علی شریفی زارچی استاد دانشگاه شریف
امروز در بحث فیلترینگ که یک مطالبه اجتماعی و ملی است، نوعی انحراف از بحث یا موضوع در حوزه سیاسی مشاهده میشود. این انحراف، ایجاد تقاضا یا انتظار صرفاً نسبت به یک وزارتخانه یعنی وزارت ارتباطات و درعین حال، قراردادن این سازمان در مقام پاسخگویی صرف است. اما این درحالی است که حتی امروز هم، اگر زمانی لزوم اعمال فیلترینگ بر برخی شبکههای اجتماعی به وجود بیاید، این کار باید از سوی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انجام شود.
مطابق شنیدهها امروز در جلسه شورای عالی فضای مجازی موضوع «رفع گام به گام فیلترینگ» به رأی گذاشته میشود؛ شنیدهها حکایتهای دیگری هم دارند، از جمله اینکه یکی از سکوهای سهگانه «تلگرام»، «اینستاگرام» یا «واتساپ» جزو اولین سکوهایی باشند که مطابق آرای امروز اعضای شورای عالی فضای مجازی رفع فیلتر میشوند.این اتفاق مطلوب است، اما همه خواسته مردم نیست.
مطابق شنیدهها امروز در جلسه شورای عالی فضای مجازی موضوع «رفع گام به گام فیلترینگ» به رأی گذاشته میشود؛ شنیدهها حکایتهای دیگری هم دارند، از جمله اینکه یکی از سکوهای سهگانه «تلگرام»، «اینستاگرام» یا «واتساپ» جزو اولین سکوهایی باشند که مطابق آرای امروز اعضای شورای عالی فضای مجازی رفع فیلتر میشوند.این اتفاق مطلوب است، اما همه خواسته مردم نیست.
بهنظر میرسد سرانجام فیلترینگ به ایستگاه دیپلماسی و مذاکره رسیده تا شاید بتوان سرنخ این کلاف سردر گم را پیدا کرد و کام کاربران در میانه اظهارنظرهای مختلف و بعضاً مغایر، شیرین شود. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بهتازگی یکی از طرحهای دولت برای رفع فیلترینگ را استفاده از ظرفیت دیپلماسی و مذاکره دانسته و البته یادآور شده است باز کردن این طرح قبل از نهایی شدن، ممکن است آن را از اصل مسیر جدا کند، هرچند ابراز امیدواری کرده که این موضوع تا یکی دو هفته آینده به نتیجه برسد.
سخنگوی هیات منصفه دادگاههای سیاسی و مطبوعاتی گفت: اعضای هیات منصفه مدیر مسئول روزنامه هممیهن را مجرم اما به اتفاق آراء مستحق تخفیف دانستند.
وزیر ارتباطات در رابطه با رفع فیلتر شبکههای مجازی گفت: این بحث مرتبط با مرکز ملی فضای مجازی بوده و کارها این مرکز در حال انجام است ،ما طرح خود را پیرامون موضوع فیلترینگ به مرکز ارسال کردیم و مرکز ملی طرح های دیگر را هم دریافت کرده و در حال جمع بندی است.
حکمرانی قانونمند فضای مجازی، موضوع داغ این روزها در کشور است و هر چند برخی، از ادامه یافتن فیلترینگ به منظور مقابله با رها بودن فضای مجازی دفاع میکنند اما در مقابل، بخش وسیعتری از کاربران خواستار پایان یافتن فیلترینگ و فعالیت مافیای گسترده فیلترشکن و همچنین دسترسی آزاد، اما قانونمند به فضای مجازی هستند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بخشی از افت کیفیت اینترنت به دلیل استفاده از فیلترشکنهاست. در این زمینه با انجام کار تحلیلی و میدانی و احصای موارد از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت، آسیب شناسی نهایی به مراجع مختلف ارسال شده است.
درحالی که فعالان اکوسیستم استارتاپی کشور این روزها زیر ضرب فیلترینگ و تحریم، به زحمت در این مسیر سرپا ماندهاند، دفاع از روند فعلی فیلترینگ و اشاره به موفقیتهایی در نتیجه این نگاه، صدای بسیاری از فعالان این اکوسیستم را درآورده است؛ فعالانی که مهمترین خواسته و مطالبه خود از دولت چهاردهم را «رفع فیلترینگ» دانستند و بارها عنوان کردهاند که این موضوع برای پیکر نیمهجان اکوسیستم استارتاپی ایران، حکم یک نفس تازه را دارد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: نگاه این وزارتخانه در دولت چهاردهم توسعه دیپلماسی فناوری است تا با تکیه بر ظرفیت جوانان توانمند کشور، خدمات فنی مهندسی را در بیشتر کشورهای همسایه توسعه دهد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در دفاع از دلایل خود برای رفع فیلترینگ اعلام کرد: در اینکه فضای مجازی در کشور باید مدبرانه مدیریت شود شکی نیست اما فیلترینگ به هیچ وجه یک روش مدبرانه برای مدیریت نیست.
این مثل که «ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است» گویی همه جا کار نمیکند. برخلاف جذابیت ظاهریاش، دلالتهای این ضربالمثل نه برای زندگی فردی جوابگو است، نه حوزههای جمعی و ملی، علی الخصوص اگر مربوط به تصمیمگیری، عمل و اقدام ملی باشد. زیرا «مسأله ها» و هرآنچه نیازمند تصمیم و اقدام است، زمانمند هستند؛ خواه مسألهای فردی باشد یا جمعی. زمانمند بودن مسألهها به این معنی است که براساس گذشته و سابقهای ایجاد میشوند. این گذشته، پیچیدگی و ابعاد هر موضوع را بیان میکند.
رئیس جمهور گفت: طرح دولت برای رفع فیلترینگ به معنای رها کردن فضای مجازی نیست بلکه موجب تقویت حکمرانی در این حوزه است.
نمایندگان شورای عالی استانها از وزارت ارتباطات درخواست کردند تا بهبود وضعیت آنتن دهی مناطق مختلف و مساله رفع فیلترینگ در دستور کار قرار گیرد.
با گذشت حدود ۱۰۰ روز از وعدههای پزشکیان برای رفع فیلترینگ، جامعه هر لحظه منتظر وفای به عهد دولت چهاردهم است و آن طور که مسئولان دولت عنوان میکنند رفع فیلترینگ در مسیر قانونی خود قرار داشته و در حال پیگیری است.