چرا نانوایان از نانینو گلایه دارند؟
حدودا یک ماه است که اعتراضاتی از سوی نانوایان به سامانه‌ای به نام «نانینو» به وجود آمده است. سامانه‌ای که با هدف شفاف‌سازی و عدالت در تخصیص یارانه راه‌اندازی شد و قرار بود نقطه پایان بر بی‌نظمی‌های توزیع آرد و یارانه نان باشد و حالا بر مبنای صحبت نانوایان معترض می‌توان گفت خود به یکی از گره‌های اصلی این زنجیره بدل شده است.
فروغ احمدی، ایران آنلاین_ نانینو سامانه‌ای دیجیتال است که با هدف ایجاد شفافیت در زنجیره توزیع آرد و نان، توسط وزارت جهاد کشاورزی توسعه یافته است. در این سامانه، دستگاه‌های مخصوصی به نانوایی‌ها داده می‌شود تا تراکنش‌ها، میزان فروش نان، سهمیه آرد و اطلاعات مربوط به یارانه نان ثبت شود. هدف اصلی، جلوگیری از انحراف در تخصیص یارانه و رصد مصرف نان در سطح محلی و ملی است. با این حال، اجرای آن در عمل با چالش‌هایی جدی مواجه شده است.
در همین راستا فاطمه نظری، رئیس یکی از اتحادیه‌های نانوایان، در گفت‌وگو با ایران آنلاین از مشکلات جدی این سامانه برای نانوایی‌ها، مردم و حتی دولت می‌گوید.
سامانه نانینو چه مشکلاتی برای نانوایان ایجاد کرده است؟
«مشکل اساسی این است که سامانه نانینو تعریف روشنی از نان متعارف و غیرمتعارف ارائه نکرده است. اطلاعاتی که توسط دستگاه در نانوایی ثبت می‌شود با داده‌های موجود در سامانه هم‌خوانی ندارد و همین موضوع باعث سردرگمی گسترده شده است.»
عدم دسترسی اتحادیه‌ها به اطلاعات سامانه
وی می‌افزاید: تا به امروز، حتی یک سطح حداقلی از دسترسی برای مشاهده اطلاعات سامانه در اختیار اتحادیه‌ها قرار نگرفته است. من به‌عنوان رئیس اتحادیه نمی‌دانم که سهمیه آرد هر واحد نانوایی چقدر بوده و چگونه مصرف شده است. این عدم شفافیت، کار نظارت و پیگیری را برای ما غیرممکن کرده است.
الزامی بودن استفاده از سامانه و آثار منفی آن
خانم نظری با اشاره به اجباری بودن استفاده از این سامانه گفت: «اجرای این سامانه برای نانوایان الزامی شده، اما در عمل باعث بروز مشکلاتی برای مردم، دولت و خود نانوایان شده است. دستگاه‌ها در بسیاری موارد عملکرد دقیقی ندارند، ارتباط داده‌ها با واقعیت نانوایی قطع است و بسیاری از فعالان صنف تمایل ندارند با این سامانه ادامه همکاری دهند.»
ابهام در سازوکار سهمیه‌بندی و الگوریتم‌های محاسبه
در ادامه، فاطمه نظری درباره نحوه تخصیص سهمیه آرد از سوی سامانه چنین توضیح می‌دهد:
«سامانه مدعی است که بر اساس عملکرد نانوایی‌ها، سهمیه آرد را به‌صورت هوشمند تنظیم می‌کند. این در حالی است که اسناد و مدارک موجود نشان می‌دهد نانوایی‌ها دقیقاً به میزان دریافت آرد، تولید و فروش داشته‌اند، اما در پایان دوره با کاهش سهمیه مواجه می‌شوند و آن را به‌عنوان مصرف غیرمتعارف ثبت می‌کنند. به عبارتی، ما با سیستمی مواجه هستیم که همانند بزرگراهی طراحی شده بدون هیچ علائم راهنمایی و رانندگی. الگوریتمی که در پس این سامانه فعال است، نه شفاف است و نه قابل ارزیابی. بررسی دقیق این سیستم نیازمند ورود کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات است تا مشخص شود مبنای تصمیم‌گیری چیست و آیا الگوریتم‌های به‌کاررفته اصلاً با واقعیت‌های تولید نان و سهمیه‌بندی آرد هم‌خوانی دارند یا خیر. به نظر می‌رسد استفاده از الگوهای پیچیده و غیرقابل ردگیری (اصطلاحاً دارک پترن) در طراحی آن دخیل بوده است.»
به این ترتیب بر مبنای سخنان این مقام صنفی باید گفت نبود شفافیت در سازوکار محاسبه، قطع ارتباط میان سامانه و اتحادیه‌ها، بروز اشکالات فنی در دستگاه‌ها، و سردرگمی نانوایان در مواجهه با مفاهیم و الگوریتم‌های نامشخص، منجر به بروز نارضایتی گسترده شده است.
انتهای پیام/