افزایش ۱۲ درصدی تولید شیر خام در تابستان ۱۴۰۲

افزایش بیش از 12 درصدی تولید شیرگاو در دامداری های کشور در تابستان امسال، سیگنالی از کاهش هزینه تولید این محصول مهم در این بازه زمانی بود چرا که بدون کاهش هزینه تولید امکان رشد تولید وجود نداشت. این درحالی است که داده های جدید مرکز آمار کشور این گزاره را تایید می کند که نرخ تورم سالانه شیرخام در تابستان امسال بیش از 18 درصد کمتر از نرخ تورم در این بازه زمانی در فصل بهار برآورد شده است. این موضوع حاکی از آن است که بازار شیرخام با کاهش قیمت روبه رو می شود.

افت نرخ تورم انواع محصولات کشاورزی و دامپروری در تابستان امسال

تورم محصولات کشاورزی در تابستان امسال ثابت یا رو به کاهش بوده است و دلیل آن کاهش نرخ تورم قیمت محصولات نهایی کشاورزی و از همه مهمتر شاخص قیمت تولیدکننده بخش زراعت، باغداری و دامداری و همچنین گاوداری های صنعتی در تابستان امسال است.

گزارش مرکز آمار حکایت از کاهش نرخ تورم شاخص قیمت تولیدکننده بخش زراعت، باغداری و دامداری در تابستان امسال دارد. در فصل تابستان سال جاری، شاخص تورم سالانه این بخش نسبت به همین بازه زمانی در فصل بهار 9.7 درصد کاهش نشان می دهد. در بهار شاخص سالانه نرخ تورم 56.7 درصد بود که با این میزان کاهش به 46.8 درصد رسید.

در همین فصل نرخ تورم نقطه به نقطه تولیدکنندگان زراعت، باغداری و دامداری نسبت به مدت مشابه در سال 1401، به 33.8 درصد رسیده است. داده ها نشان می دهند که تورم نقطه ای این بخش در فصل تابستان نسبت به فصل بهار 11.3 درصد کاهش یافته است.

افزایش تعداد گاو و گوساله در تابستان امسال

برای اثبات اینکه تورم تولیدکننده بخش کشاورزی و دامپروری با کاهش مواجه شده است، می توان به داده های دیگری از گزارش های مرکز آمار در تابستان همین امسال استناد کرد. به عنوان نمونه، بیش از 19 درصد تعداد گاو و گوساله پروار شده در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته با افزایش مواجه شد و تعداد آنها به 512 هزار راس رسید.

در همین بازه زمانی در تابستان امسال تعداد 292 هزار گوساله در دامداری های کشور متولد شد که نسبت به تابستان سال قبل بیش از 22 درصد افزایش داشته است.

تولید بالغ بر 2 میلیون تن شیرخام

داده ها نشان می دهند در فصل تابستان امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با افزایش بیش از 12 درصدی، بالغ بر دو میلیون تن شیر تولید شده است. رشد تولید شیر به این میزان، بدون کاهش هزینه های تولید امکان پذیر نبوده و نیست. بررسی داده های مرکز آمار نشان می دهد که نرخ تورم تولیدکنندگان محصولات گاوداری های صنعتی در فصل تابستان سال جاری نسبت به بهار همین امسال و سال 1401 روند کاهشی داشته است. همین موضوع برکاهش هزینه تولید شیر اثر مستقیم داشته و باعث شده تا هزینه های این محصول مهم و اثرگذار در تغذیه سالم جامعه با افت مواجه شود.

