خودکفایی برنج شدنی است

سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در سفر به استان مازنداران بر حمایت از برنجکاران این استان و رفع موانع افزایش تولید تاکید و اعلام کرد که راهکارهای رسیدن به خودکفایی برنج مورد بحث قرار گیرد تا در صورت وجود داشتن زمینه های این امر مسئولین وزارت جهاد کشاورزی با برنامه ریزی های صحیح آن را محقق سازند.

در همین خصوص اما محمد علی نیکبخت وزیر جهادکشاورزی در گزارش خود عدم تامین اعتبار لازم برای تسطیح و زهکشی شالیزارها، عدم سیاستگذاری دقیق در واردات برنج در سنوات گذشته، نیاز به تامین به موقع نهاده‌ها و به روزرسانی ابزارآلات و تجهیزات در فرآوری برنج را از جمله موانع پیش‌روی خودکفایی تولید این محصول استراتژیک در کشور برشمرد.

به همین دلیل سید ابراهیم رئیسی در این جلسه پس از شنیدن نظرات و پیشنهادات اعضای جلسه به وزیر جهادکشاورزی دستور داد، با محاسبه دقیق و به روزرسانی آمار میزان نیاز کشور به برنج، میزان تولید این محصول در کشور و میزان مورد نیاز برای واردات، زمینه لازم برای اعمال محدودیت هوشمند در واردات برنج را فراهم کند.

همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه از سوی رئیس جمهور مکلف شدند روش‌های تامین مالی برای تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز برنجکاران و اجرای طرح جامع وزارت جهادکشاورزی را از منابع داخلی و خارجی بررسی و برای جمع‌بندی و تصویب به دولت ارائه نمایند.

به همین دلیل برخی از رسانه ها با پوشش های گسترده تلاش کردند با گزارشات و مصاحبه با کارشناسان مختلف تلاش کردند تا خودکفایی برنج را امر نشدنی تلقی کنند، این در حالی است که اولا امکان خودکفایی برنج در کشورمان وجود دارد و دوما وی صرفا دستور بررسی راهکارهای رسیدن به خودکفایی برنج را داده که این امر به معنی این نیست که کشورمان از فردا باید به سمت خودکفایی در تولید این کالای اساسی قدم بردارد.

میزان تولید و واردات برنج چقدر است؟

مصرف سرانه هر ایرانی 36 کیلوگرم است که در این صورت باید سالانه 3 میلیون و 60 تن برنج برای مصرف 85 میلیون ایرانی تأمین شود، این در حالی است که کارشناسان معتقدند42 کیلوگرم میزان مصرف سرانه درست برنج در کشورمان است که سالانه برای تأمین نیاز جمعیت کشور باید 3 میلیون و 570 هزار تن در کشور تأمین شود.

از طرف دیگر روز گذشته رسما اعلام شد که تولید برنج به 2 میلیون و 600 هزار تن رسیده است که این امر به معنای آن است که کشورمان به کمتر از یک میلیون تن برنج وارداتی نیاز دارد.

این در حالی است که با ارائه 3 راهکار به نظر می رسد کشورمان علاوه بر قطع واردات می تواند به صادرات برنج نیز بپردازد تا از این طریق هم کشاورزان سود ببرند و هم از میزان ارزبری ناشی از واردات محصولات کشاورزی کاسته شود.

راهکارهای خودکفایی کشور در تولید برنج

زه کشی شالیزارها در شمال و جنوب کشور

با زهکشی اراضی کشاورزی در سه استان شمالی کشور(گیلان، گلستان و مازنداران) و افزایش یک میلیون تنی تولید می‌توانیم به خودکفایی در زمینه برنج نیز برسیم، به طوری که در کشور سالانه به سه میلیون و 500  تن برنج نیازمندیم که این استان‌ها می‌توانند این نیاز را مرتفع کنند.

از طرف دیگر باید  ۱.۵ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی زهکشی شود که این امر از سال 1401 با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و قرارگاه خاتم  در حال انجام است و به نظر می رسد با تکمیل آن شاهد افزایش بهره وری محصولات کشاورزی و در نهایت رسیدن به خودکفایی می‌شود.

اصلاح بذور و روی آوردن استفاده از بذور پربازده

وزارت جهاد کشاورزی به دنبال آن است تا با روی آوردن به برخی از ارقام یا بذور پربازده برنج از جمله در نمونه های ندا، فجر و شیرودی میزان تولید برنج در کشورمان را افزایش دهد.

به همین دلیل می توان گفت این امر می تواند تا حد زیادی میزان تولید برنج در هکتار را افزایش دهد و زمینه کاهش قیمت بازار این محصول در بازار را نیز فراهم آورد.

توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوانداری

دولت سیزدهم یکی از اصلی ترین رویکردهای خود برای بهبود تولیدات کشاورزی را توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوانداری قرار داده است به طور ی که بد نیست بدانیم در حال حاضر 70 درصد از آب ناشی از بارندگی به صورت تبخیر و آبهای مرزی از کشور خارج می شود و آب مورد نیاز صنعت، کشاورزی و شرب تنها با 30 درصد باقی مانده آب باران تامین می شود.

حال آن که با توسعه عملیات ابخیزداری و آبخوانداری آب ناشی از بارندگی به زیر زمین و سفره های زیرزمینی رفته و دیگر تبخیری صورت نمی گیرد به همین دلیل به راحتی می توان از این آب برای توسعه تولیدات کشاورزی حتی در فصول گرم نیز استفاده کرد.

متولی این امر سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری زیر نظر جهاد کشاورزی است که طی سالیان اخیر تلاش های زیادی انجام داده است.