فارابی و ۷ رسالتی که باید جدی بگیرد
بنیاد فارابی به‌عنوان مهمترین بازوی اجرایی سازمان سینمایی، نقش مهمی در فعلیت سینمای ایران دارد. با معرفی مدیرعامل جدید، این امیدواری به وجود آمده تا این نهاد، با فراهم آوردن تمهیداتی، زمینه را برای بازگشت به دوران طلایی خود فراهم آورد؛ تمهیداتی که اجرایی شدن آنها با توجه به ظرفیت امروز سینمای ایران و جایگاه راهبردی بنیاد فارابی، کاملا در دسترس خواهند بود.
ایران آنلاین: حامد جعفری در حالی به‌عنوان چهاردهمین مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی انتخاب شده که این نهاد، با مشکلات انباشت‌شده از دوره مدیریتی دو دهه قبل مواجه است.
به گزارش ایرنا، بنیاد سینمایی فارابی، بازوی اجرایی مهم سازمان سینمایی است که در دهه ۶۰، نقش بسزایی در پویایی سینمای ایران و رشد تولیدات و کیفیت جشنواره‌های سینمایی داشته است. به مرور که دنیای فناوری، ورود تجهیزات سینمایی را به کشور، آسان‌تر کرد، نقش این نهاد مهم در تولیدات سالیانه کشور، کمتر و این روند به مرور، سال‌به‌سال سبب تضعیف بخشی از توان عملیاتی فارابی شد.
این رویکرد البته بر روی همان معدود تولیدات این نهاد نیز سایه انداخت و سبب شد تا با نزول کیفی این آثار، جشنواره‌های تحت حمایت فارابی نیز از غنای کیفی قبلی خود عقب‌نشینی کنند. از سوی دیگر، کمبود منابع مالی نیز به این بنیاد اجازه نمی‌داد تا به‌مانند گذشته، از تولیدات بسیاری حمایت کند و درنتیجه، آثار کمتری به‌نسبت گذشته، از حمایت این نهاد برخوردار شدند.
مجموعه این روند سبب شد تا بنیاد سینمایی فارابی از نیمه‌های دهه ۸۰، با موجی از انتقادها همراه شود. موجی که طغیان آن، تا این سال‌ها نیز کشیده شد و نارضایتی بسیاری را در میان طیف‌های مختلف سینمایی رقم زد.
در طول سال‌های اخیر، تلاش گسترده‌ای به عمل آمد تا فارابی به نزدیک‌ترین جایگاه قدرتمند قبلی خود بازگردد که برخی از این تلاش‌ها مثمرثمر واقع شد و این نهاد توانست تا حدودی محبوبیت گذشته خود را بازیابد اما قدرمسلم آن‌که استمرار این روند باید به گونه‌ای باشد که جایگاه این نهاد را در میان تصمیم‌گیری‌ها و امور اجرایی کلان سینمای ایران برجسته‌تر کرده و خدمات آن به چشم طیف‌های گوناگون سینمایی بیاید.
۱. قطعا یکی از مهمترین ماموریت‌های این نهاد، رسیدن به یک تراز حرفه‌ای از خدمات‌دهی به جریان‌های فکری موجود در سینمای ایران است. اکنون فارابی سال‌هاست که با این اتهام مواجه است که از یک جریان فکری خاص حمایت کرده و دامنه حمایت‌هایش معطوف به یک زنجیره انسانی مشخص است. این تلقی باید مورد جراحی قرار بگیرد و دایره خدمت‌رسانی آن به طرز ملموسی به تمام جریان‌های موجود برسد.
۲. سینمای کودک طی سالیان اخیر با ریزش‌های قابل‌تاملی همراه بوده است که این افول، خود را هم در نیروی انسانی متخصص این حوزه و هم در تولیدات و کیفیت آنها نشان داده است. بنیاد سینمایی فارابی می‌تواند در ماموریتی فراقوه‌ای، به احیای این گونه و سامان دادن به تولیدات کودک و نوجوان کمک‌های شایان‌توجهی کند.
همچنین این بنیاد که متولی اصلی برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان است می‌تواند تدابیر مهمی برای این رویداد در نظر بگیرد. میزان افول جشنواره کودک به‌نسبت سینمای کودک، از شتاب بیشتری برخوردار است به‌طوری‌که این جشنواره، اعتبار، محبوبیت و گستردگی ادوار گذشته خود را ندارد بنابراین نیاز است تا در سیاست‌های این جشنواره مهم و بنیادی، یک تجدیدنظر اساسی صورت گرفته و با در نظر گرفتن مقتضیات روز، زمینه‌های جریان‌سازی این رویداد مهجور فراهم شود.