کاهش هزینه های تولید گاوداران صنعتی

بررسی ها حکایت از آن دارد که نرخ تورم گاوداران صنعتی در سه ماهه دوم امسال، نسبت به سه ماهه اول سال جاری، با کاهش 5 درصدی مواجه شده و نرخ تورم این گروه تولیدکننده به 14.6 درصد رسیده است. به عبارتی در فصل بهار نرخ تورم تولیدکنندگان محصولات گاوداری های صنعتی 19.6 درصد بوده است. نرخ میانگین سالانه که یکی از مهمترین معیارهای شاخص نرخ تورم است نیز در فصل تابستان برای صاحبان گاوداری های صنعتی با کاهش مواجه شده است. در تابستان سال 1402، نرخ تورم سالانه این گروه 61.2 درصد برآورد شد که نسبت به فصل بهار سال جاری 5.3 درصد کاهش نشان می دهد. نرخ تورم سالانه تولیدکنندگان گاوداری های صنعتی در سه ماهه اول امسال 66.5 درصد بوده است. تنها شاخص نرخ تورمی که با افزایش مواجه شده است، نرخ تورم نقطه به نقطه تولیدکنندگان گاوداری های صنعتی بوده است که 9.2درصد نسبت به بهار با رشد مواجه شده است. نرخ تورم نقطه ای بهار امسال 45.7 درصد بوده است. یکی از عوامل اصلی در افزایش تورم نقطه به نقطه در تولیدکنندگان گاوداری های صنعتی توقف تخصیص ارز 4200 تومانی بوده که این روند به تدریج در حال تخلیه شدن است.

هزینه های تولید شیرخام کاهش یافت

رشد نرخ تورم نقطه ای مانعی برای افزایش تولید شیرخام و کاهش هزینه های این محصول و همچنین محصول کود نبوده است. ناگفته نماند گاوداری های صنعتی 8 محصول اصلی تولید می کنند که شامل «گاو تلیسه»، «گاو شیری»، «گاو نرداشتی»، «گوساله پرواری»، «گاو حذفی شیری»، «گوساله نر زیر چهارماه»، «شیر» و «کود» است که در این میان شیرخام مهمترین محصول تولیدی این گروه صنعتی است. بررسی های آماری نشان می دهند که هزینه تولید شیرخام در گاوداری های صنعتی به کمترین میزان خود در فصل تابستان امسال رسیده است.

همچنین نرخ تورمی تولید شیرخام در 12 ماه منتهی به تابستان امسال به 47.2 درصد رسید که نسبت به همین مدت در فصل اول سال جاری 18.3 درصد کاهش نشان می دهد. نرخ تورم در سه ماهه اول امسال در این بازه زمانی، 65.5 درصد بوده است.نرخ تورم نقطه ای و فصلی تولید شیرخام در گاوداری های صنعتی نیز با کاهش مواجه شده است. به عبارتی در تابستان امسال هزینه های تولید شیرخام به کمترین میزان خود طی یک سال اخیر رسیده است. نرخ تورم تولید شیرخام در گاوداری های صنعتی در فصل دوم سال جاری با کاهش 12.4 درصد نسبت به فصل اول این سال به 4.3 درصد رسیده است. تورم نقطه ای تولید شیرخام در تابستان امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، به 24.3 درصد رسیده که نسبت به تورم نقطه ای فصل اول سال جاری افت 2.9 درصدی داشته است. نرخ تورم نقطه به نقطه تولید شیرخام در گاوداری های صنعتی در فصل بهار امسال 27.2 درصد بوده است.

کاهش نرخ تورم تولید کود

در این میان نرخ تورم تولید کود در گاوداری های صنعتی در تابستان امسال نیز با کاهش مواجه شده است. به طوری که در این فصل نرخ تورم تولید کود به 5.2 درصد رسید که نسبت به فصل بهار با کاهش 11.7 درصدی مواجه شده است. نرخ تورم نقطه‎ ای تولید کود در تابستان سال جاری نسبت به تابستان سال گذشته به 48.6 درصد رسید که نسبت به تورم نقطه ای آن در بهار امسال، 5.5 درصد کاهش نشان می دهد.

دلایل کاهش هزینه تولید

کاهش نرخ تورم تولیدکننده سالانه و فصلی گاوداری های صنعتی را می توان به وجود واردات نهاده های دامی و تخصیص به موقع این نوع کالا در بین این گروه صنعتی دانست. موضوع دیگر آنکه استفاده از نهاده های دامی را که در گذشته توسط دامداران صنعتی با قیمت پایین خریداری و دپو کرده اند، می توان یکی دیگر از عوامل کاهش هزینه های تولید در این گروه ارزیابی کرد. حمایت از گاوداری های صنعتی با تامین منابع مالی و کاهش مقررات زدایی نیز از دیگر عوامل کاهش هزینه های تولید تولیدکنندگان گاوداری ها یاد می شود.