مقرون به صرفه ترین راهبرد کاهش ناترازی برق

ایران آنلاین: ناترازی برق که در سال های اخیر با آن مواجه شده ایم موجب قطعی مکرر برق در بخش های مختلف شده است. این قطعی ها در دفعات ابتدایی گریبان گیر صنایع نیز بود اما دولت چهاردهم به منظور جلوگیری و کاهش زیان  فعالان صنایع از قطع برق آنها جلوگیری کرد و تنها مشترکان خانگی و ادرات مشمول قطعی برق شدند. اما علت این ناترازی در صنعت برق و راهکار خروج از این کلاف سردرگم چیست؟

ناترازی میراثی از گذشته
داوود مددی رییس هیئت مدیره انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران  با اشاره به اینکه ناترازی برق ریشه در گذشته این صنعت دارد و مشکلی نیست که در یک یا چند ماه گذشته ایجاد شده باشد، به خبر نگار "ایران" گفت : این چالش حداقل سابقه ای بیش یک دهه دارد ، در واقع فعالان این حوزه از همان 10 سال گذشته از وزارت نیرو خواستار تسریع احداث انرژی های تجدیدپذیر در کشور شدند تا مشکل ناترازی برق برطرف شود. اما دولت های پیشین فعالیت در این بخش را یک کار فانتزی می دانستند. در حالی که از همان زمان اغلب کشورها بخصوص همسایگان ایران به سرعت وارد این حوزه  شده و اقدام به تولید برق از منابع تجدیدپذیر همچون خورشید و باد کردند.
مددی افزود: انرژی های تجدیدپذیر نه تنها به علت اینکه سوختی مصرف نمی کند و آلایندگی زیست محیطی ندارد؛ بلکه هزینه تولید برق آن نیز با توجه به بازار رقابتی که وجود دارد بسیار پایین است از همین رو برای اغلب کشور ها در اولویت تولید برق جای دارد. بنابراین در حال حاضر مقرون به صرفه ترین راه برای کاهش ناترازی های بخش برق استفاده از این نوع انرژی است.

تمایل سرمایه گذاران و چالش های پیش رو
وی درخصوص سرمایه گذاری در حوزه انرژی های تجدیدپذیر بیان کرد: در حال حاضر سرمایه گذاران متعددی در کشور وجود دارند که تمایل به ورود به این حوزه را دارند اما برخی موانع همچون بروکراسی های اداری و دخالت دولت در این حوزه مانع از سرمایه گذاری فعالان بخش خصوصی شده است. از سوی دیگر اگر بازار بورس سبز بدون دخالت دولت و با توجه به میزان عرضه و تقاضا قیمت گذاری شود، مشکل قیمت و نرخ گذاری حل شده و سرمایه گذارن برای ورود به این حوزه تشویق می شوند.
مددی تصریح کرد: یکی از اقداماتی که در برخی از مواقع  در طول سال صورت می گیرد این است که شبکه توزیع در برهه زمانی مشخصی اقدام به خرید و فروش برق می کند که این اقدام خود نوعی ورود و دخالت در بخش عرضه و تقاضا محسوب می شود که موجب می شود نظم بازار را از بین برود.وی بیان داشت : یکی از اقدامات مهمی که دولت چهاردهم انجام داده این است که بخشنامه ای را در هیات دولت تصویب کرده که در براساس آن موانع مختلف این حوزه مورد بررسی قرار گرفته و اقدامات لازم را انجام دهند.

حداقل سرمایه گذاری  و ضمانت نامه های سنگین
 بر اساس  این گزارش ، یکی از دلایل مهم ناترازی و خاموشی ها در حوزه برق کمبود سوخت است و علت آن این است که سرمایه گذاری در توسعه انرژی های تجدیدپذیر صورت نگرفته است. طبق آمار اعلامی از سوی وزارت نیرو، کشورمان در زمستان و ایام سرد با کسری تولید برق مواجه نبوده است. بلکه به علت کمبود سوخت شاهد قطعی های مکرر بوده ایم. از سوی دیگر در پیک تابستان نیز با کسری مواجه نیستیم بلکه کمبود برق در این فصول به علت این است که سیستم های سرمایشی وارد مدار شده و منجر به افزایش مصرف برق در شهرها می شود. از همین رو سرمایه گذاری در حوزه انرژی های تجدیدپذیر از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

