کاهش ۸۸ درصدی بارش کشور؛
بارندگیهای پیش رو دوای درد خشکسالی نیست
دادههای هواشناسی از ماههای قبل حاکی از بارش در هفتههای پایانی آذرماه و بارشهای مطابق نرمال زمستانه بود این در حالیست که پیشبینی برای زمستان هنوز با عدم قطعیت همراه است.
ایران آنلاین: از سویی دیگر ایران خشکترین پاییز ۵۰ سال اخیر را پشت میگذارد، بهطوریکه بر اساس دادههای سازمان هواشناسی، از ابتدای فصل جاری تا ۱۴ آذرماه بارش نسبت به میانگین بلند مدت ۸۸ درصد کاهش یافته است بنابراین در صورت تحقق بارشهای زمستانه نیز تنها بخشی از تنش آبی و کمبود آب جبران میشود.
به گزارش ایسنا، نقشههای همدیدی و آیندهنگری هواشناسی از ماهها قبل برای دو هفته آخر پاییز، بارش باران و برف را پیشبینی کرده بود. احتمال بارش اواخر آذرماه و بارش زمستانه مطابق نرمال اگرچه دور بود و اطمینانی به همراه نداشت اما به خودی خود در خشکترین پاییز نیم قرن اخیر نشانهای امیدبخش بود.
پیشبینی جوی آینده اما همیشه با عدمقطعیت همراه است چراکه جو زمین یک محیطی سیال به شمار میآید و حرکات آن بر اساس قوانین فیزیکی و دینامیک انجام میگیرد بنابراین تحلیل و شناخت این جو و پیشبینی تغییرات آینده آن به عوامل بسیار زیادی وابسته است و گاهی هم تحت تاثیر خطاهای ناشی از تقریبهای علمی و خطاهای ناشی از دادههای اولیه قرار میگیرد، در عین حال در شرایطی که هنوز پیشبینی برای بارش زمستانه، با عدم قطعیت همراه است، پیشبینیها برای دو هفته پایانی آذرماه، فعلا مطابق با انتظار پیش میرود.
تحلیل نقشههای همدیدی و آیندهنگری هواشناسی حاکی از ورود «اولین سامانه بارشی فراگیر» پاییزه است که بر اساس پیشبینیها امروز (۱۶ آذرماه) از سمت شمال غرب و غرب وارد کشور میشود. این سامانه ابتدا استانهای آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، زنجان، ایلام و لرستان را همراه با بارش باران، رعد و برق و وزش باد شدید موقت دربر میگیرد و در برخی نقاط نیز گرد و خاک، در نقاط مرتفع و سردسیر بارش برف و در مناطق مستعد تگرگ به همراه خواهد داشت.
کاهش ۸۸ درصدی بارش از ابتدای سال آبی
در حالی که امروز اولین سامانه بارشی فعال و فراگیر به کشور وارد میشود، اطلاعات عددی نشان میدهد ایران تا روزهای گذشته، بیبارش بوده و با کم بارشی شدید نسبت به بلند مدت روبرو بوده است، بهطوری که از ابتدای سال آبی تا جمعه (۱۴ آذرماه) مقدار بارش تجمعی تنها ۱.۹۹ درصد از بارش مورد نیاز این سال آبی را تامین کرده بود. بر اساس دادههای سازمان هواشناسی طی هفت روز منتهی به جمعه (۱۴ آذرماه)، ایران بهطور میانگین ۰.۷ میلیمتر بارش دریافت کرده است. این میزان در بلندمدت ۶ میلیمتر بوده بنابراین بارش این هفت روز نسبت به بلند مدت ۸۷.۵ درصد کاهش یافته است.
دادههایی که از ابتدا تا ۱۴ آذرماه به ثبت رسیده نیز نشان میدهد مقدار بارش آذرماه تفاوت قابل توجهی با بلندمدت دارد، بهطوری که اگرچه در بلندمدت طی این ۱۴ روز، بهطور میانگین حدود ۱۳.۲ میلیمتر بارش ثبت میشده اما کشر آذرماه سال جاری تنها ۰.۸ میلیمتر بارش دریافته کرده و در نتیجه بارش نسبت به بلند مدت ۹۴.۱ درصد کاهش یافته است.
از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۴ آذر ماه نیز بهطور میانگین ۴.۷ میلیمتر بارش ثبت شده که نسبت به بارش ۴۰.۲ میلیمتری در بلندمدت، ۸۸.۴ درصد کمتر شده است.
همزمان با ورود یک سامانه بارشی فعال طی امروز (۱۶ آذرماه)، جدول اطلاعات پهنهای بارش استانها از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه) نشان میدهد بارش در تمامی استانها کمتر از حد نرمال بوده است و در این زمینه استان بوشهر بدترین وضعیت را تجربه میکند چراکه ۱۰۰ درصد کمتر از حد نرمال طی سال آبی جاری بارش دریافت کرده است البته شرایط دیگر استانها نیز بهتر از استان بوشهر نیست و بارش حدود ۲۱ استان دیگر نیز بیش از ۹۰ درصد کاهش یافته است.
استان تهران نیز از جمله استانهایی است که با کمبارشی روبرو بوده است. در حالی که میانگین بارش تهران در بلند مدت ۵۵.۹ میلیمتر است ولی در سال آبی جاری تنها بهطور میانگین ۲.۲ میلیمتر بارش دریافت کرده است که نشان دهنده کاهش ۹۶ درصدی بارش در این استان است.
حتی با گذران یک زمستانی خوب، تنش آبی ادامه خواهد داشت
خشکسالی فعلی یکی از شدیدترین دورههای خشک ثبتشده است. در نیمه دوم آذرماه تقویت سامانههای بارشی مورد انتظار است و به نظر میرسد وضعیت بارش در دی و بهمنماه بهتر از سال گذشته و در حد شرایط نرمال باشد. آخرین شبیهسازی و پیشبینی مدلهای عددی نشان داده که ناهنجاری بارش در فصل زمستان به شرایط نرمال میل میکند و امید میرود که بارشها از حالا به بعد مطابق با نرمال ببارد.
اگر چه این شرایط میتواند به کاهش تنش آبی منجر شود و بخشی از فشار کمآبی را جبران کند، اما با تحقق این سناریوی خوشبینانه نیز مشکل کم آبی و خشکی حل نمیشود. احد وظیفه - رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی - تاکید میکند: حتی با گذران یک زمستانی خوب، تنش آبی ادامه خواهد داشت بنابراین تنها از وضعیت فوق بحرانی فعلی فاصله خواهیم گرفت و دستگاههای اجرایی باید بدانند همچنان لزوم بازنگری در برنامهریزیها و مدیریت شرایط کم آبی در ایران ضروریست. در حقیقت بارشهای نرمال، اگرچه احتمالا منجر به کاهش کم آبی میشود اما نباید خیال سیاستگذاران را راحت کند.
چرا که مسئله آب دیگر چالش مقطعی نیست و بر همین اساس برنامهریزیهای بلندمدت کشور باید با محوریت آب و ظرفیت اقلیمی هر منطقه صورت گیرد. این برنامهها باید موضوعاتی مانند کشاورزی، توسعه شهرها، تعیین سکونتگاهها و حتی جانمایی صنایع را شامل شود.
انتهای پیام/