۳. یکی از شائبه‌هایی که این نهاد طی سالیان گذشته با آن مواجه بوده، صرف هزینه‌هایی برای رویدادهایی بوده که از نظر فعالان سینما، ضرورتی برای امروز سینمای ایران ندارند. مانند برپایی چترهای سینمایی ایران در خلال جشنواره‌های مهم جهان. چترهایی که عملکرد آنها هیچ‌گاه به شکل چشمگیری رسانه‌ای نشده و این اعتراض و نارضایتی را رقم زده که برپایی این چترها، ضمن صرف هزینه‌های فراوان، آورده‌ای برای سینمای ملی به همراه ندارند. بنابراین نیاز است تا در این زمینه، یا نسبت به شفاف‌سازی حداکثری در این نهاد اهتمام بیشتری صورت بگیرد و یا در صورت عدم‌کارایی، نسبت به حذف مواردی از این دست، فوریت به خرج داده شود.
۴. بارها دیده شده که توجه به ویژگی‌های بومی و ظرفیت‌های منطقه‌ای شهرستان‌ها به ویژه مناطق کمتر برخوردار در تولید فیلم، به‌عنوان یکی از رسالت‌های خطیر بنیاد فارابی، به پاشنه آشیل این نهاد تبدیل شده است. به این ترتیب که هزینه‌های بسیاری برای این اتفاق مهم صرف شده اما خروجی نهایی، در اندازه‌های یک تله‌فیلم استانی تنزل یافته است. بنابراین لازم است تا فارابی ضمن توجهی ویژه به استعدادهای شهرستانی و استفاده از قابلیت‌های منحصر استان‌های کشور، نسبت به تولیداتی فاخر که توان جذب مخاطب گسترده را دارند، اقدام کند تا از این رویکرد عجیب این نهاد که «تمام تخم‌مرغ‌ها را تنها در سبد لوکیشن‌های شهرستانی، بدون توجه به کیفیت می‌گذارد»، جلوگیری شود.
۵. یکی از قابلیت‌هایی که می‌تواند بنیاد فارابی را به‌عنوان نهادی پیشرو مطرح کند، بهره‌مندی از فناوری‌های نوینی است که پای آن به سینمای ایران باز نشده است. فناوری‌هایی که به دلایلی چون گران بودن، ناآگاهی یا تحریم نتوانسته هنوز به سینمای ایران ورود داشته باشد می‌تواند با تمهیداتی از سوی بنیاد فارابی، به خدمت سینمای ملی درآید. اگر فارابی بتواند در این زمینه به توفیقاتی دست یابد، ضمن ارتقای توان لجستیکی و نرم‌افزاری، گام بلندی در مسیر بازپس‌گیری جایگاه مرجع خود و نقشی که در دهه ۶۰ برای سینمای ایران بازی می‌کرد، برداشته و بخش قابل‌توجهی از انتقادها را خنثی کند.
جشنواره فیلم کودک و نوجوان یکی از شاخص‌های اصلی میزان عملکرد فارابی در تمام ادوار بوده است
۶. بنیاد فارابی اگرچه بزرگ‌ترین بازوی اجرایی سازمان سینمایی است اما می‌تواند نقش پررنگی در جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی ایفا کند. سینمای ایران برای رسیدن به چارچوبه‌های صنعت، نیازمند جذب سرمایه‌های بخش خصوصی است که فارابی با توجه به جایگاه ممتاز خود می‌تواند این رسالت را به انجام برساند. البته باید اذعان کرد که فارابی تاکنون جدیت چندانی در این حوزه به خرج نداده است اما اکنون که سینمای ایران به لحاظ مخاطب و گیشه و البته امکانات سخت‌افزاری، به جایگاه نسبتاخوبی رسیده، وقت آن است که به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نیز توجه ویژه کند که جای امیدواری است این مهم در دوره پیشرو با جدیت و اصرار خاصی دنبال شود.
۷. طی این سال‌ها، روند کیفی تولیدات سینمای ملی علی‌الخصوص در گونه‌های درام و انیمیشن، موردتوجه جامعه جهانی بوده است. این جریان نیاز به تقویت و بازپروری دارد. تلاش برای حضور تولیدات بیشتر سینمای ایران در جشنواره‌های مختلف جهانی، کمک به نظم اکران‌های جهانی آثار شاخص سینمای ایران، برنامه مدون سینمای ایران برای حضور در فصل جوایز و همکاری با استودیوها و پلتفرم‌های موردوثوق جهانی ازجمله تلاش‌هایی است که فارابی می‌تواند به‌زعم خود به سینمای حال حاضر ایران اضافه کند و نقش بسزایی در ارتقاء فعالیت‌های بین‌المللی سینمای امروز ما داشته باشد.
اگرچه جایگاه بنیاد سینمای فارابی این اجازه را به آن می‌دهد که در امور مختلف سینمایی کشور ورود داشته باشد اما این ۷ رسالت، به‌مراتب مهمتر از دیگر وظایف این نهاد شمرده می‌شود که اجرایی کردن آن، علاوه بر اینکه تراز حرفه‌ای فارابی را به‌عنوان مهمترین بازوی اجرایی سازمان سینمایی تاحدود بسیاری بهبود می‌بخشد، بلکه جایگاه سینمای ایران را به لحاظ کمی و کیفی در ابعاد داخلی و بین‌المللی با جهش‌هایی همراه خواهد کرد که سبب می‌شود تا فرآیند صنعتی‌شدن با شتاب بیشتری همراه شود.
انتهای پیام/