پیرمـــــــرد جامه‌نــو پوشیــــــد

مدیر پروژه ورزشگاه ومبلی لندن بعد از پایان عملیات بازسازی به خبرنگاران گفت: «اگر می‌خواستیم ومبلی را تخریب کنیم و از نو بسازیم، کارمان خیلی راحت‌تر بود.» این صحبت‌ها را می‌توان این روز‌ها در ورزشگاه آزادی هم احساس کرد.
ورزشگاه آزادی، یکی از نمادهای مهم و تاریخی ورزش کشورمان، این روزها مانند پیرمردی است که در تلاش است تا جامه‌ای نو بر تن کند. این ورزشگاه که به عنوان یکی از بزرگترین و باستانی‌ترین ورزشگاه‌های ایران شناخته می‌شود، به تازگی دستخوش تغییرات عظیم و اساسی شده و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، به استانداردهای روز جهانی نزدیک‌تر می‌شود. اما در این میان، پرسش‌هایی نیز پیرامون روند این بازسازی و مقاوم‌سازی وجود دارد که به آن پرداخته خواهد شد.
تغییرات عمده‌ای که در ورزشگاه آزادی رخ داده، به‌خصوص در ورودی غربی ورزشگاه مشهود است. این ورودی به شکل کامل بازسازی شده و به ظاهری مدرن و جذاب تبدیل شده است. هنگامی که وارد ورزشگاه می‌شوید، دیگر با دیوار‌های پوسته‌پوسته شده، یک توپ رنگ و رو باخته سیمانی بزرگ و البته ورزشگاه فرسوده روبه‌رو نمی‌شوید. ورودی ورزشگاه و محفظه گیت‌ها دیگر توسط داربست جدا نشده و یک نرده فلزی مشکی رنگ عظیم به شکیل‌ترین حالت ممکن جانمایی شده است. سقف ورودی ورزشگاه نیز به صورت کامل نوسازی شده است. یک راه‌پله مارپیچ برای ورودی به جایگاه‌های VIP، CIP و ویژه استقلال و پرسپولیس در نظر گرفته شده است. ورودی جایگاه خبرنگاران نیز از مسیر این جایگاه‌ها جدا شده و با ایجاد یک تونل اختصاصی از محل ورود اتوبوس‌های دو تیم به ورزشگاه وارد شده و با آسانسور به جایگاه مخصوص خود می‌روند. این مشترک بودن ورودی در سال‌های اخیر هنگام ورود مدیران ورزشی و کشوری باعث ازدحام شدید در راهرو‌ها می‌شد و شاید به همین علت بود که بسیاری از چهره‌ها از رفتن به ورزشگاه استقبال نمی‌کردند.
سخت‌ترین کار برای انجام این عملیات ابتدا عملیات مقاوم‌سازی بود. مقاوم‌سازی کلی ورزشگاه و افزایش امنیت آن، یکی از اهداف اصلی این پروژه به شمار می‌رود. این روند بسیار سخت هم بود چراکه برای ورود ماشین‌های سنگین به بخش زیرساخت ورزشگاه عملاً برای بسیاری از ابزار‌های اصلی غیرممکن بود و باید دستگاه‌های متناسبی برای این بازسازی انتخاب می‌شد.
نکته امیدوارکننده و البته قابل تقدیر این ابرپروژه آن بود که پیمانکارانش همه ایرانی بودند و قرارگاه خاتم آستین همت بالا زد و با کار جهادی در فشار بی‌رحمانه رسانه‌های معاند، آن را در دستورکارش گذاشت و ورزشگاه آزادی به جایی رسیده که آماده برگزاری مسابقات شود. شاید اگر قرارگاه خاتم پای کار نبود، این پروژه هم مثل ورزشگاه 200 هزار نفری که به چینی‌ها برای ساختش دل بسته بودیم، ناتمام می‌ماند اما کار را باید جهادی کرد. کار جهادی یعنی از موانع عبور کردن، موانع کوچک را بزرگ ندیدن، آرمان‌ها را فراموش نکردن، جهت را یاد نبردن و شوق به کار؛ این کار جهادی است.
یکی از چالش‌های اصلی که در این پروژه وجود دارد، حفظ شباهت بین ورزشگاه و سکوها است. به گفته مدیرعامل، کار ترمیم به مراتب سخت‌تر از ساخت است و نیازمند دقت و توجه بیشتری است. او می‌گوید که این کار اساسی و مینیاتوری می‌تواند به ماندگاری و استحکام ورزشگاه کمک شایانی کند. در این راستا، با توجه به وجود 72 سکو در ورزشگاه، روند تخریب و مقاوم‌سازی در 24 مرحله انجام خواهد شد. این عدد به ظاهر بزرگ ممکن است در ابتدا نگران‌کننده به نظر برسد، اما با برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت زمان، این پروژه می‌تواند به شکل بهینه اجرا شود. از دیگر نکات قابل توجه در این پروسه، وجود امکانات جدیدی نظیر جایگاه جانبازان و معلولین است که برای نخستین‌بار در ورزشگاه آزادی در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، برای مسئولان کشورهای میهمان نیز امکانات خاصی همچون سوییت‌هایی برای تماشای مسابقات فراهم آمده است. این تغییرات نشان‌دهنده توجه بیشتر به نیازهای مختلف تماشاگران و بهبود تجربه تماشای مسابقات در ورزشگاه آزادی است.
 به علاوه اسکوربورد ورزشگاه آزادی که در سال 1383 و با دیدار تیم ملی فوتبال کشورمان مقابل آلمان به بهره‌برداری رسیده بود، پس از گذشت 20 سال و همزمان با بازسازی این ورزشگاه تعویض و نصب شد. اسکوربوردهای قبلی و جدید ورزشگاه آزادی دارای طول هفت، عرض 19 و مساحت تصویر حدود 140 متر است. اسکوربورد سابق دارای ساعت عقربه‌ای و کورنومتر دیجیتالی بود. در اسکوربورد جدید با حذف ساعت و کورنومتر و نمایش آن به‌صورت نرم‌افزاری، 37 مترمربع به مساحت تصویر اضافه شده و وضوح تصویر نیز تا فراتر از «Full HD» ارتقا یافته است.
از مزایای اسکوربورد جدید نسبت به اسکوربورد قبلی می‌توان به کیفیت بالاتر، پشتیبانی از تمامی فرمت‌های تصویر، قابلیت ارتباط مستقیم با سیستم صوتی ورزشگاه و قابلیت اتصال به خروجی تصاویر سیستم کمک داور ویدیویی (VAR) اشاره کرد. به علاوه اینکه یک اسکوربورد جدید هم که به نظر بزرگتر از اسکوربورد قبلی است، در ضلع جنوبی ورزشگاه نصب شده است.
در نهایت، ورزشگاه آزادی در سایه این تغییرات و نوسازی‌ها به تدریج از حالت تاریخی خود خارج شده و به یک ورزشگاه به‌روز و مطابق با استانداردهای بین‌المللی تبدیل می‌شود. بازسازی ضلع‌های مختلف این ورزشگاه به طور مستمر در حال انجام است و برگزاری بازی‌های مهم با این استانداردها می‌تواند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای تماشاگران رقم بزند. به‌طور کلی، می‌توان به‌روشنی گفت که پیرمرد، جامه نو پوشیده و با امید به آینده‌ای بهتر، ورزشگاه آزادی می‌تواند همچنان به عنوان یکی از بزرگترین نمادهای ورزشی کشورمان بایستد و جوانه‌ای نو در عرصه ورزشی ایران باشد.