتونا با بالا بردن جام قهرمانی در انتهای فصل ۱۹۹۶/۹۷ از فوتبال خداحافظی کرد اما همه فوتبال‌دوستان می‌دانند رفتارهای خاص داخل و خارج از زمین وی به دوران فوتبالی‌اش محدود نشد. او با حضور در دنیای بازیگری، چالش‌های جدیدی را تجربه کرد و بدون شک فیلم «در جستجوی اریک» از کن لوچ کارگردان مطرح بریتانیایی، جذاب‌ترین اثر کارنامه هنری وی است.  

کانتونا در دوران بازنشستگی با اظهارنظرهای ویژه خود درباره فوتبال و دوران بازی خود، به رفتارهای جذاب و عجیب خود ادامه داد. چند جمله مشهور اریک کانتونا را با هم مرور می‌کنیم:  

-من درس نخواندم ولی زندگی کرده‌ام. شما نمی‌توانید با خواندن زندگی را یاد بگیربد. زندگی را باید در خود زندگی یاد گرفت. چیزی که درون کتاب‌ها پیدا نخواهید کرد.  

- من به آدم‌هایی که همه چیز را بیش از حد ممکن با روشنفکری تحویلت می‌دهند، اعتماد ندارم. کار این آدم‌ها احساسات را می‌کشد. باید گاهی اوقات به خودت اجازه دهی که کنترل کارهایت را از دست بدهی.  

- من یک حس آشوبگری و شور و هیجان جوانی را در منچستر تجربه کردم. شاید زمان ما را از هم جدا کند اما هیچکس نمی‌تواند منکر این مساله شود که پشت پنجره‌های شهر منچستر، عشقی دیوانه به فوتبال، شادی و موسیقی وجود دارد.  

- من هرگز نتوانسته‌ام و نخواهم توانست تفاوتی بین پاس پله به کارلوس آلبرتو در فینال جام جهانی ۱۹۷۰ و اشعار زیبای ریمباد جوان بیابم، چرا که در هر دوی این‌ها زیبایی توان بشری چنان جلوه یافته که به انسان حس ابدیت می‌دهد.  

 

همین جملات شاعرانه، نشان‌دهنده این موضوع است که اریک کانتونا با فوتبالیست‌های معمولی فرق می‌کند. شاید او در کشور محل تولدش به دلیل درگیری‌هایش در تیم ملی فرانسه و نرسیدن به جام جهانی ۹۴ محبوب نباشد، اما در شهر منچستر و برای هواداران منچستریونایتد در سرتاسر جهان، کانتونا با شخصیت کاریزماتیک خود یک اسطوره و آنطور که خود منچستری‌ها می‌گویند، «تنها پادشاه بریتانیا» است. پادشاه عصیانگری که امروز ۵۸ ساله شد.