واقعیت‌های تلخ را بپذریم

در سال‌های اخیر، فوتبال عربستان با سرمایه‌گذاری هنگفت و جذب ستارگان بین‌المللی، پیشرفت چشمگیری داشته است. النصر، الهلال، الاتحاد و سایر تیم‌های عربستانی با در اختیار داشتن بازیکنانی همچون کریستیانو رونالدو، نیمار، کریم بنزما و سادیو مانه، به قدرت‌های بلامنازع فوتبال آسیا تبدیل شده‌اند.
 مقایسه این وضعیت با فوتبال ایران، نشان از شکاف عمیقی دارد که روز به روز در حال افزایش است. تیم‌های ایرانی به دلیل مشکلات اقتصادی و مدیریتی، قادر به جذب بازیکنان باکیفیت نیستند و سطح فنی لیگ برتر بشدت افت کرده است. استادیوم‌های فرسوده، نبود امکانات مناسب و ضعف ساختاری، از دیگر چالش‌های پیش روی فوتبال کشورمان است.
 به علاوه اینکه در سال‌های اخیر عملاً ورودی لیگ ما به سوی چهره‌ها و نام‌های بزرگ بسته شده و سطح نیمکت استقلال به افرادی مثل موسیمانه و بوژوویچ رسیده که عملاً در فوتبال اروپا چهره معروفی نیستند. فقدان این چهره‌های کاریزماتیک و رهبران تأثیرگذار در باشگاه‌ها باعث شده تا حضور ستاره‌ها در تیم‌های رقیب بیش از پیش به چشم بازیکنان خودی بیاید. روزگاری کارلوس کی‌روش با حضورش در تیم ملی، شخصیت و احترامی برای فوتبال ایران ایجاد کرد که حتی تیم‌های بزرگ دنیا مانند پرتغال و اسپانیا برای ایران احترام قائل بودند یا حضور برانکو در پرسپولیس انقلابی ایجاد کرد که ژاوی برای دیدار خداحافظی خود، بازی السد مقابل پرسپولیس را انتخاب کرده و در اسپانیا از پرسپولیس به عنوان رئال مادرید ایران یاد کند! تصور کنید اگر دیشب آندره‌آ استراماچونی روی نیمکت استقلال نشسته بود، آیا به بازیکنانش اجازه می‌داد بعد از شکست سه گله، درخواست پیراهن از رونالدو کنند؟
حضور مربیان بزرگ با دانش فنی بالا و توانایی ایجاد انگیزه در بازیکنان، می‌تواند نقش بسزایی در ارتقای سطح کیفی فوتبال ایران داشته باشد. متأسفانه تیم‌های ایرانی به جای جذب مربیان درجه یک، به گزینه‌های ارزان‌قیمت و فاقد تجربه بین‌المللی روی می‌آورند.
 کشور ایران از نظر منابع مالی چیزی کم از عربستان ندارد اما یکی از بزرگ‌ترین معضلات فوتبال ایران، اتلاف منابع مالی و قراردادهای نجومی با بازیکنان و مربیان بی‌کیفیت است. باشگاه‌ها مبالغ هنگفتی را صرف جذب بازیکنانی می‌کنند که در حد نام و آوازه خود نیستند و پس از مدتی مجبور به فسخ قرارداد با آنها می‌شوند. نمونه بارز این موضوع، قرارداد ۱.۳ میلیون دلاری استقلال با موسیمانه و امثالهم است. در پرسپولیس نیز وضعیت مشابهی حاکم بوده و اکنون بیشتر از هرچیزی فوتبال ما به یک ناجی بزرگ نیاز دارد.
 امسال با خصوصی‌سازی استقلال و پرسپولیس، فرصتی مغتنم برای توسعه فوتبال ایران فراهم شده. هلدینگ خلیج فارس بعد از آرامکو بزرگترین هلدینگ نفتی آسیا است و قطعاً می‌تواند حتی فراتر از رقبای سعودی برای استقلال هزینه کند. مالکان جدید این دو باشگاه باید با مدیریت هدفمند و سرمایه‌گذاری صحیح، به رقابت با تیم‌های قدرتمند عربستانی بپردازند. جذب بازیکنان باکیفیت، توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد یک ساختار مدیریتی کارآمد، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند.
 روزی که برانکو بعد از ساختن امپراطوری پرسپولیس از ارتش سرخ خداحافظی می‌کرد، یک جمله جالب گفت که خیلی زود این پیش‌بینی پروفسور کروات به واقعیت تبدیل شد. برانکو در آن روز‌ها گفت «با رویکرد فعلی، بزودی فوتبال ایران آماتور می‌شود» اما کسی این جمله را جدی نگرفت و حالا امروز این واقعیت تلخ بیش از پیش بر همگان عیان گشته است.
 فوتبال ایران نیازمند یک تغییر رویکرد اساسی است. باید از اتلاف منابع مالی جلوگیری کرد و به جای صرف هزینه‌های گزاف برای بازیکنان بی‌کیفیت خارجی، روی پرورش استعدادهای داخلی تمرکز کرد. ایران سرشار از جوانان بااستعداد است که در صورت حمایت و آموزش صحیح، می‌توانند به ستاره‌های آینده فوتبال کشور تبدیل شوند.
 همچنین باید از ظرفیت‌های موجود در فوتبال ایران به درستی استفاده کرد. استفاده از دانش مربیان باتجربه داخلی، ایجاد آکادمی‌های تخصصی و توسعه زیرساخت‌های ورزشی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به ارتقای سطح کیفی فوتبال ایران کمک کند.
 مهم‌ترین گام برای پیشرفت، پذیرش ضعف است. باید بپذیریم که فوتبال عربستان حداقل در حوزه فوتبال از ما پیشی گرفته است و این دیدگاه خودتحقیری نیست، بلکه پذیرش واقعیت‌ها است. با پذیرش ضعف، باید فوراً به فکر جبران باشیم و با استفاده از پتانسیل و نیروی استعداد جوان، با مدیریت درست خیلی سریع می‌توان حتی بهتر از عربستان شد.