«ایران» بررسی کرد؛
روایت‌هایی از دل خاموشی
نام هرتا مولر تنها یادآور یک نویسنده برنده نوبل نیست؛ بلکه نماد روایتی است که از دل خاموشی، اضطراب و تبعید می‌جوشد.
گروه کتاب - ایران آنلاین: با توجه به جایگاه جهانی آثار مولر و اهمیتی که دیگر نویسندگان و منتقدان برای کتاب‌های او قائل هستند، آثار متعددی از این نویسنده، شاعر و مقاله‌نویس رومانیایی‌تبار آلمانی به فارسی ترجمه شده است؛ کتاب‌هایی که با زبانی تلخ و شاعرانه، چهره زندگی را در سایه قدرت نشان می‌دهند؛ جهانی برخاسته از ترس و زیستن میان واقعیت و رویا. در میان کتاب‌های مولر، «زمین پست»، «قرار ملاقات»، «نفس بریده» و «نجوای سایه‌ها» از جمله عناوین نام‌آشنا برای علاقه‌مندان ادبیات جهان هستند.
اغلب داستان‌های «زمین پست» بر اساس زندگی مولر نوشته شده‌اند و حوادث داستانی در کشور رومانی، زادگاه مولر، روی می‌دهند. او در این مجموعه داستان‌ها، همچون دیگر آثارش به محیط خفقان باری که در آن زیسته پرداخته است. دنیای ماتم‌باری که در این مجموعه به تصویر کشیده شده به روایت کودکی روستایی است. او در رمان «قرار ملاقات» ترس را به تجربه‌ای درونی‌شده تبدیل کرده است، ماجرای کارگر جوانی که در مسیر مراجعه به یک احضار سیاسی، در واگن قطار، خاطرات و اضطراب‌های خود را مرور میکند، مرور خاطراتی آمیخته با حس خفقانی که در آن زندگی میکند. هرتا مولر در این رمان، ترس‌های تحقیرکننده زندگی را به خوبی به تصویر می‌کشد؛ برخی معتقدند این اثر، جایگاه او را به عنوان یکی از برترین نویسندگان اروپا تثبیت کرده است.
«نفس بریده» رمانی تاریخی است که نویسنده در آن تجربه انتظار و گرفتاری در اردوگاه کار اجباری را با زبانی شاعرانه روایت میکند؛ آن هم به بیانی تلخ و دقیق. این رمان روایت‌گر زندگی پسری است که به اردوگاهی در اتحاد جماهیر شوروی سابق فرستاه می‌شود. مولر دراین کتاب با ارائه داستانی خواندنی، دنیای کابوس وار اردوگاه کار اجباری را با تمام پوچی‌هایش به تصویر می‌کشد و از زبان شخصیت اصلی که از زور گرسنگی به بینشی وهم آلود رسیده است، به بیانِ نشدنی‌ها می‌پردازد.
«نجوای سایه‌ها» را یکی دیگر از کتاب‌های مهم هرتا مولر می‌دانند؛ مجموعه‌ای از پانزده داستان به هم‌پیوسته. داستان‌های این مجموعه که همگی زن‌محور هستند، پرتره‌ای چندوجهی از زندگی در روستایی را به تصویر می‌کشد که ساکنانش زندگی سختی را سپری می‌کنند. این روستا افراد بسیار محرومی را در خود جای‌داده است که علی‌رغم تمام داشته‌ها، مجبورند تحت شرایط دشواری زندگی کنند. مولر در اغلب آثارش، جهان را از منظر زندگی معمول در شرایط غیرمعمول می‌بیند؛ جایی که حتی اشیای ساده حامل نشانه‌های قدرت‌اند و واژه‌ها در آنجا بدل به مرزی میان اطاعت و مقاومت می‌شود.
این کتاب‌ها، در هر قالبی که پیش روی مخاطبان قرار گرفته باشند، اعم از رمان، داستان کوتاه و حتی جستار، تصویری پیوسته از اضطراب و سکوت را ارائه می‌دهند؛ جهانی که در آن تلاش برای بقا، شکلی از مقاومت به شمار می‌آید. مرور آثار مولر نشان می‌دهد کشورهای اروپایی که خود را مرجع و مدار آزادی‌های سیاسی و حقوق انسان‌ها می‌دانند در این حوزه‌ها چه گذشته سیاهی داشته‌اند و اکنون به مدد تبلیغات رسانه‌ها سعی در وارونه کردن حقایقی دارند که نویسندگانی چون هرتا مولر در آثارشان این حقایق را عیان کرده‌اند.
انتهای پیام/