رییس هیئت مدیره انجمن انرژی های تجدیدپذیر، یکی از مشکلات سرمایه گذاران این بخش را ضمانت نامه های سنگینی که بانک ها تعیین کرده اند دانست و خاطرنشان کرد: برای احداث یک پروژه در این حوزه حداقل 200 میلیارد تومان سرمایه نیاز است که سرمایه گذاران برای تامین آن به بانک ها مراجعه می کنند. اما بانک ها از آنها ضمانت های سنگین می خواهند در حالی که اگر سرمایه گذاری چنین سرمایه ای را داشته باشد معمولا وارد این حوزه برای سرمایه گذاری نمی شود بلکه سرمایه خود را در سایر بخش های اقتصادی استفاده می کنند. از سوی دیگر دولت می تواند 90 درصد پروژه را به عنوان وثیقه در نظر بگیرد که این کار منجر به رفع یکی از موانع برای سرمایه گذاران می شود.

پتانسیل 60 هزار مگاواتی
محمود کریمی عضو هیات مدیره انجمن سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات انرژی های تجدید پذیر(ساتکا) نیز در گفتگو با "ایرن" بیان کرد: در دنیا تنها راه خروج از ناترازی برق استفاده از منابع تجدیدپذیر است. به طوری که اگر نگاهی به آمار نیروگاه های جهان بیاندازیم بیش از 80 درصد آن ها نیروگاه های تجدیدپذیر هستند.  وی افزود : اگرچه سال گذشته حدود 14 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی به شبکه برق اضافه شد، اما این در حالی  است که ایران با وجود پتانسیل های مطلوبی که در این زمینه دارد ،تاکنون تنها 680 مگاوات نیروگاه خورشیدی دایر کرده است. در حالی که پتانسیل ایران در حوزه انرژی های تجدیدپذیر بسیار بالا است. به طوری که تنها در حوزه خورشیدی امکان داشتن حدود 60 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی وجود دارد .

 الزام بازنگری در روند تخصیص ارز
کریمی  مدت زمانی را  که نیاز است تا یک نیروگاه خورشیدی فعال شود را حدود یک تا دو سال دانست و بیان کرد : اگر موانع موجود در واردات قطعات این حوزه برطرف شود می توان در هر 6 ماه 700 مگاوات به ظرفیت نیروگاه های تجدیدپذیر اضافه کرد. البته این امر به آن معنا نیست که یک شرکت به صورت یکجا اقدام به چنین کاری کند، بلکه 70 شرکت هر کدام یک پرژه 10 مگاواتی را می توانند راه اندازی کنند. در نهایت به شرطی که زیر ساخت ها آماده باشد حداکثر 6 ماه بعد این بخش ها وارد مدار خواهند شد.
وی یکی از مشکلات این بخش را در خصوص تامین قطعه و قرار دادن سقف واردات دانست و تاکید کرد: در حال حاضر احداث کنندگان نیروگاه های تجدیدپذیر تنها مجاز به واردات 80 درصد میزان سال قبل خود هستند در حالی که با توجه به نیازی که در کشور وجود دارد باید این میزان 5 برابر شود.
عضو هیات مدیره انجمن سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات انرژی های تجدید پذیر تصریح کرد: مشکل بعدی مربوط به صف تخصیص ازر است به طوری که این تخصیص 3 ماه بعد از ثبت سفارش صورت می گیرد که در این فاصله نه تنها نرخ ارز افزایش قیمت پیدا می کند بلکه شرکت خارجی نیز بعد از دریافت ارز برای ساخت یک تا دو ماه زمان نیاز دارد. از سوی دیگر حدود 35 روز نیز زمان لازم است تا سفارش به ایران برسد. همچنین 20 روز هم زمان برای ترخیص آن نیاز است. در مجموع حدود 7 ماه زمان صرف می شود تا تجهیزات یک پروژه به دست تولید کننده برسد. بنابراین سرعت تاسیس نیروگاه های تجدیدپذیر کاهش پیدا می کند.

حدیث حدادی - خبرنگار