نامگذاری فاقد خردمندی و آزادی
محمد سلیمان فاید؛ روزنامه نگار و استاد دانشگاه قاهره در یادداشتی نوشت: بیاغراق میتوان گفت که زمان برگزاری مسابقهای میان تیمهای ملی مصر و ایران، آن هم در این مقطع خاص، پرسشهای مشروعی را برمیانگیزد که فراتر از چهارچوب ورزش میرود و به جوهره ارزشهای فرهنگی و دینی جوامعی مربوط میشود که دارای تاریخ و جایگاه ویژهای در جهان اسلام هستند.
ایران آنلاین: مسأله نه فوتبال است و نه اصل رقابت ورزشی؛ بلکه تلاش برای کشاندن تیمهای ملی به بسترهای فرهنگی و ایدئولوژیکی است که نماینده آنان نیست و بیانگر دیدگاههای هوادارانشان به شمار نمیآید.
پیوند دادن مسابقهای که دو کشور از برجستهترین دولتهای دارای ماهیت دینی را دربر میگیرد با رویدادهایی که در جوامع آنها جدل ارزشی گستردهای برمیانگیزد، نشاندهنده فقدان آشکار حساسیت فرهنگی و نادیدهگرفتن عمدی خصوصیات ملتهاست. این امر موج مخالفت و خشم در محافل ورزشی، سیاسی و مردمی مصر را توضیح میدهد؛ مخالفتی با هرگونه تلاش برای وارد کردن تیم ملی مصر یا هوادارانش به پیامهایی که با فرهنگ مصری و ارزشهای ریشهدار اجتماعی سازگار نیست.
خطرناکتر آنکه اینگونه تصمیمها بار دیگر بازتابدهنده دوگانگی معیارهایی است که بر برخی نهادهای غربی حاکم است؛ بهویژه در فضای سیاسی آمریکا که بیش از پیش به تحمیل دیدگاههای فرهنگی یکسان گرایش یافته، بیآنکه توجه واقعی به تنوع تمدنی یا احترام به حق جوامع دیگر در تفاوت قائل شود. آزادی، اگر ارزشی انسانی و جهانی است، نمیتواند در یک الگو خلاصه شود و نباید به ابزاری برای فشار فرهنگی یا اخلاقی بر ملتهایی با مرجعیتهای خاص خود بدل گردد.
در این چهارچوب، اقدام پارلمانی مصر تأکید کرد که اعتراض، واکنشی احساسی و گذرا نیست، بلکه موضعی نهادی و آگاهانه است. دکتر ایهاب رمزی، نماینده مجلس و استاد حقوق کیفری، پرسشهای اساسیای را درباره نقش وزارت جوانان و ورزش و فدراسیون فوتبال مصر در حفاظت از تصویر تیم ملی و تضمین عدم بهرهبرداری از آن در هر زمینهای که با ارزشهای جامعه در تعارض باشد یا به هوادارانش اهانت کند، مطرح کرد.
اهمیت این پرسشها در آن است که همه را در برابر مسئولیتهایشان قرار میدهد، از نهاد برگزارکننده، تا مؤسسات ورزشی ملی و در نهایت فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) که باید ضامن بیطرفی ورزش باشد، نه واسطهای برای عبور دادن پیامهای ایدئولوژیک زیر پوشش رقابت ورزشی.
احترام به تنوع فرهنگی به معنای تحمیل یک دیدگاه خاص نیست، بلکه به رسمیت شناختن حق هر جامعه برای حفظ ویژگیهای خود است. آزادی یک طرف، هر اندازه هم که توجیهپذیر باشد، نباید به بهای آزادی طرف دیگر یا به بهای هویت ملتها اعمال شود. از این منظر، جدال پیرامون این مسابقه موضوعی حاشیهای نیست، بلکه بازتابدهنده کشمکشی گستردهتر درباره معنای آزادی و حدود آن است؛ و اینکه آیا ورزش همچنان فضایی برای همگرایی انسانی خواهد ماند یا به میدان کشمکش فرهنگی تبدیل میشود.
برعهده هواداران و نهادهای ملی است که از تیم ملی مصر و همچنین تیم ملی ایران در برابر هرگونه بهرهبرداری سیاسی یا فرهنگی که بیانگر فرهنگ، دین و ارزشهای آنان نیست، محافظت کنند.
انتهای پیام/